Thị trường chứng khoán: Việt Nam chủ động các giải pháp trong lộ trình nâng hạng

một giờ trướcBài gốc

Lộ trình rõ ràng, giải pháp đồng bộ

Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 3761/QĐ-BTC ngày 6/11/2025 về Kế hoạch triển khai Quyết định số 2014/QĐ-TTg về phê duyệt Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Trọng tâm của kế hoạch là đẩy nhanh hoàn thiện các cơ chế pháp lý và hạ tầng thị trường, trong đó Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) giữ vai trò đầu mối theo dõi, đôn đốc và tổng hợp tình hình thực hiện.

Kế hoạch cũng xác lập một loạt nhiệm vụ ngắn hạn nhằm triển khai lộ trình nâng hạng, từ việc xóa bỏ yêu cầu ứng trước tiền mua chứng khoán trong giai đoạn chưa triển khai Cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) thông qua hoàn thiện cơ chế giao dịch không ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài, đến việc minh bạch hóa thông tin về tỷ lệ sở hữu nước ngoài để bảo đảm tiếp cận bình đẳng.

Việc thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng góp phần củng cố tâm lý nhà đầu tư sau quãng thời gian dài chờ đợi. Ảnh tư liệu

Song song với đó là yêu cầu nâng cấp hệ thống thông tin giữa ngân hàng lưu ký và công ty chứng khoán phục vụ cho hoạt động giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư (STP); triển khai cơ chế tài khoản giao dịch tổng (OTA) theo thông lệ quốc tế và tăng cường năng lực hạ tầng công nghệ thông tin nhằm đáp ứng khối lượng giao dịch ngày càng lớn.

Bên cạnh đó, UBCKNN sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để xem xét, đề xuất sửa đổi quy định liên quan đến dịch vụ ngân hàng cung cấp cho nhà đầu tư nước ngoài, xử lý các bất cập về lưu ký, thanh toán và cung cấp tiện ích giao dịch. Đây là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến đánh giá nâng hạng của các tổ chức như FTSE Russell và MSCI.

Bộ Tài chính cũng giao Cục Đầu tư nước ngoài rà soát ngành nghề hạn chế tiếp cận, nghiên cứu mở rộng hoặc gỡ bỏ giới hạn sở hữu nước ngoài không cần thiết...

Việc phân loại Việt Nam từ thị trường cận biên sang trạng thái mới nổi thứ cấp sẽ diễn ra theo nhiều đợt. Việc loại bỏ khỏi nhóm thị trường cận biên sẽ được thực hiện trong cùng đợt với đánh giá hàng năm vào tháng 9/2026, trong khi việc đưa vào rổ chỉ số FTSE Global Equity Index Series (GEIS) sẽ bắt đầu cùng với thời điểm tháng 9/2026, tùy thuộc vào một đợt đánh giá vào tháng 3/2026. FTSE Russell cũng đưa ra danh mục 28 cổ phiếu sẽ có khả năng được đưa vào rổ FTSE Global All Cap.

Về hạ tầng, Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) sẽ triển khai thành lập công ty con thực hiện chức năng CCP, nhằm tiến tới áp dụng cơ chế thanh toán T+0 hoặc T+2 nền tảng quan trọng đối với các thị trường mới nổi. Đồng thời, cơ quan quản lý sẽ thúc đẩy phát triển cơ chế vay, cho vay chứng khoán, giao dịch bán khống có kiểm soát...

Trong giai đoạn tiếp theo, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) sẽ tiếp tục nâng cấp hệ thống giao dịch, mở rộng năng lực xử lý và nghiên cứu các giải pháp công nghệ nhằm bảo đảm vận hành an toàn, ổn định. Cùng với đó là việc rà soát và sửa đổi quy định liên quan đến giám sát và an ninh tài chính; nâng cao tính minh bạch thông qua kiểm soát chất lượng kiểm toán, áp dụng Chuẩn mức báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) và củng cố chuẩn quản trị công ty theo thông lệ OECD.

Kế hoạch cũng nhấn mạnh việc mở rộng cơ sở hàng hóa bằng cách phát triển sản phẩm phái sinh mới, trái phiếu xanh, chứng chỉ lưu ký và các bộ chỉ số cơ sở; đồng thời đa dạng hóa nhà đầu tư, khuyến khích nhà đầu tư cá nhân tham gia qua quỹ đầu tư và triển khai Đề án tái cấu trúc nhà đầu tư.

Củng cố niềm tin và tạo lực đẩy nâng hạng

Trao đổi với phóng viên Thời báo Tài chính Việt Nam, ông Nguyễn Văn Khoa - Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Agribank cho rằng, các nội dung cải cách như xóa bỏ cơ chế ứng trước tiền, minh bạch hơn về room ngoại, hay hoàn thiện khung pháp lý cho nhà đầu tư nước ngoài đều là những cải tiến mà khối tổ chức quốc tế đã theo dõi từ nhiều năm qua. Đây là những điểm thường được nhà đầu tư ngoại đề cập khi đánh giá mức độ tiếp cận thị trường Việt Nam.

“Việc Bộ Tài chính ban hành Quyết định 3761 và công bố lộ trình cải cách 2025 - 2030 cho thấy, Việt Nam đang duy trì tinh thần nhất quán, cầu thị và chủ động triển khai các giải pháp. Các cải cách này giúp củng cố hình ảnh Việt Nam như một thị trường minh bạch hơn, an toàn hơn và tiếp cận tốt hơn đối với dòng vốn quốc tế. Đây là các yếu tố quan trọng để tạo niềm tin và hỗ trợ cho tiến trình nâng hạng trong giai đoạn tiếp theo” - ông Khoa nhận định.

Theo báo cáo gần nhất được FTSE Russell công bố đầu tháng 10/2025, Việt Nam đã được Ủy ban Cố vấn xác nhận đáp ứng đầy đủ các tiêu chí kỹ thuật để được xem xét nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi thứ cấp. Bước tiếp theo trong lộ trình là kỳ đánh giá tháng 3/2026.

“Việc Việt Nam được FTSE đưa vào lộ trình nâng hạng chính thức là tín hiệu rất tích cực, góp phần củng cố tâm lý nhà đầu tư sau quãng thời gian dài chờ đợi. Điều này phản ánh nỗ lực cải thiện liên tục của cơ quan quản lý trong nhiều năm qua, từ nâng cấp hạ tầng giao dịch, hoàn thiện khung pháp lý, cho tới tăng mức độ minh bạch và chuẩn hóa theo thông lệ quốc tế" - chuyên gia của Chứng khoán Agribank nói.

Tuy nhiên, theo ông Khoa, để duy trì triển vọng nâng hạng và thu hút dòng vốn dài hạn, Việt Nam cần tiếp tục giữ vững môi trường kinh tế vĩ mô ổn định, chính sách nhất quán và ít rủi ro can thiệp.

Mai Tấn

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/thi-truong-chung-khoan-viet-nam-chu-dong-cac-giai-phap-trong-lo-trinh-nang-hang-187361.html