Bài toán thương mại trong điện ảnh
Ba bộ phim Việt cạnh tranh quyết liệt tại phòng vé Tết năm nay gồm Bộ tứ báo thủ, Nụ hôn bạc tỷ và Yêu nhầm bạn thân. Theo số liệu từ Box Office Vietnam, tính đến sáng ngày 7/2, phim Nụ hôn bạc tỷ chính thức cán mốc trăm tỉ đồng sau gần 10 ngày ra mắt. Khi mới ra rạp, Nụ hôn bạc tỷ có số suất chiếu khiêm tốn, gần như bị Bộ tứ báo thủ lấn át tại phòng vé. Tuy nhiên, cục diện dần thay đổi khi bộ phim của Thu Trang bất ngờ tăng tốc.
Đáng chú ý, trong ngày 6/2, doanh thu của Nụ hôn bạc tỷ thậm chí vượt qua tác phẩm do Trấn Thành đạo diễn với doanh thu hơn 3,18 tỷ đồng trong ngày. Trong khi đó, Bộ tứ báo thủ của Trấn Thành thu về 2,93 tỷ đồng, nhưng tổng doanh thu của phim này đã cán mốc 256 tỷ đồng - một con số áp đảo so với các đối thủ còn lại.
Sáng ngày 7/2, phim Nụ hôn bạc tỷ chính thức cán mốc trăm tỉ đồng sau gần 10 ngày ra mắt.
Dù phòng vé Tết 2025 tiếp tục chứng kiến doanh thu đáng kể, song có một thực tế không thể phủ nhận là thị trường phim vẫn thiếu sự đa dạng. Cả ba bộ phim lớn ra mắt dịp này đều đi theo công thức quen thuộc của thể loại hài - tình cảm, khai thác câu chuyện về tình yêu và những tình huống éo le, kịch tính. Sự lặp lại này khiến điện ảnh Tết thiếu đi yếu tố đột phá, dần làm giảm sức hấp dẫn với khán giả.
Một yếu tố khác ảnh hưởng đến doanh thu phim Tết năm nay là thời gian nghỉ lễ ngắn hơn so với các năm trước. Nếu như trong hai năm 2023 và 2024, kỳ nghỉ kéo dài đến 7 - 8 ngày do trùng với cuối tuần, thì năm nay, mùng 5 Tết rơi vào Chủ nhật, đồng nghĩa với việc người lao động chỉ có 5 ngày nghỉ chính thức để ra rạp trước khi quay lại công việc. Điều này đặt ra bài toán khó cho các nhà làm phim trong việc tối ưu hóa doanh thu trong khoảng thời gian ngắn.
Mặc dù không tạo nên cú bùng nổ như “Mai” - bộ phim Tết năm ngoái của chính Trấn Thành, nhưng “Bộ tứ báo thủ” vẫn đạt thành công lớn nhờ vào chiến lược truyền thông bài bản và sự hậu thuẫn từ nhiều yếu tố thương mại.
Một trong những điểm đáng chú ý là cách Trấn Thành tận dụng hiệu ứng dàn diễn viên khách mời để gia tăng sức hút. Bộ phim quy tụ nhiều gương mặt nổi tiếng từ giới giải trí như Quân A.P, Negav, Ali Hoàng Dương, Lệ Quyên, Lâm Bảo Châu… giúp phim phủ sóng rộng khắp trên các nền tảng mạng xã hội. Không dừng lại ở đó, Trấn Thành còn khéo léo lồng ghép những ca khúc của Erik và Captain Boy vào nhạc phim, tạo sự cộng hưởng với thị hiếu khán giả trẻ.
Tuy nhiên, chiến lược quan trọng nhất của Trấn Thành lại nằm ở sự hợp tác với ngân hàng VIB trong phim. Việc tích hợp quảng cáo một cách khéo léo giúp phim có thêm nguồn tài trợ, đồng thời là yếu tố quan trọng giúp tối ưu lợi nhuận, giảm áp lực tài chính ngay từ khi ra mắt. Đây là mô hình quảng cáo đang dần trở thành xu hướng trong điện ảnh Việt, khi mà kinh phí sản xuất ngày càng cao, đòi hỏi các nhà làm phim phải tìm cách tối ưu nguồn thu ngoài phòng vé.
Dẫu vậy, không thể phủ nhận rằng doanh thu cao không đồng nghĩa với chất lượng vượt trội. “Bộ tứ báo thủ” nhận về nhiều ý kiến trái chiều, khi nhiều khán giả cho rằng phim không hấp dẫn bằng “Mai”. Trước những phản hồi này, Trấn Thành cũng thẳng thắn chia sẻ trên trang cá nhân rằng anh sẵn sàng lắng nghe mọi ý kiến khen chê để rút kinh nghiệm.
