Thiếu nhân lực có chuyên môn giáo dục, địa phương khắc phục ra sao?

3 giờ trướcBài gốc

Theo lãnh đạo, đại diện một số Ủy ban nhân dân xã, sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều địa phương gặp khó khăn trong việc bảo đảm đủ nhân lực có chuyên môn để quản lý giáo dục tại xã, phường.

Bên cạnh đó, khó khăn lớn nhất nằm ở việc những nhiệm vụ này với xã, phường còn mới mẻ, cần nhiều thời gian để nhân sự học hỏi, tìm hiểu, nghiên cứu chuyên môn và giải quyết vấn đề.

Cán bộ xã trao đổi, học hỏi kinh nghiệm từ lãnh đạo cơ sở giáo dục để nâng cao năng lực

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Nguyễn Luân Vũ - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Thạnh Phước (tỉnh Vĩnh Long) cho hay: “Sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Ủy ban nhân dân xã sắp xếp nhân sự về các phòng, ban.

Sau 3 tháng (kể từ 1/7/2025) rà soát, đánh giá tình hình của từng bộ phận, theo dõi mức độ hoàn thành công việc của cán bộ và xem xét mức độ phù hợp giữa nhiệm vụ được giao với chuyên môn, chúng tôi đã điều chỉnh, bố trí lại cán bộ cho phù hợp nếu chưa đáp ứng yêu cầu. Việc điều chuyển giữa các phòng được thực hiện trên nguyên tắc đúng chức năng, nhiệm vụ và phù hợp với vị trí việc làm, sở trường, năng lực của từng người.

Ngoài ra, khi biên chế được giao chưa đủ, chúng tôi đề nghị tỉnh hỗ trợ điều chuyển từ các xã lân cận nếu đơn vị đó có cán bộ dư thừa hoặc có người nhà gần địa bàn xã có nguyện vọng về công tác gần nhà. Các xã cũng tạo điều kiện để luân chuyển cán bộ, nhờ đó chúng tôi bảo đảm đủ biên chế cho các phòng.

Đến hiện tại, công tác sắp xếp lại các phòng chuyên môn đã hoàn thành, đồng thời Ủy ban nhân dân xã cũng bổ sung những vị trí còn thiếu.

Đối với lĩnh vực giáo dục, sau thời gian xem xét, đánh giá, xã sắp xếp 1 công chức phụ trách, tuy nhiên cán bộ này chưa có chuyên môn, kinh nghiệm về giáo dục”.

Theo ông Vũ, việc công chức thiếu kinh nghiệm công tác dẫn đến một số khó khăn cho việc quản lý nhà nước về giáo dục. Do không nắm rõ chuyên môn, cán bộ gặp hạn chế trong cách thức quản lý trường học cũng như việc triển khai các văn bản chuyên ngành, một phần ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả thực hiện nhiệm vụ được giao.

“Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu nhân lực có chuyên môn giáo dục ở cấp xã do khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đội ngũ cán bộ của Phòng Giáo dục và Đào tạo cũ vốn đã rất mỏng, chỉ khoảng 5 - 6 người, nên không thể bố trí đủ cán bộ có chuyên môn đưa về các xã, phường.

Bên cạnh đó, giáo viên hoặc cán bộ quản lý trong ngành giáo dục thường có chế độ đãi ngộ tốt hơn so với công chức cấp xã. Vì vậy, khi địa phương có nhu cầu tuyển dụng giáo viên chuyển sang làm công chức phụ trách giáo dục, nhiều người không mặn mà. Thu nhập và môi trường công tác là rào cản lớn khiến việc thu hút nhân lực có chuyên môn gặp khó khăn”, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Thạnh Phước chia sẻ.

