Ngành thời trang Việt Nam đang chứng kiến sự phân hóa rõ rệt: kênh offline gặp khó khăn, chuỗi cửa hàng phải dẹp tiệm, trong khi các thương hiệu nội địa khai thác thương mại điện tử lại “lên hương”. Câu chuyện này phản ánh không chỉ sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng mà còn mở ra hướng đi mới cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Làn sóng cửa hàng dẹp tiệm, kênh online ngược dòng tăng tốc
Chỉ trong vòng nửa năm, thị trường bán lẻ thời trang Việt Nam đã chứng kiến hàng loạt thương hiệu quen thuộc biến mất khỏi các trung tâm thương mại, phố lớn. Theo các chuyên gia, xu hướng này xuất phát từ việc hành vi tiêu dùng đã thay đổi mạnh mẽ sau đại dịch. Người tiêu dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ, quen với việc mua sắm online, săn ưu đãi và tham gia các phiên livestream giải trí. Điều này khiến mô hình cửa hàng truyền thống mất dần lợi thế cạnh tranh, dù vẫn giữ vai trò trong việc tạo dựng thương hiệu.
Nhiều tuyến phố từng sầm uất nay đều đóng cửa im lìm.
Trái ngược với sự thu hẹp của kênh offline, báo cáo từ YouNet ECI cho thấy ngành thời trang trên thương mại điện tử đang bùng nổ. Nửa đầu năm 2025, tổng doanh thu ngành thời trang (không tính phụ kiện) trên ba sàn Shopee, Lazada và Tiki đã đạt hơn 9.000 tỷ đồng, tăng trưởng 21% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức tăng cao nhất trong ba năm trở lại đây, bất chấp bối cảnh sức mua chung của thị trường bán lẻ không mấy sáng sủa.
Đáng chú ý, các local brands (thương hiệu thời trang nội địa) nổi lên mạnh mẽ và chiếm ưu thế. Nhờ khả năng nhanh nhạy bắt kịp xu hướng giới trẻ, tập trung vào sản phẩm tối giản, “xanh”, ứng dụng cao, nhiều thương hiệu Việt đạt mức tăng trưởng hai con số.
Bên cạnh đó, một số thương hiệu thành công đến từ chiến lược tập trung vào thời trang tối giản, cải tiến chất lượng, đồng thời mở rộng sang đa sản phẩm dành cho cả nam và nữ. Thương hiệu cũng xây dựng cộng đồng khách hàng trung thành nhờ kết hợp KOLs, nội dung gần gũi như mẹo phối đồ và câu chuyện đời thường.
Một số thương hiệu hướng sản phẩm tới thế hệ Gen Z, không triển khai các cửa hàng offline, thay vào đó sẽ khai thác triệt để hình thức shoppertainment (mua sắm kết hợp giải trí), dẫn dắt khách hàng từ những video bắt trend trên TikTok đến việc mua hàng qua livestream TikTok Shop và Shopee.
Tất cả những diễn biến này cho thấy sự dịch chuyển rõ rệt: từ không gian vật lý sang không gian số, từ việc bán hàng thuần túy sang tạo dựng trải nghiệm.
Một thực trạng điển hình hiện nay, những tuyến phố từng đông đúc, tấp nập các thương hiệu thời gian thuê mặt bằng kinh doanh, nay rơi vào cảnh đìu hiu, nhiều cửa hàng cố trụ lại nhưng lượng khách đến trực tiếp cửa hàng rất khiêm tốn, số khác thì đành phải đóng cửa hoặc sang nhượng lại cửa hàng.
Thời trang Việt trước ngã rẽ online - offline
Sự phân hóa trên thị trường thời trang không chỉ phản ánh xu hướng tiêu dùng, mà còn đặt ra những bài toán kinh tế sống còn cho các thương hiệu Việt Nam. Nếu kênh offline phải oằn mình gánh chi phí mặt bằng và nhân sự, thì thương mại điện tử lại đang mở ra một cấu trúc thị trường mới, nơi lợi thế cạnh tranh phụ thuộc vào năng lực vận hành và khả năng tạo dựng niềm tin thương hiệu.
Ông Nguyễn Phương Lâm, Giám đốc phân tích thị trường tại YouNet ECI, nhận định: “Người tiêu dùng online ngày càng coi trọng thương hiệu, mức độ tin cậy và trải nghiệm mua sắm thay vì chỉ chạy theo giá rẻ. Người bán buộc phải xây dựng uy tín lâu dài, thấu hiểu hành vi tiêu dùng và đầu tư bài bản vào vận hành nếu muốn trụ lại”.
Theo ông Lâm, cuộc chơi online không còn đơn giản là “chạy quảng cáo” để bán hàng. Doanh nghiệp cần quản trị chuỗi cung ứng, chăm sóc khách hàng, logistics và sáng tạo nội dung để tạo sự khác biệt. Đây đang trở thành những “rào cản gia nhập” mới, thay thế cho chi phí thuê mặt bằng vốn từng chi phối kênh bán lẻ truyền thống.
Dưới góc độ kinh tế, thương mại điện tử giúp giảm gánh nặng chi phí cố định cho cửa hàng vật lý, từ đó cải thiện biên lợi nhuận. Tuy nhiên, chi phí cho quảng cáo số, các chương trình khuyến mãi liên tục và hoa hồng sàn thương mại điện tử lại tạo áp lực không nhỏ, khiến nhiều thương hiệu dù tăng trưởng doanh thu nhưng lợi nhuận ròng chưa thực sự bền vững.
Điểm đáng chú ý là cạnh tranh trên môi trường số ngày càng khốc liệt. Khi rào cản gia nhập hạ thấp, hàng nghìn thương hiệu cùng chen chân trên các sàn, chỉ những thương hiệu có chiến lược khác biệt mới giữ được vị thế lâu dài.
Điều này lý giải vì sao một số thương hiệu Việt có thể tăng trưởng 20 - 30%/năm, trong khi không ít thương hiệu khác sớm rơi vào “vòng xoáy giảm giá” và bị đào thải.
YouNet ECI dự báo, từ nay đến 2028, thương mại điện tử Việt Nam sẽ tăng trưởng kép 35%/năm nhờ hai động lực chính: mua sắm giải trí (shoppertainment) và giá trị giỏ hàng tăng cao nhờ niềm tin của người tiêu dùng vào thương hiệu chính hãng.
Để phát triển bền vững, các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp Việt cần chú trọng ba điểm then chốt: đầu tư bài bản vào thương hiệu và trải nghiệm số, tránh phụ thuộc vào khuyến mãi ngắn hạn, cần đa dạng hóa kênh tiếp cận khách hàng, kết hợp giữa online và offline theo mô hình O2O để giảm rủi ro và định vị theo xu hướng tiêu dùng xanh, bền vững, vốn ngày càng chi phối quyết định mua hàng của giới trẻ.
Sự bùng nổ của thương mại điện tử thời trang chính hãng mang lại cơ hội lớn nhưng cũng đặt ra thách thức mới. Cuộc chơi này sẽ không dành cho những ai chỉ “ăn xổi” bằng chiết khấu và quảng cáo, mà thuộc về những thương hiệu biết đổi mới, kiên trì và đầu tư chiến lược lâu dài.
Tiến Anh