Không riêng Trấn Thành, ê-kíp “Nụ hôn bạc tỷ” của Thu Trang cũng thể hiện sự khéo léo trong cách tiếp cận khán giả. Bộ phim này gây chú ý khi sử dụng hai cái kết khác nhau, được phát ngẫu nhiên tại các rạp chiếu. Một bản kết thúc để nữ chính Vân đến với Quang, trong khi bản còn lại cho cô kết đôi với Tú.
Chiến thuật này không những tạo nên hiệu ứng truyền thông mạnh mẽ mà còn kích thích khán giả ra rạp nhiều lần để xem cả hai phiên bản. Đây là bước đi sáng tạo của Thu Trang, bắt kịp xu hướng “xé túi mù” (thuật ngữ chỉ việc khán giả phải mua nhiều vé để khám phá trọn vẹn nội dung phim). Dù còn gây tranh cãi, nhưng rõ ràng cách làm này đã mang lại hiệu quả doanh thu không nhỏ cho ê-kíp.
Đánh giá một bộ phim cần có sự khách quan
Sau khi nhận về nhiều ý kiến trái chiều về phim Bộ tứ báo thủ, Trấn Thành lên tiếng phản bác trên mạng xã hội rằng: "Tôi sẵn sàng đón nhận mọi ý kiến khen chê. Nhưng tôi chỉ mong quý vị nhận xét phim dưới góc nhìn khách quan, công tâm", nam nghệ sĩ bộc bạch.
Anh cho rằng những tác phẩm trước đây của mình đã trở thành cái bóng quá lớn, nên khi làm một bộ phim giải trí như Bộ tứ báo thủ, khán giả có những phản ứng tiêu cực. Trấn Thành mong công chúng không mổ xẻ, so sánh với Mai, Nhà bà Nữ hay Bố già, bởi mỗi tác phẩm thuộc một thể loại khác nhau, phục vụ những mục đích khác nhau.
Nam đạo diễn 8x khẳng định, từ kịch bản, bối cảnh, dàn dựng, mỹ thuật, âm nhạc đến góc quay, mọi khâu chuyên môn đều được anh đầu tư kỹ lưỡng, không hề làm qua loa. "Chúng ta khoan vội tin vào một hai bài nhận xét, hãy ra rạp tự trải nghiệm, vì không ai nhận xét đúng về bộ phim bằng chính quý vị", anh nhấn mạnh.
Một phân cảnh trong phim Bộ tứ báo thủ của Trấn Thành.
Trấn Thành cũng kỳ vọng bản thân là đạo diễn Việt đầu tiên có tác phẩm đạt mốc 1.000 tỷ đồng. "Tôi đang nỗ lực tạo cho công chúng niềm tin về uy tín bản thân, rằng họ không cần biết tôi mời diễn viên cũ hay mới, chỉ cần thấy tên đạo diễn sẽ sẵn sàng đến rạp xem phim mùa Tết. Tôi mong khán giả nhìn vào một poster, tin đạo diễn này sẽ làm được điều gì hay ho", anh nói.
Theo TS. Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam, một nền điện ảnh phát triển phải có nhiều dòng phim, không nên so sánh dòng phim đại chúng với dòng phim nghệ thuật để cho rằng cái này thành công, cái kia thất bại mà phải thấy rằng mỗi thể loại đều có tiêu chí riêng, dòng phim nào cũng thành công khi đạt được tiêu chí của mình. Sự thành công của các đạo diễn, nhà sản xuất qua phim Tết như một sự khởi đầu may mắn, cùng góp nên làn sóng kéo khán giả đến rạp, cũng có thể coi là tín hiệu vui cho công nghiệp điện ảnh Việt.
Tuy nhiên, nhìn một cách tổng thể, mùa phim Tết 2025 tiếp tục phản ánh thực trạng rằng điện ảnh Việt đang phụ thuộc nhiều vào chiêu trò và tên tuổi ngôi sao hơn là nội dung chất lượng. Dù vẫn đạt doanh thu cao, nhưng nếu không có sự đột phá trong cách kể chuyện, đổi mới về thể loại và nâng tầm kịch bản, phim Việt khó có thể cạnh tranh lâu dài trong thị trường ngày càng khắc nghiệt.
Mùa phim Tết 2025 có thể xem là hồi chuông cảnh báo cho các nhà làm phim, khán giả có thể bị thu hút bởi chiến dịch quảng bá, nhưng yếu tố quyết định để giữ chân họ vẫn phải là chất lượng nội dung. Nếu không có những thay đổi nhất định, phim Việt rất dễ rơi vào vòng lặp của sự nhàm chán, khiến khán giả ngày càng mất đi hứng thú với những tác phẩm ra rạp mỗi dịp Tết.
Linh Nguyễn