Thổ Nhĩ Kỳ lo trở thành mục tiêu tiếp theo của Israel

5 giờ trướcBài gốc

Mối quan hệ căng thẳng vốn chồng chất giữa hai bên nay thêm phần phức tạp, khi Hamas, NATO và cuộc cạnh tranh chiến lược ở Syria-Địa Trung Hải đều chen vào bàn cờ.

Ankara trong vòng xoáy lo sợ

Vụ tấn công của Israel vào thủ đô Doha-đồng minh thân cận của Mỹ bị giới quan sát đánh giá là “vượt lằn ranh đỏ” trong quan hệ quốc tế. Chuẩn Đô đốc Zeki Akturk-Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo, Israel có thể “kéo cả khu vực, bao gồm chính Thổ Nhĩ Kỳ, vào thảm họa”.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (trái) và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Ảnh: CGTN

Thổ Nhĩ Kỳ vốn là nơi trú ngụ của nhiều lãnh đạo Hamas, đồng thời Tổng thống Recep Tayyip Erdogan từ lâu giữ lập trường mạnh mẽ ủng hộ Palestine. Giới phân tích cho rằng Ankara có cơ sở để lo ngại.

Serhat Suha Cubukcuoglu-Giám đốc Chương trình Thổ Nhĩ Kỳ của Trends Research and Advisory, nhấn mạnh: “Những cuộc tấn công vô tội vạ của Israel đã tạo ra tiền lệ nguy hiểm. Ankara nhìn nhận đây là chiến lược nhằm thiết lập vùng đệm quanh Israel bằng cách làm suy yếu các quốc gia xung quanh”.

Lo ngại càng tăng khi Israel trước đó đã không kích liên tiếp tại Iran, Syria, Yemen. Sau vụ Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ không loại trừ khả năng mình sẽ trở thành mắt xích tiếp theo.

Sức mạnh quân sự và "chiếc ô NATO”

So với Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ không phải “miếng mồi dễ nuốt”. Lực lượng vũ trang của Ankara đứng thứ hai trong NATO chỉ sau Mỹ, với ngành công nghiệp quốc phòng phát triển nhanh, từ tiêm kích thế hệ mới KAAN, UAV Bayraktar TB3 cho tới hệ thống phòng thủ tích hợp “Vòm thép” vừa khánh thành. Sau khi Israel tấn công Iran hồi tháng 6, Tổng thống Erdogan tuyên bố sẽ tăng mạnh sản lượng tên lửa, khẳng định quyết tâm tự cường.

Một cuộc biểu tình phản đối Israel ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 21-6. Ảnh: AP

Về mặt an ninh tập thể, Ankara cũng có lợi thế nhờ Điều 5 của Hiệp ước NATO. Tuy nhiên, như chuyên gia Ozgur Unluhisarcikli (Quỹ Marshall Đức tại Ankara) chỉ rõ: “Khả năng Israel tấn công trực diện vào một thành viên NATO là cực kỳ thấp. Nhưng các hành động ngầm như ám sát nhân vật Hamas trên đất Thổ hay những vụ đánh bom nhỏ lẻ, lại hoàn toàn khả dĩ”.

Điều này có nghĩa Thổ Nhĩ Kỳ không dễ bị công kích bằng không kích quy mô lớn, nhưng vẫn đối diện nguy cơ bất ổn từ các chiến dịch phi đối xứng của Israel.

Từ Syria đến Địa Trung Hải, mâu thuẫn khó tránh

Hamas chỉ là bề nổi. Trọng tâm sâu xa hơn trong đối đầu Thổ Nhĩ Kỳ- Israel chính là không gian chiến lược Syria và Đông Địa Trung Hải.

Sau khi chế độ Assad sụp đổ vào cuối 2024, Ankara ủng hộ chính phủ lâm thời mới và mở rộng ảnh hưởng, trong khi Israel tỏ ra dè chừng và gia tăng hiện diện ở miền Nam Syria để bảo vệ cộng đồng Druze. Cả hai đang tiến gần nguy cơ đối đầu trực tiếp trên chiến trường Syria-điểm nóng vốn tiềm ẩn sự can dự của Nga, Mỹ và Iran.

Lính Thổ Nhĩ Kỳ đứng gác trên tàu quân sự di chuyển trên Biển Địa Trung Hải, hướng đến cảng Beirut để cung cấp viện trợ nhân đạo và sơ tán công dân Thổ Nhĩ Kỳ khỏi Li-băng, ngày 9-10-2024. Ảnh: AP

Ở phía Tây, Đông Địa Trung Hải trở thành đấu trường mới. Thổ Nhĩ Kỳ duy trì hiện diện quân sự tại miền Bắc đảo Síp, trong khi Israel ngày càng xích lại gần Hy Lạp và Cộng hòa Síp để khai thác khí đốt và thiết lập liên minh hải quân.

Báo cáo của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS, London) nhận định: “Cạnh tranh Syria và Địa Trung Hải mới là lõi xung đột. Hamas chỉ là chất xúc tác. Nếu không kiểm soát, Ankara và Tel Aviv có thể cuốn cả NATO và EU vào vòng xoáy đối đầu mới”.

Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại trở thành mục tiêu tiếp theo của Israel không chỉ vì Hamas, mà còn bởi sự dịch chuyển quyền lực trong toàn khu vực. Sở hữu quân sự mạnh và ô bảo hộ NATO giúp Ankara tự tin, nhưng nguy cơ xung đột gián tiếp, từ Syria tới Địa Trung Hải vẫn treo lơ lửng. Trong một Trung Đông đầy bất ổn, việc Israel và Thổ Nhĩ Kỳ cùng khẳng định vị thế có thể mở ra chu kỳ đối đầu mới, làm phức tạp thêm bàn cờ an ninh toàn cầu.

PHẠM NGỌC

Nguồn Gia Lai : https://baogialai.com.vn/tho-nhi-ky-lo-tro-thanh-muc-tieu-tiep-theo-cua-israel-post566613.html