Thiếu hụt chip nhớ: Khi cơn sốt AI đẩy giá điện thoại và ô tô lên cao

10 giờ trướcBài gốc

Giá các bộ nhớ đang tăng vọt

Trong cuộc gọi công bố kết quả kinh doanh cuối tuần trước, CEO của Semiconductor Manufacturing International Corp (SMIC) - nhà sản xuất chip gia công lớn nhất Trung Quốc - cho biết nỗi lo về tình trạng thiếu chip nhớ đang khiến khách hàng của họ trì hoãn đơn hàng cho các loại chip khác được sử dụng trong sản phẩm của họ.

Zhao Haijun, đồng CEO của SMIC, cho biết: "Mọi người đều do dự trong việc đặt quá nhiều đơn hàng hoặc xuất hàng quá nhiều trong quý đầu tiên của năm sau vì họ không biết [ngành công nghiệp chip nhớ] có thể cung cấp bao nhiêu điện thoại di động, ô tô hoặc sản phẩm khác".

Các nhà phân tích cho rằng những lo ngại về hạn chế nguồn cung này xuất hiện khi các nhà sản xuất chip tập trung vào chip nhớ tiên tiến được sử dụng trong tính toán trí tuệ nhân tạo, với ít sự tập trung hơn vào sản xuất cần thiết cho các sản phẩm tiêu dùng.

AI "ăn hết" nguồn cung chip

Dan Nystedt, phó chủ tịch nghiên cứu tại TriOrient, nói: "Việc xây dựng hạ tầng AI đang thực sự tiêu thụ rất nhiều nguồn cung chip có sẵn, và năm 2026 có vẻ sẽ lớn hơn nhiều so với năm nay về tổng nhu cầu".

Máy chủ AI chủ yếu chạy trên bộ xử lý từ các nhà thiết kế chip như Nvidia. Những bộ xử lý AI này phụ thuộc rất nhiều vào một loại bộ nhớ được gọi là High-Bandwidth Memory hoặc HBM, loại chip đã chứng tỏ cực kỳ sinh lời cho các công ty bộ nhớ như SK Hynix và Micron theo đuổi.

Các nhà cung cấp bộ nhớ đã đuổi theo càng nhiều nhu cầu AI này càng tốt nhờ biên lợi nhuận thường cao, Nystedt cho biết, lưu ý rằng các công ty máy chủ AI sẵn sàng trả giá cao nhất cho các chip cao cấp. Ông nói: "Điều này có thể rất tệ cho PC, laptop, điện tử tiêu dùng và ô tô, vốn phụ thuộc vào chip nhớ giá rẻ".

Tuy nhiên, có lẽ vấn đề lớn hơn là ngành bộ nhớ đã trải qua một số đợt suy thoái nghiêm trọng vào năm 2023 và một phần của năm 2024, dẫn đến tình trạng đầu tư thiếu hụt trong ngành. Nystedt nói: "Họ đang xây dựng công suất mới bây giờ, nhưng sẽ mất thời gian để đưa vào hoạt động".

Đây là một điểm quan trọng: chu kỳ suy thoái trước đó đã khiến các công ty chip nhớ thận trọng trong đầu tư mở rộng sản xuất. Giờ đây, khi nhu cầu tăng vọt do AI, họ không có đủ công suất để đáp ứng cả thị trường AI cao cấp lẫn thị trường tiêu dùng thông thường.

Tác động lan rộng: Giá tăng vọt

Đối mặt với hạn chế nguồn cung, các công ty bộ nhớ được cho là đã tăng giá chip của họ. Chỉ vào thứ sáu tuần trước, Reuters báo cáo rằng Samsung Electronics đã lặng lẽ tăng giá một số chip nhớ chọn lọc lên tới 60% so với tháng 9. Samsung không trả lời ngay yêu cầu bình luận.

M.S. Hwang, giám đốc nghiên cứu tại Counterpoint Research, nói: "Với giá bộ nhớ tăng và tính sẵn có giảm, lo ngại về các tắc nghẽn sản xuất đang gia tăng", đồng thời cho biết thêm: "Tình trạng nguồn cung căng thẳng đã ảnh hưởng đến điện thoại thông minh cấp thấp và các hộp giải mã, nhưng chúng tôi nghĩ rủi ro có thể lan rộng hơn".

