Quỹ đạo của sao chổi liên sao 3I/ATLAS khi nó đi qua Hệ Mặt Trời. Ảnh: NASA
Giáo sư Darryl Seligman thuộc Khoa Vật lý và thiên văn học tại Đại học Bang Michigan (Mỹ) mô tả đây là "phát hiện cực kỳ thú vị". Trong khi đó, Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) chưa đưa ra bình luận chính thức do cơ quan này đang tạm đóng cửa vì thiếu kinh phí từ chính phủ.
Sao chổi liên sao là những phát hiện hiếm hoi, khiến 3I/ATLAS trở thành đối tượng nghiên cứu đặc biệt quan trọng. Giáo sư Jason Wright từ Đại học Bang Pennsylvania (Mỹ) giải thích: "Đây mới chỉ là sao chổi liên sao thứ ba mà chúng ta từng nghiên cứu, và các nhà khoa học thiên văn rất háo hức tìm hiểu về đặc điểm của sao chổi từ các hệ sao khác". Theo giáo sư Wright, sao chổi hình thành từ giai đoạn đầu của vòng đời một ngôi sao, cùng với các hành tinh quay quanh nó. Phần lớn sao chổi vẫn ở quanh ngôi sao chủ và thỉnh thoảng tiến gần hơn, tạo thành đuôi sao chổi. Tuy nhiên, một số ít có thể bị đẩy ra khỏi hệ thống do lực hấp dẫn của các hành tinh và trôi nổi trong không gian liên sao.
3I/ATLAS được phát hiện lần đầu vào ngày 1/7 bởi kính viễn vọng khảo sát ATLAS do NASA tài trợ tại Rio Hurtado, Chile. Tại thời điểm phát hiện, thiên thể này cách Trái Đất khoảng 670 triệu km. NASA khẳng định nó "không gây nguy hiểm cho Trái Đất" và sẽ duy trì khoảng cách ít nhất 240 triệu km từ hành tinh chúng ta.
Trước 3I/ATLAS, hai vật thể liên sao khác đã được phát hiện là 1I/`Oumuamua (năm 2017) và 2I/Borisov (năm 2019). Giáo sư Seligman giải thích: "Chúng ta biết những vật thể này đến từ nơi khác trong dải Ngân hà vì chúng có quỹ đạo hyperbol, không bị ràng buộc với hệ Mặt Trời - chúng đến, rồi đi và không bao giờ quay trở lại".
Trong cộng đồng khoa học, 3I/ATLAS được công nhận rộng rãi là một sao chổi. Tuy nhiên, Giáo sư Abraham "Avi" Loeb từ Đại học Harvard lại cho rằng có khoảng 30-40% khả năng đây là "công nghệ ngoài hành tinh". Loeb dựa vào tám "bất thường" mà ông quan sát được, bao gồm việc 3I/ATLAS lớn hơn đáng kể so với hai sao chổi liên sao trước đó nhưng di chuyển nhanh hơn, và sẽ "không thể quan sát được từ Trái Đất" tại thời điểm nó gần Mặt Trời nhất. Trong khi đó, các nhà khoa học khác vẫn khẳng định 3I/ATLAS là một sao chổi. Giáo sư Wright cho biết mặc dù nó có "một vài đặc điểm khác thường", điều này không gây ngạc nhiên lớn vì sao chổi trong hệ Mặt Trời cũng có nhiều biến thể, và vì nó đến từ hệ sao khác nên sẽ có một số khác biệt.
Ngày 29/10 tới đây, 3I/ATLAS sẽ đạt đến điểm gần Mặt Trời nhất, được gọi là điểm cận nhật. Đây thường là thời điểm lý tưởng để các nhà khoa học có thể hiểu rõ hơn và quan sát thành phần của sao chổi. Giáo sư Seligman giải thích: "Quan sát sao chổi gần điểm cận nhật giống như được đầu tư hiệu quả nhất - bạn có cơ hội tốt nhất để có cái nhìn toàn diện về thành phần của sao chổi vì nhiều băng có thể hoạt động nhất".
Theo NASA, 3I/ATLAS sẽ xuất hiện trở lại ở phía bên kia của Mặt Trời vào đầu tháng 12 tới.
Đào Lâm (TTXVN)