Trong báo cáo tóm tắt đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông thành phố công bố bởi Trung tâm Quản lý giao thông công cộng (Sở Xây dựng TP.HCM), một vùng phát thải thấp đang được đề xuất thiết lập ở trung tâm TP.HCM từ năm 2026.
Quy định này được cho là có thể ít nhiều ảnh hưởng đến thị trường xe 2 bánh chạy xăng ở TP.HCM, bởi phần lớn hãng xe máy quen mặt như Honda, Yamaha, SYM, Suzuki hay Piaggio đều chưa cung cấp quá nhiều lựa chọn thuần điện.
Thị trường "yên bình"
Theo khảo sát của Tri Thức - Znews trong chiều 21/8, phần lớn đại lý tại TP.HCM của các thương hiệu xe 2 bánh quen mặt đều ghi nhận hoạt động kinh doanh bình thường.
Những đại lý Honda, Yamaha ở phường Vĩnh Hội, phường Tân Hưng (TP.HCM) sở hữu lượng khách ổn định, không có biến động lớn.
Các cơ sở này tiếp tục trưng bày nhiều mẫu xe máy quen thuộc với khách hàng Việt Nam như Honda Vision, Honda Future, Honda SH, Yamaha Janus, Yamaha Grande... Một vài đại lý có trưng bày xe điện, tuy nhiên không nhận được quá nhiều sự chú ý từ khách hàng như với xe máy xăng của các thương hiệu này.
Một đại lý Honda ở TP.HCM vẫn có khách đến tham quan, mua sắm. Ảnh: Phúc Hậu.
Tại các đại lý của Honda Việt Nam, khách hàng vẫn tự tin tìm hiểu và chọn mua xe máy xăng, với các mẫu được tham khảo vẫn là Honda Vision, Lead và Air Blade. Các mẫu xe điện của Honda cũng được khách hàng hỏi đến, tuy nhiên lượng khách quan tâm không nhiều như xe xăng.
Một đại lý Piaggio ở phường Tân Hưng (TP.HCM) cũng không ghi nhận biến động lớn về khách tham quan. Tại Việt Nam, Piaggio kinh doanh các thương hiệu xe tay ga Piaggio và Vespa, vốn dĩ sở hữu giá bán nhỉnh hơn mặt bằng chung và cũng không có tệp khách hàng rộng như Honda và Yamaha.
Chia sẻ với phóng viên, tư vấn bán hàng tại một đại lý xe máy cho biết mỗi ngày vẫn đón lượng khách ổn định, ít biến động so với thời điểm trước khi có thông tin về kế hoạch kiểm soát khí thải ở TP.HCM.
"Những dòng xe bán chạy tiếp tục được quan tâm. Nhiều người cũng đến chọn mua xe máy xăng cho con em kịp mùa tựu trường", nhân viên này chia sẻ.
Thích xe điện, ưu tiên xe máy xăng
Chị Hoàng Anh (phường Bảy Hiền, TP.HCM) cho biết dù có ấn tượng khá tốt với xe máy điện, trước mắt chị vẫn chọn mua một chiếc xe tay ga cho nhu cầu đi lại hàng ngày.
"Chỗ trọ của tôi lúc này chưa thuận tiện cho việc sạc xe máy điện. Tôi cũng quen dùng xe máy xăng hơn 10 năm qua, nên dù khá thích xe máy điện, tôi đã quyết định mua một chiếc tay ga thương hiệu Nhật Bản để làm phương tiện di chuyển", chị Hoàng Anh chia sẻ.
Xe máy tay ga chạy xăng vẫn là lựa chọn được nhiều khách hàng quan tâm. Ảnh minh họa: Phúc Hậu.
Chung quan điểm, anh Đức Vương (phường Tân Phú, TP.HCM) cho biết dù đã nghe thông tin về các kế hoạch hạn chế xe xăng, anh cũng sẽ gắn bó với chiếc xe máy xăng thêm một thời gian nữa.
"Tôi có tìm hiểu về xe máy điện, tuy nhiên cũng đọc được thông tin rằng những mẫu xe máy xăng như của tôi đang dùng sẽ chưa bị cấm vào trung tâm thành phố. Do đó, tôi sẽ tiếp tục dùng chiếc xe của mình, nếu có đổi xe cũng sẽ ưu tiên xe xăng hơn", anh Đức Vương chia sẻ.
Đề án kiểm soát khí thải của TP.HCM không cấm ngay xe xăng, nhóm phương tiện này cũng không hoàn toàn bị cấm lưu thông vào khu vực LEZ - dự kiến ban đầu thuộc về khu trung tâm thành phố.
Về tổng quan, đề án này nhắm đến giảm dần phương tiện gây ô nhiễm do không đạt chuẩn khí thải theo quy định. TP.HCM không loại bỏ hoàn toàn xe máy xăng, cũng không cấm đột ngột, phần nào giúp người dân, doanh nghiệp có thời gian thích ứng.
Tương lai của xe xăng
Phần lớn xe máy xăng trên thị trường Việt ở thời điểm hiện tại đều đã đáp ứng chuẩn khí thải Euro 3, theo nội dung Quyết định 49/2011 do Thủ tướng Chính phủ ban hành và có hiệu lực từ đầu năm 2017.
Nếu mua mới, khách hàng hoàn toàn có thể sử dụng các xe máy xăng này ít nhất đến năm 2032 - thời điểm TP.HCM dự kiến nâng chuẩn khí thải xe máy, ôtô đủ điều kiện lưu thông vào LEZ.
Xe máy xăng mới ở Việt Nam đã phải đáp ứng chuẩn khí thải Euro 3 từ năm 2017. Ảnh: HVN.
Trong tương lai, xe máy điện nhiều khả năng sẽ đóng vai trò chủ đạo trên đường phố Việt Nam - nhất là tại khu vực trung tâm các thành phố lớn. Nhóm xe này không phát thải trong quá trình sử dụng, do đó gần như chắc chắn được ưu tiên trong các đề án, kế hoạch giảm phát thải giao thông đô thị.
Riêng với đề án kiểm soát khí thải của TP.HCM, mục tiêu chính chỉ nhằm loại bỏ các mẫu xe xăng quá cũ - vốn tiềm ẩn khả năng phát thải cao. Xe máy xăng vì thế sẽ chưa thể hoàn toàn biến mất khỏi bản đồ giao thông Việt Nam.
Nhìn chung, xe máy xăng và xe máy điện ở Việt Nam sẽ có thể tiếp tục "chung sống" cho đến ít nhất trước thời điểm năm 2032. Thị trường xe máy xăng vẫn có thể phát triển, đồng thời các hãng xe truyền thống sẽ có thêm thời gian bổ sung các lựa chọn thuần điện cho khách Việt.
Kết thúc nửa đầu năm, doanh số xe máy tại Việt Nam của 5 thành viên VAMM đạt 1,284 triệu chiếc. Các thành viên VAMM bao gồm Honda Việt Nam, Piaggio Việt Nam, Việt Nam Suzuki, SYM Việt Nam và Yamaha Motor Việt Nam.
Trong nhóm này, Honda có 2 xe máy điện ICON e: và CUV e:, Yamaha cũng sở hữu xe máy điện Neo's trong danh mục. Các thương hiệu khác bao gồm Piaggio, Suzuki và SYM chưa chính thức giới thiệu xe máy điện đến khách Việt.
Phúc Hậu