'Thiên nga trắng' Tu-160 của Nga sẽ trở lại Venezuela trước sức ép từ Mỹ?

4 giờ trướcBài gốc

Nga từng nhiều lần triển khai Tu-160 – loại máy bay ném bom chiến lược lớn nhất, nặng nhất và có tầm bay xa nhất thế giới, tới Venezuela trong những giai đoạn nhạy cảm.

Lần đầu tiên diễn ra vào ngày 10/9/2008, khi hai chiếc Tu-160 hạ cánh tại Venezuela để tham gia tập trận quân sự, trong bối cảnh quốc gia Nam Mỹ này phải đối mặt với áp lực từ Mỹ.

Sau đó, tháng 11/2013, Nga tiếp tục lặp lại động thái tương tự. Đáng chú ý nhất là ngày 10/12/2018, khi hai chiếc Tu-160 một lần nữa đáp xuống Caracas, đúng vào thời điểm chính quyền Tổng thống Donald Trump được cho là đang cân nhắc nghiêm túc các kịch bản tấn công quân sự nhằm vào Venezuela.

Ngoài hải quân, Nga dựa nhiều vào lực lượng máy bay ném bom chiến lược để thể hiện sức mạnh và bảo vệ lợi ích ở những khu vực xa xôi.

Trong bối cảnh đó, sự hiện diện của Tu-160 tại Venezuela mang ý nghĩa răn đe rất lớn, bởi loại oanh tạc cơ này có khả năng mang theo tới 12 tên lửa hành trình, bao gồm cả Kh-101 và Kh-102 có thể gắn đầu đạn hạt nhân.

Tầm hoạt động lớn cộng với việc nếu cất cánh trong không phận Venezuela, Tu-160 có thể tạo ra mối đe dọa rõ rệt.

Không chỉ là biểu tượng chính trị, Tu-160 còn được coi là "át chủ bài" trong chiến lược quân sự của Nga.

Dù vậy, giới phân tích cho rằng Nga sẽ không tạo thêm căng thẳng với Mỹ, nhất là trong bối cảnh đường lối của Tổng thống Trump đối với Moscow bớt gay gắt hơn người tiền nhiệm.

Mặt khác cũng có nhận định cho rằng Moscow có thể đã đạt được một số thỏa thuận ngầm với Mỹ, cam kết không can dự sâu vào vấn đề Venezuela để đổi lấy những nhượng bộ nhất định từ Washington liên quan đến cuộc xung đột tại Ukraine.

Oanh tạc cơ chiến lược Tupolev Tu-160 là sản phẩm đỉnh cao của ngành hàng không quân sự Liên Xô, được phát triển trong bối cảnh căng thẳng của Chiến tranh Lạnh.

Khi Mỹ cho ra đời B-1 Lancer vào cuối thập niên 1970, Liên Xô cần một loại máy bay tương đương nhưng mạnh mẽ hơn, có khả năng bay siêu âm, tầm hoạt động liên lục địa và đủ sức mang khối lượng vũ khí hạt nhân khổng lồ để duy trì thế cân bằng chiến lược.

Dự án được khởi động từ đầu thập niên 1970, do Cục thiết kế Tupolev đảm trách, và chiếc Tu-160 đầu tiên cất cánh năm 1981, chính thức đi vào biên chế năm 1987. Đây là oanh tạc cơ lớn nhất, nặng nhất và nhanh nhất từng được chế tạo trong lịch sử hàng không quân sự.

Về thiết kế, Tu-160 sử dụng cánh cụp cánh xòe (variable-sweep wing), cho phép thay đổi hình dạng để thích nghi với từng chế độ bay – mở rộng khi cất/hạ cánh để ổn định, và thu hẹp khi bay tốc độ cao để đạt hiệu quả khí động học.

Thân máy bay có kích thước đồ sộ: chiều dài 54,1 m, sải cánh tối đa 55,7 m, trọng lượng cất cánh tối đa 275 tấn.

Buồng lái được bố trí cho bốn phi công, với ghế phóng và hệ thống bảo vệ trong trường hợp chiến tranh hạt nhân.

Thông số kỹ thuật của Tu-160 rất ấn tượng: nó có thể đạt tốc độ tối đa Mach 2,2 (hơn 2.200 km/h), tốc độ hành trình siêu âm khoảng 960 km/h, trần bay 15.000 m và tầm hoạt động khoảng 12.000 km, có thể mở rộng đáng kể nhờ khả năng tiếp nhiên liệu trên không.

Tu-160 được trang bị bốn động cơ phản lực NK-32 – những động cơ phản lực mạnh nhất từng được lắp trên một máy bay chiến đấu – giúp nó duy trì sức mạnh vượt trội.

Về hỏa lực, oanh tạc cơ có hai khoang vũ khí bên trong, có thể mang tới 45 tấn vũ khí. Điển hình là các loại tên lửa hành trình tầm xa Kh-55, Kh-101/102, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, cùng nhiều loại bom dẫn đường và bom rơi tự do.

Trong vai trò chiến lược, Tu-160 được coi là “thanh gươm hạt nhân” của Nga, nằm trong bộ ba răn đe hạt nhân (hạt nhân trên đất liền – tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, hạt nhân trên biển – tàu ngầm mang tên lửa, và hạt nhân trên không – oanh tạc cơ chiến lược).

Chính nhờ khả năng cơ động linh hoạt, Tu-160 có thể mang tên lửa hành trình tiếp cận mục tiêu từ nhiều hướng, vượt qua hệ thống phòng không đối phương.

Ngoài ra, nó còn đóng vai trò chính trị quan trọng: những chuyến bay tuần tra dài ngày trên Bắc Cực, Đại Tây Dương, hay các chuyến thăm Venezuela từng gửi đi thông điệp răn đe và khẳng định Nga vẫn giữ sức mạnh toàn cầu.

Ngày nay, Nga đang tiếp tục hiện đại hóa phi đội Tu-160 với phiên bản Tu-160M và Tu-160M2, nâng cấp động cơ NK-32-02, trang bị hệ thống điện tử hàng không, radar và khả năng sử dụng vũ khí thế hệ mới.

Mặc dù số lượng chế tạo không nhiều chỉ khoảng 15–17 máy bay đang hoạt động, Tu-160 vẫn được coi là biểu tượng sức mạnh răn đe hạt nhân của Nga, và là oanh tạc cơ hạng nặng duy nhất trên thế giới còn duy trì tốc độ siêu âm trong tác chiến chiến lược.

Việt Hùng

Theo TASS, Military Today

Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/thien-nga-trang-tu-160-cua-nga-se-tro-lai-venezuela-truoc-suc-ep-tu-my-post623375.antd