Ông Nguyễn Luân Vũ - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Thạnh Phước (tỉnh Vĩnh Long). Ảnh: NVCC

Ông Vũ cho biết, công việc về lĩnh vực giáo dục tại xã mới triển khai nên còn nhiều vướng mắc, trong khi nguồn nhân lực lại thiếu kinh nghiệm. Tuy vậy, xã luôn nỗ lực tháo gỡ, còn cán bộ thì chủ động trong thực hiện nhiệm vụ. Nhiều cán bộ phải tranh thủ thời gian, thậm chí làm việc vào ban đêm, ngày thứ Bảy, chủ Nhật để bảo đảm tiến độ và hoàn thành công việc được giao.

Về các lớp tập huấn do Sở Giáo dục và Đào tạo và tỉnh tổ chức, những cán bộ giữ chức trưởng phòng đều tham gia. Nhiều cán bộ trước đây không làm công tác chuyên môn ở phòng, mà từ vị trí chủ tịch hoặc phó chủ tịch xã cũ chuyển sang, nên khi đảm nhiệm vai trò trưởng phòng chuyên môn, họ cần được bồi dưỡng kỹ năng và phương pháp quản lý.

Để nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ phụ trách giáo dục, xã huy động sự hỗ trợ từ các thầy cô từng công tác tại Phòng Giáo dục và Đào tạo (cũ) hiện là quản lý ở trường học trên địa bàn. Đây là những người am hiểu chuyên môn và có nhiều kinh nghiệm thực tiễn hỗ trợ tích cực cho xã, góp phần giúp đội ngũ cán bộ phụ trách giáo dục tại địa phương hoàn thiện kỹ năng và đáp ứng tốt hơn yêu cầu công việc.

Trong khi đó, ông Hoàng Tự Quốc Hùng - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Kim Phú (tỉnh Quảng Trị) chia sẻ, xã hiện có 1 cán bộ phụ trách giáo dục, được chuyển từ Phòng Giáo dục và Đào tạo (cũ) về. Sau khi sáp nhập xã, số lượng trường học 1 xã phải phụ trách tăng lên, khiến một nhân sự khó có thể quản lý toàn bộ công việc giáo dục tại địa phương.

Do số lượng biên chế có hạn, cán bộ địa phương phải nỗ lực rất nhiều để đáp ứng yêu cầu công việc. Để tăng tốc độ xử lý công việc trong lĩnh vực giáo dục, cán bộ xã thường trao đổi, học hỏi kinh nghiệm từ giáo viên trên địa bàn, đồng thời áp dụng nhiều cách thức để tự nâng cao năng lực, cải thiện hiệu quả công việc.

Biên chế có hạn, cán bộ xã nỗ lực ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả quản lý

Dù còn nhiều khó khăn về nhân lực, các xã vẫn đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp để nâng cao năng lực cán bộ phụ trách giáo dục, đồng thời đảm bảo công tác quản lý và triển khai nhiệm vụ hiệu quả.

Ông Trịnh Ngọc Hưng - Phó Trưởng phòng, Phòng Văn hóa - Xã hội Ủy ban nhân dân xã Tân Hòa (tỉnh Tây Ninh) thông tin, Phòng Văn hóa - Xã hội được giao chức năng quản lý lĩnh vực giáo dục trên địa bàn, hiện có 1 chuyên viên phụ trách giáo dục. Cán bộ này trước đây phụ trách bậc mầm non của Phòng Giáo dục và Đào tạo (cũ), có trình độ đại học chuyên ngành giáo dục mầm non.

Đánh giá chung, cán bộ được phân công phù hợp với yêu cầu công việc, tuy nhiên, khi đảm nhiệm thêm nhiệm vụ liên quan đến bậc tiểu học và trung học cơ sở, cán bộ này vẫn còn nhiều bỡ ngỡ và phải cập nhật, nâng cao kiến thức để đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm.

Tân Hòa là một xã biên giới, Phòng Văn hóa - Xã hội của xã được tỉnh tạm giao 9 biên chế. Tuy nhiên, theo định hướng vị trí việc làm và Công văn số 09/CV-BCĐ về việc định hướng tạm thời bố trí biên chế khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, phòng chỉ được giao 6 biên chế, gồm 2 công chức lãnh đạo, quản lý chuyên trách và 4 công chức chuyên môn.

