Hải quân Mỹ đang đối mặt với những lo ngại về chi phí và tính khả thi của chương trình thiết giáp hạm lớp Trump. Với lượng giãn nước dự kiến từ 30.000 đến 40.000 tấn, đây sẽ là những chiến hạm mặt nước lớn nhất của Mỹ kể từ sau Thế chiến II.
Đồ họa của Hải quân Mỹ về tàu USS Defiant thuộc lớp Trump.
Thách thức về thiết kế và năng lực sản xuất
Theo truyền thông Anh, các công ty Mỹ đang phải giải quyết bài toán thiết kế cho một chiến hạm có quy mô khổng lồ. Khác với tàu sân bay hay tàu đổ bộ vốn dựa vào máy bay để tác chiến, thiết giáp hạm lớp Trump được thiết kế để trực tiếp tấn công đối phương bằng vũ khí tích hợp trên hạm.
Bộ Quốc phòng Mỹ dự kiến sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ quá trình thiết kế và xác định cấu hình vũ khí, hệ thống năng lượng. Tuy nhiên, AI không được đánh giá là công cụ có thể giải quyết triệt để các vấn đề về thời gian và chi phí chế tạo cực cao. Một giải pháp được tính đến là đóng tàu theo dạng module, thực hiện một phần ở nước ngoài trước khi lắp ráp tại Mỹ. Tổng thống Trump được cho là đã chọn tập đoàn Hanwha của Hàn Quốc để tham gia chế tạo chiếc USS Defiant đầu tiên.
Gánh nặng tài chính kỷ lục
Giới chuyên gia cảnh báo mức giá của tàu lớp Trump sẽ rất lớn khi so sánh với các lớp tàu hiện tại. Một tàu khu trục Arleigh Burke Flight III (9.000 tấn) hiện có giá khoảng 2,8 tỷ USD. Với lượng giãn nước gấp 3-4 lần, chi phí trung bình cho một chiếc lớp Trump ước tính khoảng 9,1 tỷ USD.
Đáng chú ý, chiếc đầu tiên của mỗi lớp tàu thường đắt hơn 50% do chi phí nghiên cứu và triển khai ban đầu. Vì vậy, USS Defiant có thể tiêu tốn 13,5 tỷ USD, ngang bằng với siêu tàu sân bay lớp Ford. Nếu tính cả các hệ thống vũ khí và thiết bị liên quan, mức giá của mỗi chiếc thiết giáp hạm lớp Trump thậm chí có thể vọt lên mức 25 tỷ USD.
Hệ thống vũ khí và rủi ro chiến lược
Lãnh đạo Hải quân Mỹ John Phelan tuyên bố thiết giáp hạm lớp Trump sẽ được trang bị tên lửa hành trình mang đầu đạn hạt nhân. Ngoài ra, tàu còn dự kiến tích hợp các công nghệ chưa qua thử nghiệm rộng rãi như tên lửa siêu vượt âm Tấn công Chớp nhoáng Thông thường (CPS), vũ khí laser và pháo điện từ.
Cựu Đại tá thủy quân lục chiến Mỹ Mark Cancian, cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho rằng chính quyền Trump đã đúng khi nhấn mạnh việc đóng thêm tàu chiến thế hệ mới là cấp thiết. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo chương trình lớp Trump tiềm ẩn rủi ro cực kỳ cao. Dự án có nguy cơ bị hủy bỏ sau khi tiêu tốn nhiều tỷ USD ngân sách do những khó khăn về tiến độ và chi phí vượt mức kiểm soát.
Tuệ Nhân