Người mua vàng chịu rủi ro
Trong tuần qua, thị trường vàng Việt Nam liên tục trải qua những cú sốc khó lường. Chỉ trong vòng 24 giờ trước ngày 13/9, giá vàng hôm nay tại các thương hiệu lớn như SJC, DOJI, PNJ, Bảo Tín Minh Châu, Phú Quý đã giảm từ 1,9 đến 2,5 triệu đồng/lượng, trong khi vàng nhẫn mất từ 700 nghìn đến 1,6 triệu đồng/lượng, mức thấp nhất trong vòng một tuần.
Chiều 14/9, các doanh nghiệp lớn niêm yết giá vàng miếng SJC ở mức 128,1 - 131,1 triệu đồng/lượng, chiều bán ra thấp hơn 4,7 triệu đồng so với ngày 9/9. Vàng nhẫn và trang sức 99,99% cũng chỉ còn quanh 126,2 - 129,2 triệu đồng/lượng, thu hẹp chênh lệch với vàng miếng xuống còn 1,9 triệu đồng/lượng.
Người dân đổ xô đi mua bán vàng.
Trong khi đó, trên thị trường vàng tự do, giá vàng miếng và vàng nhẫn đồng loạt rơi sâu. Từ đỉnh 135,8 triệu đồng/lượng, nhiều cửa hàng nhỏ nay chỉ niêm yết 129,5 triệu đồng/lượng, tức mất tới 6,3 triệu đồng/lượng chỉ trong vài ngày.
Anh Nguyễn Văn Hùng (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: “Tôi mua 2 lượng ở mức 135,8 triệu, giờ bán lỗ gần 13 triệu, đúng là cú sốc. Tiền tiết kiệm mấy năm coi như bốc hơi”.
Chị Lê Thị Mai (Hoàng Mai, Hà Nội) chia sẻ: “Tưởng giữ vàng là an toàn, ai ngờ chỉ sau vài ngày bay cả chục triệu, cả nhà mất ăn mất ngủ. Chỉ mong giá hồi lại một chút để bán ra, chứ giữ thêm thì sợ rơi sâu nữa”.
Trên các diễn đàn đầu tư vàng, hàng loạt tài khoản cũng than thở việc “cháy tài khoản”, “bán cắt lỗ”, phản ánh sự bất an của nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Chênh lệch giữa giá vàng thế giới và vàng miếng SJC trong nước hiện chỉ còn 14,9 triệu đồng/lượng, thay vì hơn 20 triệu đồng/lượng ở những phiên trước. Đây là tín hiệu rõ rệt cho thấy thị trường đã hạ nhiệt sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện 159 về tăng cường quản lý, điều hành thị trường vàng. Thực tế, chỉ trong ít ngày, hiệu ứng đã thể hiện rõ, từ mức đỉnh 135,8 triệu đồng/lượng trên thị trường, giá vàng miếng SJC chiều 14/9 giảm còn khoảng 131,1 triệu đồng/lượng. Sự điều chỉnh này góp phần chặn đà “sốt ảo”, ổn định tâm lý nhà đầu tư và củng cố niềm tin vào sự điều hành của Chính phủ.
Cần cân nhắc kỹ lưỡng trước mỗi quyết định đầu tư
Giới chuyên gia nhận định để thị trường vàng ổn định bền vững, cần triển khai thêm các giải pháp như cải thiện cơ chế nhập khẩu, đấu thầu vàng, nâng cao tính minh bạch trong niêm yết giá và siết chặt giám sát hoạt động kinh doanh. Đây sẽ là nền tảng để thị trường vàng vận hành minh bạch, cân bằng và tiệm cận thông lệ quốc tế.
Khung pháp lý hiện nay mới dừng ở quản lý giấy phép và giám sát hình thức, trong khi công cụ can thiệp thị trường chưa đủ mạnh. Đây chính là nguyên nhân khiến giá vàng trong nước dễ dàng bị đẩy vọt lên, tách rời khỏi cung - cầu thực.
Luật sư Hoàng Văn Hà – Công ty Luật ARC Hà Nội cho rằng, Pháp lệnh Quản lý ngoại hối 2005 (sửa đổi, bổ sung 2013) và Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, Nhà nước giữ vai trò thống nhất trong quản lý thị trường, đồng thời giao Ngân hàng Nhà nước quyền cấp phép, giám sát và điều tiết. Tuy nhiên, trên thực tế, các cơ chế này chưa đủ sức bắt nhịp với biến động toàn cầu.
Theo ông Hà, để khắc phục, cần bổ sung và siết chặt chính sách theo hướng: Điều chỉnh cơ chế đấu thầu và nhập khẩu vàng để thu hẹp khoảng cách với giá quốc tế, đảm bảo minh bạch. Quy định hạn mức nắm giữ vàng đối với tổ chức, cá nhân nhằm ngăn đầu cơ, tích trữ. Tăng chế tài xử phạt đối với hành vi thao túng, nâng khống giá vàng, dựa trên Luật Giá 2012 (sửa đổi 2023) và Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017). Nâng cao tính minh bạch trong niêm yết giá, buộc doanh nghiệp công khai cơ sở định giá và báo cáo định kỳ với cơ quan quản lý.
“Trong dài hạn, Việt Nam cần xây dựng một chính sách kinh doanh vàng thống nhất, minh bạch và tiệm cận với thông lệ quốc tế. Việc đưa giá vàng trong nước tiến gần hơn với giá thế giới không chỉ bảo đảm công bằng trong kinh doanh thương mại mà còn góp phần ổn định vĩ mô, củng cố niềm tin của nhà đầu tư và người dân”, luật sư Hà nói.
Biến động giá vàng thời gian gần đây là minh chứng rõ nét về việc đầu tư vàng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt với người dân nhỏ lẻ thiếu kinh nghiệm. Không ít gia đình đã mất đi khoản tiền tích cóp cả đời chỉ sau vài ngày “ôm” vàng ở vùng giá cao. Câu chuyện thua lỗ không chỉ dừng lại ở con số tiền triệu, tiền tỷ, mà còn là lời cảnh báo về sự cần thiết phải cân nhắc kỹ lưỡng trước mỗi quyết định đầu tư.
Ánh Phương/VOV.VN