Song, trên thực tế, phòng mới có 5 công chức: 1 trưởng phòng; 1 phó trưởng phòng kiêm làm công tác chuyên môn của lĩnh vực nội vụ; 1 chuyên viên phụ trách lĩnh vực giáo dục; 1 chuyên viên đảm nhiệm lĩnh vực lao động, thương binh và xã hội, y tế, dân tộc tôn giáo; 1 chuyên viên phụ trách khoa học công nghệ, văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin truyền thông và kế toán.

Tuy thiếu biên chế nhưng xã vẫn ưu tiên để 1 chuyên viên phụ trách giáo dục, không kiêm nhiệm bất cứ nhiệm vụ nào khác, bởi khối lượng công việc trong lĩnh vực giáo dục rất lớn và đòi hỏi cán bộ phải có chuyên môn cao.

Xã Tân Hòa có 8 trường học, trong đó 2 trường mầm non, 4 trường tiểu học, 2 trường trung học cơ sở. Nếu xã được bố trí thêm 1 biên chế cho vị trí này, công tác quản lý giáo dục sẽ thuận lợi hơn, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu và nhiệm vụ được giao.

Về công tác bồi dưỡng cán bộ quản lý ngành giáo dục, khi có thông báo từ sở hoặc tỉnh về các khóa tập huấn, cập nhật kiến thức và nâng cao năng lực quản lý, công chức phụ trách giáo dục sẽ được cử tham gia. Đồng thời, xã cũng đã có kiến nghị lên cấp trên, đề xuất tăng cường chương trình bồi dưỡng cho công chức phụ trách giáo dục tại địa phương, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và thực hiện nhiệm vụ.

Chia sẻ thêm về tình hình giáo dục tại địa phương, ông Hưng cho biết, hiện tại, ngành giáo dục của xã có 168/245 biên chế đã được giao và thiếu 77 biên chế viên chức. Đơn vị đã có văn bản gửi nhu cầu tuyển dụng viên chức ngành giáo dục và Sở Giáo dục và Đào tạo đang triển khai kế hoạch tuyển dụng để bổ sung lực lượng còn thiếu.

Ông Trịnh Ngọc Hưng - Phó Trưởng phòng, Phòng Văn hóa - Xã hội Ủy ban nhân dân xã Tân Hòa. Ảnh: NVCC

Cùng chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Hoài Phương - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Lộc Ninh (tỉnh Tây Ninh) bày tỏ, tại địa phương, hiện có 1 cán bộ chuyên trách lĩnh vực giáo dục, được điều chuyển từ Phòng Giáo dục và Đào tạo (cũ) về.

Ủy ban nhân dân xã đang triển khai nhiều biện pháp nhằm nâng cao năng lực của cán bộ phụ trách giáo dục. Tuy số lượng biên chế hạn chế, chỉ 1 người đảm nhiệm lĩnh vực này, song, khi các nhiệm vụ mới được giao, cán bộ phụ trách luôn cố gắng chủ động giải quyết và tham mưu để đảm bảo công việc được triển khai hiệu quả.

Để nâng cao chất lượng quản lý lĩnh vực giáo dục, xã đã và đang triển khai nhiều giải pháp, trong đó chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin. Xã đang phối hợp với các đơn vị viễn thông và nhà phát triển phần mềm để hỗ trợ cán bộ bằng các công cụ số, bao gồm cả các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), nhằm tăng cường hiệu quả xử lý công việc và cải thiện chất lượng quản lý. Nhờ đó, cán bộ có thể quản lý dữ liệu, theo dõi tiến độ công việc và phối hợp với các trường trên địa bàn một cách nhanh chóng và chính xác hơn.

Hồng Mai

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/thieu-nhan-luc-co-chuyen-mon-giao-duc-dia-phuong-khac-phuc-ra-sao-post256275.gd