Thi hành án hành chính vẫn gặp khó

4 giờ trướcBài gốc

Báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao về kết quả công tác của các tòa án trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV cho thấy, việc thụ lý, xét xử giải quyết các vụ án hành chính đã trở thành “điểm sáng” rất đáng ghi nhận. Theo đó, ở nhiệm kỳ này, tòa án đã thụ lý 46.254 vụ; đã giải quyết, xét xử 43.930 vụ; đạt tỷ lệ 94,98% (Nghị quyết Quốc hội yêu cầu trên 60%). Chỉ tính riêng năm 2025, các tòa án đã thụ lý 12.901 vụ; đã giải quyết, xét xử được 10.577 vụ; đạt tỷ lệ 81,99%, cao hơn năm trước 5,07%, vượt 21,99% so với chỉ tiêu Nghị quyết Quốc hội giao. Tính đến ngày 30/9/2025, không có vụ án hành chính nào để quá thời hạn giải quyết do nguyên nhân chủ quan.

Trong khi không có vụ án hành chính nào để quá thời hạn giải quyết do nguyên nhân chủ quan; tỷ lệ giải quyết vượt chỉ tiêu Quốc hội giao, thì việc thi hành đối với án hành chính vẫn còn gặp không ít khó khăn.

Kết quả thi hành án hành chính trong năm 2025 cũng cho thấy, các cơ quan hành chính nhà nước đã thi hành xong 868 bản án, quyết định (giảm 27 bản án so với năm 2024). Các cơ quan thi hành án dân sự đã thực hiện theo dõi 2.105 bản án, quyết định, trong đó, đã ban hành văn bản thông báo tự nguyện thi hành án đối với 1.520 bản án; đăng tải công khai 532 quyết định buộc thi hành án hành chính của tòa án... Dẫu vậy, Chính phủ cũng thẳng thắn nhìn nhận, vẫn còn nhiều bản án, quyết định của tòa án về vụ án hành chính đã có hiệu lực pháp luật nhưng chưa được thi hành xong.

Thực tế cho thấy, chậm thi hành bản án hành chính là một điểm nghẽn cố hữu lâu nay. Trong nhiều kỳ họp Quốc hội, phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, không ít đại biểu cho rằng, đây là vấn đề mà “năm nào cũng nói”!

Theo quy định, quyết định, bản án có hiệu lực pháp luật thì phải được thi hành. Các đối tượng có nghĩa vụ phải thi hành án hành chính phần nhiều là những người có chức vụ quyền hạn, là người hơn ai hết hiểu, nắm rõ về pháp luật. Việc cố ý chậm thi hành, không thi hành các quyết định, bản án hành chính đã ảnh hưởng đến sự nghiêm minh của pháp luật. Đặc biệt, ảnh hưởng đến niềm tin của người dân vào cán bộ, cơ quan công quyền khi chính những cán bộ lại không gương mẫu tuân thủ pháp luật.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng này là do số bản án hành chính phải thi hành có xu hướng ngày càng tăng cao. Trong khi đó, hầu hết các bản án hành chính chưa thi hành xong có liên quan đến lĩnh vực đất đai - vấn đề vốn được coi là phức tạp. Các quyết định hành chính, hành vi hành chính bị tuyên hủy xảy ra đã lâu, quá trình tổ chức thi hành phải thực hiện lại nhiều trình tự, thủ tục. Một số địa phương, cơ quan, người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước là bên phải thi hành án chưa dành sự quan tâm đúng mức và đầy đủ cho công tác thi hành án hành chính trên địa bàn.

Điều đáng nói, thủ trưởng cơ quan cấp trên trực tiếp của một số cơ quan, người phải thi hành án chưa quyết liệt trong việc chỉ đạo đôn đốc, kiểm tra, xem xét, xử lý trách nhiệm đối với người phải thi hành án thuộc thẩm quyền quản lý có hành vi chậm thi hành án, không chấp hành, chấp hành không đúng hoặc không đầy đủ nội dung bản án, quyết định của tòa án.

Chúng ta không thiếu chế tài để xử lý tình trạng này. Pháp luật hiện hành quy định, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, cá nhân là người phải thi hành án có trách nhiệm xử lý kỷ luật đối với cá nhân thuộc phạm vi quản lý có hành vi chậm thi hành án, không chấp hành bản án, quyết định của tòa án. Công chức, viên chức có hành vi vi phạm pháp luật về thi hành án hành chính thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm và vị trí công tác có thể bị xử lý kỷ luật. Cơ quan, tổ chức, cá nhân cố ý không chấp hành án hoặc cản trở thi hành án tùy từng trường hợp mà bị xử phạt vi phạm hành chính. Nghị quyết số: 110/2023/QH15, Quốc hội yêu cầu Viện kiểm sát nhân dân tối cao tăng cường kiểm sát và kiến nghị xử lý các trường hợp chậm thi hành án hành chính...

Câu đặt ra là, vì sao quy định pháp luật, chế tài đã có mà tình trạng chậm thi hành, không thi hành bản án hành chính vẫn tồn tại trong thời gian dài? Giải pháp căn cơ nào để sớm tháo gỡ nút thắt về thi hành bản án hành chính?

Để bảo đảm sự nghiêm minh của pháp luật, chúng ta phải mạnh tay xử lý các trường hợp cố tình chậm, hoặc không thi hành bản án hành chính. Chỉ khi trách nhiệm cá nhân, tổ chức bị xử lý nghiêm minh, thì tình trạng chậm trễ, không thi hành bản án hành chính mới không còn là câu chuyện mà “năm nào cũng nói”.

Song Hà

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/thi-hanh-an-hanh-chinh-van-gap-kho-10392978.html