Trung Quốc đang "cảm nhận áp lực gay gắt hơn" do sự phụ thuộc cao vào các thiết bị chi phí thấp, nhưng Hwang cảnh báo rằng hạn chế nguồn cung là một vấn đề toàn cầu.

Người tiêu dùng gánh hậu quả

Trong khi đó, người tiêu dùng có thể phải trả giá cho tình trạng thiếu hụt bộ nhớ. Trong một báo cáo hôm thứ hai, công ty tư vấn và thông tin thị trường tập trung vào công nghệ TrendForce dự đoán rằng ngành bộ nhớ đã bắt đầu một "chu kỳ tăng giá mạnh mẽ," có thể buộc các thương hiệu hạ nguồn phải tăng giá bán lẻ, tạo thêm áp lực lên thị trường tiêu dùng.

Kết quả là, nhóm nghiên cứu dự đoán áp lực giá cả và nhu cầu gia tăng đối với các sản phẩm tiêu dùng như điện thoại thông minh và laptop.

Điều này có nghĩa là trong năm tới, người tiêu dùng có thể thấy giá điện thoại, laptop và thậm chí ô tô tăng lên, không phải do những cải tiến công nghệ mới, mà đơn giản vì chi phí của một thành phần quan trọng - chip nhớ - đã tăng đáng kể.

Tình huống hiện tại làm nổi bật sự phân hóa ngày càng tăng trong thị trường chip nhớ. Ở một bên là HBM - bộ nhớ băng thông cao được sử dụng trong máy chủ AI, với biên lợi nhuận cao và khách hàng sẵn sàng trả giá cao. Ở bên kia là chip nhớ thông thường dùng cho điện thoại, laptop và ô tô, với biên lợi nhuận thấp hơn nhiều.

Các nhà sản xuất chip, tự nhiên, đang ưu tiên sản xuất HBM. Điều này tạo ra một chu kỳ: khi họ dành nhiều công suất hơn cho HBM, nguồn cung chip nhớ thông thường giảm, giá tăng, và tính hấp dẫn kinh tế của thị trường này cũng cải thiện. Nhưng điều chỉnh công suất sản xuất không thể xảy ra qua đêm.

Bài học về chuỗi cung ứng

Câu chuyện này cũng là một lời nhắc nhở về độ phức tạp và mối liên kết của chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu. Một sự thay đổi trong một phần của thị trường - trong trường hợp này là sự bùng nổ của AI - có thể tạo ra hiệu ứng gợn sóng ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp hoàn toàn khác.

Các công ty ô tô, ví dụ, có thể thấy mình phải cạnh tranh với các công ty công nghệ lớn cho cùng một nguồn cung chip nhớ. Nhưng trong khi các công ty AI có thể trả giá cao cho chip họ cần, các nhà sản xuất ô tô có biên lợi nhuận thấp hơn và có thể không thể chịu được cùng mức giá.

Tin tốt là các nhà sản xuất chip đang mở rộng công suất. Nhưng như Nystedt đã lưu ý, "sẽ mất thời gian để đưa vào hoạt động." Xây dựng một nhà máy chip mới thường mất vài năm và tốn hàng tỷ đô la.

Trong ngắn hạn, thị trường sẽ phải điều chỉnh thông qua cơ chế giá. Giá cao hơn sẽ giảm nhu cầu ở một số phân khúc trong khi khuyến khích đầu tư vào công suất mới. Nhưng quá trình này có thể gây đau đớn cho cả người tiêu dùng lẫn các công ty trong các ngành bị ảnh hưởng.

Một giải pháp khác có thể là đổi mới công nghệ - phát triển các loại chip nhớ mới hiệu quả hơn hoặc tìm cách sử dụng ít bộ nhớ hơn cho cùng một nhiệm vụ. Nhưng những đột phá như vậy không thể được đảm bảo hoặc lên lịch trình.

Bùi Tú

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/thieu-hut-chip-nho-khi-con-sot-ai-day-gia-dien-thoai-va-o-to-len-cao-241164.html