Thiết kế dựa trên nền tảng văn hóa, hướng tới sự phát triển hiện đại, tiến bộ
Những ngày qua, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều ý kiến trái chiều về việc cải tạo, chỉnh trang và mở rộng không gian Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục.
Lý giải về vấn đề trên, ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị (Trường Đại học Xây dựng Hà Nội), đại diện đơn vị thiết kế phương án chỉnh trang, cải tạo công trình Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục (Hà Nội) chia sẻ về ý tưởng thiết kế, cải tạo quảng trường này.
Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị Nguyễn Mạnh Cường trả lời về thiết kế Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Ảnh: Lê Khánh.
Ông Cường cho rằng, đây là dự án rất quan trọng của Thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên, trong vấn đề nghiên cứu tổng thể thì đây là "một bài toán rất khó" vì thời gian thực hiện cực ngắn. Và hình ảnh công trình được đưa lên mạng xã hội những ngày qua "chưa phản ánh đầy đủ thực tế" toàn bộ quảng trường sau khi thực hiện xong phân kỳ 1.
"Khi trực tiếp đến tham quan, nhất là trong dịp lễ A80 vừa qua, có thể thấy người dân đón nhận, ủng hộ rất tích cực. Công trình trở thành điểm nhấn để người dân theo dõi diễu hành A80 và chúng tôi đã nhận nhiều phản hồi trực tiếp tích cực từ những người trải nghiệm không gian này.
Các ý kiến trái chiều trên mạng xã hội, chúng tôi chưa rõ xuất phát từ đâu. Đánh giá một thiết kế cần dựa trên nhiều yếu tố đầu vào chứ không thể chỉ nhìn cảm quan bên ngoài", ông Cường nói.
Hình ảnh Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục sau khi thi công giai đoạn phân kỳ 1. Ảnh: Lê Khánh.
Chia sẻ về thiết kế, ông Cường cho hay, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục được thiết kế dựa trên nền tảng văn hóa, hướng tới sự phát triển hiện đại, tiến bộ. Ngôn ngữ thiết kế còn lồng ghép dấu ấn lịch sử 80 năm vẻ vang của đất nước.
Cụ thể, ý tưởng thiết kế phần khung để xây dựng công trình là phần nền văn hiến trên một bảng màn hình LED để thể hiện sự hiện đại nằm trên nền văn hiến của Thủ đô.
Đây không phải là một công trình kiến trúc đơn thuần mà là một tiện ích đô thị. Màn hình LED này có chức năng tuyên truyền, giới thiệu và quảng bá hình ảnh của thành phố.
"Thay vì lựa chọn những hình ảnh hiện đại có thể đôi khi sẽ trở nên lạc nhịp, lạc lõng ở khu vực này thì chúng tôi lựa chọn phương pháp các đường nét đơn giản", ông Cường phân tích.
Hình ảnh màn hình LED tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Ảnh: Lê Khánh.
Có nhiều ý kiến nhận xét chi tiết mái hiên dưới màn hình LED nhìn ra quảng trường bị tách biệt, lạc lõng so với không gian và kiến trúc cổ kính xung quanh, ông Cường cho hay: "Chúng tôi thiết kế mái hiên (liền kề nhà số 7, phố Đinh Tiên Hoàng) dưới màn hình đèn LED là hình ảnh quen thuộc với người dân các phố quanh Tràng Tiền, gợi cảm giác thân thiện, gần gũi với môi trường đô thị cổ kính. Mục tiêu của chúng tôi là tránh để công trình trở nên lạc nhịp trong không gian đô thị văn hiến, truyền thống.
Thực tế, chúng ta cần khẳng định đây không phải là một công trình kiến trúc đơn thuần mà là một tiện ích đô thị. Màn hình LED này có chức năng tuyên truyền, giới thiệu và quảng bá hình ảnh của thành phố".
Theo ông Cường, về kiến trúc, quảng trường không đi theo xu hướng cổ điển như kiến trúc các phố cổ xung quanh mà chủ động giản lược, đưa về hình thức đơn giản, chú trọng các mảng miếng, màu sắc. Đặc biệt, thiết kế được tính toán để hài hòa với công trình lân cận – công trình tiếp giáp màn hình LED – nhằm tạo tổng thể phù hợp với khung cảnh không gian hiện tại.
"Nếu chọn hình thức cũ hơn, cổ điển hơn, phản ứng có thể còn tiêu cực hơn trong bối cảnh có người ưa chuộng hiện đại, có người lại thích cổ điển. Vì vậy, chúng tôi chọn phương án dung hòa, nằm ở giữa để hài hòa các mong muốn khác nhau của cộng đồng", ông Cường nói.
Lắng nghe, tiếp thu ý kiến trong quá trình cải tạo
Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị cho rằng, những thứ đang hiện hữu tại khu vực tòa nhà "hàm cá mập" cũ chỉ là giai đoạn đầu của phân kỳ 1 trong việc cải tạo, chỉnh trang quảng trường. Sau giai đoạn này, đơn vị thiết kế sẽ tiếp tục lắng nghe, tiếp thu ý kiến phản hồi của cộng đồng để nghiên cứu, triển khai.
Ở phía dưới khu vực màn hình LED hiện đang sử dụng các vật chắn để che các bốt điện hiện hữu. Trong thời gian tới, khi các bốt điện trên được di chuyển thì sẽ có những thiết kế, cải tạo làm sao phù hợp với không gian tại khu vực này.
Đặc biệt, toàn bộ mặt nền của Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục sẽ được nghiên cứu, cải tạo sắp xếp lại các hệ thống tiện nghi đô thị. Trong đó, sẽ bố trí các ghế ngồi, bồn hoa theo dạng mô đun linh hoạt, được sắp xếp, tháo lắp, di chuyển theo từng sự kiện tổ chức tại quảng trường.
Các bồn cây, ghế ngồi đã được lắp đặt tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Ảnh: Lê Khánh.
"Chúng tôi tin rằng, khi hoàn thiện và tiếp thu đầy đủ ý kiến góp ý, nơi đây sẽ là không gian quen thuộc với người dân Hà Nội, nơi họ có thể đến vào cuối tuần, buổi tối xem biểu diễn ca nhạc, tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí hay dạo bộ.
Ban đầu, có thể nhiều người chưa quen với một không gian mới, nhưng theo thời gian, hình ảnh này sẽ ngày càng trở nên gần gũi, được chấp nhận và trở thành một điểm đến của người dân Thủ đô", ông Cường khẳng định.
Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị tin rằng, sau khi lắng nghe đầy đủ ý kiến đóng góp của người dân, đơn vị sẽ đưa ra được phương án hài hòa, phù hợp nhất với thời điểm công trình hoàn thành.
Theo kế hoạch, ở phân kỳ 1, phường Hoàn Kiếm đã cơ bản hoàn thành thi công các hạng mục chỉnh trang quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, gồm: lắp đặt màn hình LED ở đầu hồi tòa nhà số 7 - 9 Đinh Tiên Hoàng; chỉnh trang hạ tầng và cây xanh, trang thiết bị đô thị, trải thảm nhựa sau khi phá dỡ tòa nhà "hàm cá mập" ở số 1 - 3 - 5 Đinh Tiên Hoàng…
Theo kế hoạch, ở phân kỳ 2, thành phố sẽ nghiên cứu giải pháp phát triển không gian ngầm quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục; nghiên cứu tái thiết mặt đứng tuyến phố liên quan; nghiên cứu lát đá tổng thể khu vực quảng trường; bổ sung các tiện ích đô thị...
Lê Khánh