Theo đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, sự kiện này là cột mốc quan trọng đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán Việt Nam, ghi nhận những nỗ lực cải cách toàn diện trong thời gian qua của toàn ngành chứng khoán thực hiện theo chủ trương của Đảng, Nhà nước nhằm phát triển thị trường chứng khoán minh bạch, hiện đại, hiệu quả theo các chuẩn mực quốc tế cao nhất.
Đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước khẳng định việc thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp là khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới, yêu cầu cải cách ngày càng sâu, rộng hơn nữa để đạt những mục tiêu dài hạn trong tương lai.
Với vai trò cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán và thị trường chứng khoán, Đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết Ủy ban sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với FTSE Russell đảm bảo quá trình chuyển đổi chính thức theo đúng lộ trình. Bên cạnh đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cam kết tiếp tục triển khai các giải pháp toàn diện nhằm tạo điều kiện tối đa cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước trong việc tiếp cận thị trường. Ủy ban cũng hoàn thiện khung khổ pháp lý, hiện đại hóa, số hóa cơ sở hạ tầng, hướng tới phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng minh bạch, hiệu quả, thúc đẩy hội nhập sâu rộng hơn nữa vào thị trường tài chính toàn cầu.
Theo công bố từ FTSE Russell Việt Nam được xếp loại là thị trường Cận biên (Frontier market) và được đưa vào Danh sách theo dõi từ tháng 9/2018 để xem xét nâng hạng lên thị trường Mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging market).
Hội đồng IGB xác nhận về quyết định nâng hạng Việt Nam từ thị trường Cận biên lên thị trường Mới nổi thứ cấp
Khi được đưa vào Danh sách theo dõi, Việt Nam chưa đáp ứng hai tiêu chí: “Chu kỳ thanh toán (DvP)” và “Phương thức - Chi phí xử lý giao dịch thất bại”, cả hai tiêu chí trên đều được đánh giá ở mức “Hạn chế (Restricted)”.
Đến tháng 11/2024, cơ quan quản lý thị trường chứng khoán Việt Nam đã triển khai mô hình giao dịch không yêu cầu ký quỹ trước (Non-Prefunding), cho phép các công ty chứng khoán trong nước đảm bảo nguồn vốn cần thiết hỗ trợ nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thực hiện lệnh mua chứng khoán. Việc này đã chính thức loại bỏ yêu cầu ký quỹ trước đối với nhà đầu tư tổ chức nước ngoài. Bên cạnh đó, quy trình chính thức để xử lý giao dịch thất bại cũng đã được thiết lập.
Trên cơ sở đó, Hội đồng Quản trị Chỉ số FTSE Russell (IGB) ghi nhận những thành quả mà cơ quan quản lý thị trường Việt Nam đã đạt được trong quá trình phát triển thị trường và xác nhận rằng Việt Nam hiện đã đáp ứng toàn bộ các tiêu chí để được xếp hạng là thị trường Mới nổi thứ cấp theo Khung phân loại thị trường cổ phiếu FTSE (FTSE Equity Country Classification Framework).
FTSE Russell cho biết Hội đồng IGB đã xem xét kỹ lưỡng ý kiến phản hồi từ các Ủy ban Tư vấn của FTSE Russell liên quan đến hạn chế về vai trò của các công ty chứng khoán toàn cầu (global brokers) trong hoạt động giao dịch tại Việt Nam. Mặc dù việc sử dụng công ty chứng khoán toàn cầu làm đối tác duy nhất không phải là điều kiện bắt buộc để được nâng hạng lên thị trường Mới nổi thứ cấp, IGB nhận thấy rằng nhà đầu tư chỉ số cần có khả năng “mô phỏng chỉ số” theo nguyên tắc thứ hai trong Tuyên bố Nguyên tắc (Statement of Principles).
Xét tầm quan trọng của vấn đề nêu trên đối với nhà đầu tư chỉ số, IGB xác định rằng việc giải quyết vấn đề về vai trò của các công ty chứng khoán toàn cầu trong hoạt động giao dịch là cần thiết để quá trình nâng hạng được triển khai. FTSE Russell ghi nhận những nỗ lực hiện nay của cơ quan quản lý thị trường chứng khoán Việt Nam trong việc xây dựng mô hình cho phép các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài giao dịch thông qua đối tác là các công ty chứng khoán toàn cầu.
Nâng hạng là “chìa khóa” mở ra cánh cửa cho dòng vốn đến từ các nhà đầu tư toàn cầu đồng thời khẳng định vị thế mới của Việt Nam trên bản đồ tài chính quốc tế
Nỗ lực này được kỳ vọng sẽ đưa thị trường Việt Nam tiệm cận chuẩn mực quốc tế, giảm thiểu rủi ro đối tác và tăng cường niềm tin của nhà đầu tư thông qua việc thiết lập các mối quan hệ với tổ chức trung gian uy tín.
Theo đó, Hội đồng IGB xác nhận về quyết định nâng hạng Việt Nam từ thị trường Cận biên lên thị trường Mới nổi thứ cấp, ngày hiệu lực dự kiến là thứ Hai, ngày 21/9/2026, cùng với đợt rà soát giữa kỳ diễn ra vào tháng 3/2026. Lịch trình này được đề ra để đánh giá sự tiến triển trong việc mở rộng vai trò của công ty chứng khoán toàn cầu – một yếu tố quan trọng trong việc mô phỏng chỉ số và đáp ứng được các nhu cầu của cộng đồng đầu tư quốc tế. Việc nâng hạng thị trường Việt Nam lên thị trường Mới nổi thứ cấp được dự kiến triển khai theo từng giai đoạn.
Bên cạnh đó, FTSE Russell sẽ tiếp tục theo dõi sát sao các diễn biến thị trường, và khuyến khích các bên liên quan đóng góp ý kiến trước đợt rà soát giữa kỳ tháng 3/2026 để đảm bảo quá trình nâng hạng được thực hiện đúng kế hoạch vào tháng 9/2026. Chi tiết về kế hoạch triển khai theo giai đoạn sẽ được công bố trong thông báo tháng 3/2026 sau khi tham vấn các Ủy ban Tư vấn của FTSE Russell và các thành viên thị trường./.
D.B