Quan hệ tương hỗ
Thị trường BĐS là một trong những thị trường quan trọng của nền kinh tế quốc dân, đặc biệt trong việc thu hút các nguồn lực, tạo ra các tài sản cố định cho nền kinh tế, thúc đẩy các ngành kinh tế khác cùng phát triển (thị trường tài chính, xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng, nội thất, lao động…), đáp ứng cơ sở hạ tầng, nhu cầu về chỗ ở của người dân, phát triển đô thị, du lịch…
Thị trường BĐS lành mạnh và các cơ sở hạ tầng BĐS là điều kiện hàng đầu để mở rộng đầu tư các ngành sản xuất và dịch vụ, tăng cường thu hút FDI; tạo công ăn việc làm, thu nhập cá nhân, DN và ngân sách Nhà nước, kéo theo sự phát triển lành mạnh các thị trường khác, như thị trường vốn, thị trường vật liệu xây dựng, thị trường lao động; đồng thời, trực tiếp và gián tiếp hỗ trợ động lực ổn định và lành mạnh phát triển nền kinh tế quốc gia và địa phương.
Thị trường BĐS có quan hệ tương hỗ mật thiết đối với tăng trưởng kinh tế.
Khi nền kinh tế tăng trưởng mạnh và thị trường tài chính phát triển ổn định, thu nhập của người dân tăng lên, lãi suất cho vay và các sản phẩm tài chính khác được kiểm soát tốt, giúp duy trì mức độ rủi ro thấp cho các nhà đầu tư và người tiêu dùng sẽ thúc đẩy nhu cầu và đầu tư BĐS, sự cạnh tranh lành mạnh nâng cao chất lượng và giá trị của các sản phẩm BĐS, từ đó làm cho thị trường BĐS trở nên sôi động và bền vững hơn.
Đầu tư vào BĐS trở thành một lựa chọn hấp dẫn nhờ khả năng sinh lợi cao và tính ổn định. Điều này dẫn đến sự ra đời của nhiều dự án BĐS mới, từ nhà ở, căn hộ, khu đô thị đến các khu thương mại, dịch vụ. Các dự án này không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường, mà còn góp phần cải thiện cơ sở hạ tầng và diện mạo đô thị, thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội. Một nền kinh tế mạnh và thị trường tài chính phát triển ổn định không chỉ giúp duy trì sự sôi động của thị trường BĐS, mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững và lành mạnh cho toàn bộ lĩnh vực này.
Ngược lại, nếu nền kinh tế và thị trường tài chính gặp bất ổn, lãi suất cao và tín dụng bị thắt chặt sẽ làm giảm khả năng tiếp cận vốn, gây khó khăn cho việc mua nhà và đầu tư BĐS, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của thị trường BĐS. Khi nền kinh tế phát triển sẽ làm tăng nhu cầu và khả năng thanh toán trên thị trường BĐS, tạo động lực phát triển cả sản phẩm và công nghệ cho thị trường này theo hướng ngày càng đa dạng hóa và hiện đại hóa.
Đặc biệt, thị trường ngành BĐS phát triển còn phản ánh và tạo động lực thúc đẩy quá trình đô thị hóa, đáp ứng quyền về nhà ở của người dân và tạo dựng lối sống mới văn minh, hiện đại và gia tăng động lực phát triển mới của nước Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình….
Triển vọng phát triển
Thực tế đã và đang đặt ra nhiều vấn đề nổi cộm cho phát triển thị trường BĐS, đặc biệt, hệ thống pháp luật liên quan đến đất đai, đầu tư, xây dựng, kinh doanh BĐS có nhiều bất cập cần sửa đổi, như: chưa thống nhất về hình thức lựa chọn (đấu giá, đấu thầu, chỉ định) chủ đầu tư dự án có sử dụng đất;
Các quy định liên quan đến việc xác định giá đất khi thực hiện thu hồi, giao đất, cho thuê đất, đấu giá quyền sử dụng, thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai, giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đấu giá đất, đấu thầu dự án sử dụng đất;
Thủ tục hành chính, thủ tục phê duyệt dự án đầu tư phát triển nhà ở tại các địa phương, thủ tục quy hoạch, xây dựng, thủ tục đầu tư, xây dựng dự án nhà ở, dự án khu đô thị; quy định về thời hạn, chế độ sử dụng đất đối với các loại BĐS mới, BĐS hỗn hợp, đa chức năng…
Hơn nữa, cơ cấu nguồn vốn cho thị trường BĐS còn bất hợp lý (chủ yếu từ nguồn vốn tín dụng ngân hàng, vốn huy động qua phát hành trái phiếu và tiền ứng trước của khách hàng, vốn chủ đầu tư chỉ chiếm khoảng 15 - 30% tổng mức đầu tư của dự án); chưa có các nguồn vốn trung, dài hạn ổn định cho thị trường BĐS.
Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về thị trường BĐS, nhà ở chưa đầy đủ, thiếu thống nhất, chưa công khai làm ảnh hưởng tới tính minh bạch. Việc kiểm soát dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực BĐS còn chưa chặt chẽ, còn tiềm ẩn rủi ro, nhất là trong phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Doanh nghiệp BĐS khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng và trong huy động vốn qua phát hành trái phiếu…
Năm 2025 được đánh giá là năm "bản lề" cho sự phục hồi, tăng trưởng của thị trường BĐS.
Đồng thời, tình trạng thiếu nguồn cung, thiếu cân đối trong cơ cấu sản phẩm, thừa nhà ở thương mại và thiếu trầm trọng nhà ở xã hội, nhà ở cho đối tượng thu nhập thấp, thu nhập trung bình vừa là hệ lụy, vừa là nguyên nhân khiến thị trường BĐS gặp khó khăn trong huy động và tiếp cận các nguồn vốn và trái phiếu doanh nghiệp BĐS bộc lộ nhiều rủi ro và trầm lắng, kéo theo sự đình trệ của nhiều thị trường khác và của cả nền kinh tế.
Về tổng thể, sự vận hành thị trường BĐS Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục trong một tổng thể các vấn đề chung liên quan đến nhiều đối tượng, chủ thể và khoảng cách giữa các chính sách, định hướng phát triển và thực tế vận động của thị trường;
Để duy trì vị thế cạnh tranh và đáp ứng kịp thời những đòi hỏi của thị trường, các DN BĐS buộc phải liên tục đổi mới, không chỉ dừng lại ở việc cải tiến sản phẩm và dịch vụ, mà còn phải tối ưu hóa quy trình quản lý, áp dụng công nghệ mới và khai thác nguồn lực hiệu quả.
Về tổng thể, quy mô và những xu hướng dòng vốn trên thị trường BĐS năm 2025 có nhiều khả năng cao hơn năm 2024 và tiếp tục có sự không đồng đều giữa các khu vực, phụ thuộc nhiều vào hiệu quả của các thành quả kinh tế tích hợp năm 2024, chính sách tài chính, cơ hội mới, gắn với cải cách thể chế và biến động thị trường chung trong nước, quốc tế, cũng như khả năng giải quyết những thách thức cấu trúc tại từng phân khúc thị trường.
Thị trường BĐS trong năm 2025 sẽ có những điểm nhấn nổi bật sau: Thứ nhất, quy mô sẽ gia tăng do triển vọng tăng trưởng kinh tế, mở rộng đầu tư công lớn và tháo gỡ nút thắt thể chế;
Thứ hai, phân khúc BĐS công nghiệp tăng mạnh cùng dòng FDI; Thứ ba, thị trường nhà ở sẽ tăng cung và cải thiện cân đối cơ cấu.
Đặc biệt, nhu cầu về sự bổ sung và đồng bộ hóa các công cụ hỗ trợ phát triển thị trường BĐS, như: hệ thống tư vấn định giá, thẩm định giá, chỉ số BĐS nói chung và cho từng phân khúc; những công cụ tái thế chấp, quỹ tiết kiệm tương hỗ, quỹ đầu tư tín thác, công cụ tài chính phái sinh mới là rất lớn, hết sức cần thiết để thị trường BĐS có thêm động lực, giá đỡ mới, an toàn và lành mạnh, chuyên nghiệp, đồng hành cùng cả nước bước vào Kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình.
TS Nguyễn Minh Phong - chuyên gia kinh tế