Trong 2024 Nga thu hoạch 1,26 triệu tấn gạo, cao hơn năm trước đó 17,2% (185.000 tấn) và là mức kỷ lục trong lịch sử.. Ảnh: TTXVN
Ông Alexey Plugov, Tổng Giám đốc điều hành Trung tâm phân tích, chuyên gia của doanh nghiệp nông nghiệp AB-Center cho biết, theo tính toán dựa trên dữ liệu sơ bộ từ Cơ quan Thống kê liên bang Rosstat, trong 2024 Nga thu hoạch 1,26 triệu tấn gạo, cao hơn năm trước đó 17,2% (185.000 tấn) và là mức kỷ lục trong lịch sử.
Theo chuyên gia này, kết quả trên đạt được là nhờ mở rộng diện tích thêm 8,9%, lên 208.900 ha, và tăng năng suất thêm 5,6%, lên mức kỷ lục 61,1 c/ha. Như vậy, trong 20 năm qua, sản lượng thu hoạch lúa ở Nga đã tăng 2,7 lần: năm 2004, sản lượng chỉ đạt 469.800 tấn. Theo ông, diện tích trồng lúa đã tăng từ 132.100 ha lên 208.900 ha trong thời gian này.
Sản lượng thu hoạch lớn nhất năm 2024 được ghi nhận ở vùng Krasnodar - 829.000 tấn, Tổng Giám đốc điều hành công ty nông nghiệp “Step” Andrey Neduzhko cho biết. Ngoài ra, ở Nga lúa còn được trồng ở tỉnh Rostov, Dagestan, Primorye và Astrakhan.
Tuy nhiên, theo ông Neduzhko, trong năm 2025 ngành lúa gạo sẽ không lập kỷ lục mới. Còn ông Plugov từ AB-Center cho biết thêm, trong bối cảnh giá bán buôn giảm do sản lượng thu hoạch tăng mạnh, có khả năng diện tích gieo trồng sẽ bị giảm. Năm 2025, sản lượng thu hoạch nhiều khả năng sẽ quay trở lại mức trung bình của 5 năm qua là 1,05–1,1 triệu tấn.
Bộ Nông nghiệp có kế hoạch tăng sản lượng gạo từ 1,2 triệu tấn lên 2 triệu tấn mỗi năm “trong tương lai gần”. Nhưng hiện tại, theo chuyên gia độc lập về thị trường ngũ cốc Alexander Korbut, nông dân không có động lực để mở rộng sản xuất do giá gạo không cao.
Chủ tịch Hội đồng quản trị của Liên minh lúa gạo quốc gia Igor Lobach tin rằng yếu tố chính giúp đạt được năng suất cao là sự phối hợp thành công giữa các nhà cung cấp nước, ngoài ra việc tăng diện tích gieo trồng cũng đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, tình trạng thiếu nước vẫn là một vấn đề quan trọng, ví dụ, ở Dagestan, tình trạng thiếu hụt nguồn nước lên tới 300 triệu mét khối.
Mặc dù đất nước không bị thiếu gạo, Nga đã gia hạn lệnh cấm xuất khẩu gạo đến ngày 30/6/2025. Chuyên gia Plugov cho rằng, có lẽ không nên cấm xuất khẩu mà nên phân bổ hạn ngạch xuất khẩu theo tỷ lệ tăng thu hoạch. Ông cho biết, năm 2023, khi Nga cấm xuất khẩu gạo cho tất cả các quốc gia ngoại trừ các nước trong Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU), Kazakhstan (Ca-dắc-xtan) đã tăng đáng kể lượng gạo nhập khẩu từ Nga: 18.200 tấn so với 4.200 tấn vào năm 2022 do giá giảm. Ông Plugov cho biết thêm, năm 2024, lượng gạo Nga nhập khẩu vào Kazakhstan đã giảm đáng kể: từ tháng 1-10/2024, lượng gạo này đạt 7.700 tấn.
Nhìn chung, xuất khẩu gạo của Nga đã giảm mạnh kể từ khi áp dụng các hạn chế: nếu trước đây nguồn cung đạt mức 150.000–350.000 tấn, thì năm 2024, tổng lượng xuất khẩu có khả năng sẽ giảm xuống dưới 25.000 tấn.
Trong khi đó, Nga không trồng được loại gạo hạt dài dùng để nấu món plov (món cơm thập cẩm), và do đó Nga phải nhập khẩu loại gạo này.
Tâm Hằng (P/v TTXVN tại Moskva)