Thép cán nóng khổ rộng nhập khẩu vào tầm ngắm điều tra

3 giờ trướcBài gốc

Đưa thép cán nóng khổ rộng vào tầm ngắm

Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công thương) vừa tiếp nhận hồ sơ đầy đủ, hợp lệ yêu cầu điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá thép cán nóng (HRC) khổ rộng, lớn hơn 1.880 mm và nhỏ hơn 2.300 mm xuất xứ từ Trung Quốc.

Cơ quan này đang thẩm định hồ sơ để trình Bộ trưởng Bộ Công thương xem xét tiến hành điều tra hoặc không điều tra.

Việc nhận hồ sơ đề nghị điều tra HRC khổ rộng nhập khẩu diễn ra sau 7 tháng Việt Nam áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng xuất xứ từ Trung Quốc có chiều rộng không quá 1.880 mm và sau hơn 2 tháng áp thuế chính thức từ 23,1% đến 27,83% đối với mặt hàng này.

Bên yêu cầu điều tra trong vụ việc HRC khổ rộng trên 1.880 mm là Formosa và Hòa Phát - hai nhà sản xuất HRC trong nước. Đây cũng là những doanh nghiệp đã đề nghị điều tra khởi xướng áp thuế chống bán phá giá với HRC Ấn Độ và Trung Quốc trước đó.

Nhập khẩu HRC khổ rộng từ 1.880 mm trở lên từ Trung Quốc về Việt Nam tăng bất thường. Riêng tháng 6/2025, sản lượng nhập khẩu mặt hàng này lên tới 215.000 tấn, tăng 26 lần so với sản lượng 8.000 tấn của cùng kỳ năm 2024.

Trước đây, HRC khổ rộng hơn 1.880 mm ít khi được nhập khẩu vào Việt Nam, nhưng kể từ khi áp thuế chống bán phá giá với HRC có khổ rộng dưới 1.880 mm thì lượng nhập khẩu HRC khổ rộng lớn hơn 1.880 mm đã tăng lên vài chục lần.

Lũy kế 6 tháng năm 2025, lượng nhập khẩu HRC khổ từ 1.880 mm trở lên từ Trung Quốc về Việt Nam lên gần 650.000 tấn, tức cao gấp 15 lần so với cùng kỳ 2024. Trong đó, loại thép khổ rộng 2.000 mm chiếm 74% lượng nhập của 6 tháng đầu năm.

Việt Nam hiện áp thuế chống bán phá giá trong thời gian 5 năm với HRC khổ dưới 1.880 mm từ 23,1% đến 27,83%. Kể từ thời điểm bắt đầu áp thuế tạm thời (tháng 2/2025), sản lượng hàng hóa chịu thuế nhập khẩu đã giảm rất mạnh. Ngược lại, HRC khổ rộng trên 1.880 - 2.300 mm nhập khẩu về lại tăng đột biến.

Cụ thể, tổng lượng nhập khẩu HRC 6 tháng đầu năm 2025 đạt 4,5 triệu tấn, giảm mạnh so với mức gần 6 triệu tấn nhập về Việt Nam trong nửa đầu năm 2024. Trong đó, sản lượng nhập khẩu các loại thép cán nóng từ Trung Quốc là 2,8 triệu tấn, giảm 36% so cùng kỳ.

Ông Chu Thắng Trung, Phó cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại cho biết, HRC khổ rộng trên 1.880 vốn không nằm trong diện điều tra, áp thuế chống bán phá giá tạm thời theo quyết định hồi tháng 2/2025 và quyết định áp thuế chính thức vào tháng 7/2025.

Chính số liệu nhập khẩu tăng bất thường cho thấy, có dấu hiệu rõ ràng của hành vi lẩn tránh thuế chống bán phá giá. Chưa hết, thép khổ rộng bản chất không khác biệt so với thép đang bị áp thuế về đặc tính kỹ thuật, mục đích sử dụng, kênh phân phối. Vì thế, cần phải kích hoạt một vụ việc mới đối với HRC khổ rộng trên 1.880 - 2.300 mm, nhằm chặn lượng nhập khẩu thép tiếp tục gia tăng nhanh, có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong nước.

Tổn thất lớn vì hàng nhập khẩu lẩn tránh thuế

Hành vi lẩn tránh thuế không chỉ làm triệt tiêu hiệu quả chính sách thuế chống bán phá giá, mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh méo mó, thiếu công bằng, tiềm ẩn nguy cơ gian lận thương mại có hệ thống, làm ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước và gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước.

Các doanh nghiệp tính toán, nếu tính theo mức thuế chống bán phá giá với thép cán nóng Trung Quốc đang áp dụng là 27,83%, thì sản lượng nhập khẩu HRC khổ từ 1.900 mm trở lên trong 6 tháng đầu năm 2025 đã làm thất thu rất lớn cho ngân sách nhà nước ước tính khoảng 90 triệu USD, tương đương 2.300 tỷ đồng.

Cụ thể, giá nhập khẩu thép HRC khổ rộng trên 1.880 mm của Trung Quốc trong tháng 6 bình quân là 502 USD/tấn, giảm 13% so với tháng 6/2024 (576 USD/tấn) và giảm 6% so với tháng 5/2025.

Nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì xu hướng nhập khẩu thép cán nóng không chỉ dừng lại ở khổ rộng trên, mà còn mở rộng nhập khẩu các khổ lớn hơn 2.000 mm để sử dụng như thép cán nóng thông thường, làm thất thu ngân sách lớn hơn nữa.

Đại diện nguyên đơn trong vụ việc lập luận rằng, biện pháp áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời với HRC khổ dưới 1.880 mm từ tháng 2 năm nay đã giúp cho ngành sản xuất trong nước cải thiện được tình hình kinh doanh, phục hồi lại những thiệt hại gây ra bởi hàng hóa phá giá nhập khẩu từ Trung Quốc trong thời gian trước đó. Song, sự đổ bộ của HRC khổ lớn 1.880 - 2.300 mm tiếp tục đe dọa ngành sản xuất nội địa.

Nhìn sang các nước có ngành sản xuất thép cán nóng, họ luôn ưu tiên áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại để bảo vệ ngành sản xuất trong nước khỏi các hành vi phá giá của hàng hóa nhập khẩu, vì đây là ngành công nghiệp thượng nguồn quan trọng đối với một quốc gia có ngành công nghiệp sản xuất thép.

Đơn cử, tháng 8/2024, Thái Lan đã áp thuế chống lẩn tránh với thép cán nóng nhập khẩu lẩn tránh thuế, với mức thuế tương đương vụ chống bán phá giá gốc, trong đó mức thuế với Trung Quốc là 30,91%. Tháng 10/2024, Thổ Nhĩ Kỳ cũng áp thuế chống bán phá giá với thép cuộn cán nóng nhập từ Trung Quốc, Nhật Bản, Nga và Ấn Độ…

Theo bên yêu cầu, hoàn toàn có đủ cơ sở thực tiễn và pháp lý để điều tra hành vi lẩn tránh thuế chống bán phá giá đối với HRC khổ lớn 1.880 - 2.300 mm nhập từ Trung Quốc.

Thế Hải

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/thep-can-nong-kho-rong-nhap-khau-vao-tam-ngam-dieu-tra-d393778.html