Tiêm vaccine phòng bệnh não mô cầu là biện pháp phòng ngừa hiệu quả
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, bệnh nhân mới nhất là nam, 24 tuổi, trú tại xã Thường Tín, chưa tiêm vaccine phòng bệnh não mô cầu. Như vậy, tính từ đầu năm 2025 đến nay, thành phố đã ghi nhận 3 ca mắc, không có trường hợp tử vong, cao hơn cùng kỳ năm 2024 (2 ca, không tử vong).
Bệnh não mô cầu là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra, có thể lây lan nhanh và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm màng não, nhiễm trùng huyết hoặc tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Vi khuẩn này có hơn 12 nhóm huyết thanh, trong đó các nhóm A, B, C, W và Y thường gây bệnh ở người.
Tại Việt Nam, bệnh xuất hiện rải rác quanh năm, nhưng thường bùng phát thành ổ dịch nhỏ vào mùa đông - xuân, khi thời tiết lạnh và ẩm. Trẻ em và thanh thiếu niên là nhóm dễ mắc nhất do hệ miễn dịch yếu và thường sinh hoạt trong môi trường tập trung như trường học, ký túc xá. Tỷ lệ tử vong có thể lên tới 50% nếu người bệnh không được phát hiện và điều trị sớm. Ngay cả khi qua khỏi, nhiều trường hợp vẫn phải đối mặt với các di chứng nặng nề như điếc, tổn thương não hoặc hoại tử chi.
Bệnh lây chủ yếu qua dịch tiết đường hô hấp (nước bọt, dịch mũi họng) khi tiếp xúc gần với người mắc hoặc người lành mang vi khuẩn. Việc lây lan có thể xảy ra nhanh trong môi trường đông người, đặc biệt ở những đối tượng có sức đề kháng kém như trẻ nhỏ, học sinh, sinh viên sống tập trung. Bệnh thường khởi phát đột ngột, tiến triển nhanh và có thể gây tử vong chỉ trong 24-48 giờ.
Các triệu chứng ban đầu của bệnh gồm sốt cao đột ngột, đau đầu dữ dội, buồn nôn hoặc nôn, cứng gáy và nổi ban xuất huyết trên da. Khi phát hiện những dấu hiệu nghi ngờ, người dân cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh tự ý điều trị tại nhà.
CDC Hà Nội khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh như giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, giữ nhà cửa, phòng học thông thoáng và sạch sẽ. Bên cạnh đó, không dùng chung các vật dụng cá nhân như cốc, khăn mặt, bàn chải đánh răng, và hạn chế tiếp xúc gần với người có triệu chứng viêm đường hô hấp.
Đặc biệt, việc tiêm vaccine phòng bệnh não mô cầu là biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp tạo miễn dịch bền vững, giảm nguy cơ mắc bệnh và lây lan trong cộng đồng. Người dân nên chủ động đưa trẻ em và các thành viên trong gia đình đến tiêm tại các điểm tiêm chủng dịch vụ hoặc cơ sở y tế uy tín.
Trong trường hợp phát hiện ca bệnh trong gia đình, lớp học hoặc khu tập thể, cần nhanh chóng đưa người mắc đến cơ sở y tế điều trị và thông báo cho y tế địa phương để triển khai giám sát, khoanh vùng và phòng dịch kịp thời.
Bệnh não mô cầu có thể tiến triển nhanh chỉ trong vài giờ đến vài ngày, do đó người dân tuyệt đối không nên chủ quan. Việc nâng cao cảnh giác, theo dõi sát sức khỏe của trẻ nhỏ và người thân trong mùa lạnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa nguy cơ dịch bệnh lây lan trong cộng đồng.
Minh Nhật