Thống đốc NHTW Nhật trước bài toán khó: Tăng lãi suất hay không?

7 giờ trướcBài gốc

Tình thế khó khăn

Tuần trước, IMF đã nâng dự báo tăng trưởng toàn cầu trong năm 2025, nhưng cảnh báo rằng một cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung mới có thể làm chậm sản lượng. Mặc dù mô tả tăng trưởng toàn cầu là vững chắc, các nước thành viên IMF cũng bày tỏ lo ngại về những căng thẳng và rủi ro mới nổi đối với triển vọng.

“Nền kinh tế toàn cầu dường như kiên cường hơn chúng ta nghĩ vài tháng trước. Nhưng không có chỗ cho sự tự mãn trước nhiều loại bất ổn”, một quan chức phái đoàn Nhật Bản tham gia các cuộc đàm phán tại Hội nghị thường niên của IMF/WB ở Washington cho biết. “Đã có rất nhiều cuộc thảo luận về những bất ổn này”.

Trong khi một quan chức cấp cao của IMF cũng khuyến nghị BOJ cần duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng và hành động rất chậm rãi trong việc tăng lãi suất do bất ổn thương mại toàn cầu đang làm lu mờ triển vọng kinh tế.

Tuy nhiên áp lực từ nội bộ hội đồng chính sách của BOJ về việc tăng lãi suất đang ngay một lớn dần. Với lạm phát cao hơn mục tiêu 2% của BOJ trong 3 năm liên tiếp và nền kinh tế Nhật Bản đang cho thấy sự kiên cường trước thuế quan của Mỹ, nhiều quan chức của BOJ đang hối thúc tăng tiếp lãi suất.

Tại cuộc họp chính sách tháng 9, hai trong số chín thành viên của Hội đồng chính sách của BOJ đã đề xuất tăng lãi suất do áp lực lạm phát gia tăng, cho dù BOJ vẫn giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp này.

Đáng chú ý là một thành viên khác theo quan điểm ôn hòa, nhưng sau đó đã gây bất ngờ cho thị trường khi nói rằng nhu cầu tăng lãi suất đang gia tăng “hơn bao giờ hết”. Theo ông, việc trì hoãn tăng lãi suất quá lâu cũng có thể gây ra sự sụt giảm mới của đồng yên, điều này có thể đẩy chi phí sinh hoạt lên cao hơn nữa do giá hàng nhập khẩu tăng cao.

Một khó khăn nữa đối với việc ra quyết định của ông Ueda đó là Quốc hội Nhật Bản có thể sẽ bỏ phiếu bầu thủ tướng mới vào thứ Ba, khiến BOJ có ít thời gian để trao đổi với chính quyền mới trước cuộc họp chính sách tiếp theo. Trong khi tân Thủ tướng dự kiến, bà Sanae Takaichi, là người ủng hộ chính sách tiền tệ nới lỏng.

Để ngỏ khả năng tăng lãi suất

Trong bối cảnh đó, ông Ueda đã để ngỏ các lựa chọn của mình bằng cách đưa ra rất ít manh mối về thời điểm tăng lãi suất, mà thị trường dự đoán sẽ diễn ra vào tháng 1 năm sau.

“Không có nhiều khác biệt giữa cách tôi nhìn nhận nền kinh tế toàn cầu và Mỹ hiện nay và cách tôi nhìn nhận tại Nhật Bản”, Ueda phát biểu tại một cuộc họp báo bên lề cuộc họp của các nhà lãnh đạo tài chính G20 tại Washington.

“Tôi muốn tiếp tục thu thập thêm thông tin và xem xét kỹ lưỡng các dữ liệu khác nhau được công bố trước cuộc họp chính sách tháng 10 của chúng tôi”, ông nói khi được hỏi về khả năng tăng lãi suất tại phiên họp ngày 29-30 tháng 10.

BOJ đã kết thúc chương trình kích thích kinh tế quy mô lớn kéo dài cả thập kỷ vào năm ngoái và tăng lãi suất lên 0,5% vào tháng 1 với quan điểm Nhật Bản đang trên đà đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững. Nhưng từ đó đến nay, cơ quan này vẫn trỉ hoãn tăng lãi suất cho dù lạm phát tại Nhật đã chạy trên mục tiêu 2% trong 3 năm qua.

Thống đốc BOJ Kazuo Ueda đã nhấn mạnh sự cần thiết phải thận trọng trong việc tăng tiếp lãi suất để đảm bảo giá cả tăng được thúc đẩy bởi mức tăng lương và nhu cầu nội địa mạnh mẽ. Ông cũng nhiều lần cảnh báo về việc tăng chi phí vay quá sớm, nhấn mạnh sự cần thiết phải đánh giá sức mạnh của nền kinh tế Mỹ và mức độ thiệt hại từ thuế quan của Tổng thống Donald Trump đối với nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu của Nhật Bản.

“Chúng tôi không biết chính xác nền kinh tế sẽ phản ứng thế nào” với việc tăng lãi suất, Trợ lý Thống đốc BOJ Seiichi Shimizu phát biểu trong một hội thảo tại Washington mới đây. “Đây là một loại bất ổn khác mà chúng ta đang phải đối mặt hiện nay” đòi hỏi phải hành động thận trọng, ông nói.

Theo các nhà phân tích, nhìn chung giọng điệu chung của Thống đốc NHTW Nhật và các nhân viên của ông cho thấy BOJ sẽ áp dụng phương pháp tiếp cận chậm rãi, một phần vì việc tăng lãi suất chủ chốt lên 0,75% sẽ đưa lãi suất lên mức chưa từng thấy trong ba thập kỷ.

Tuy nhiên, khả năng phục hồi của nền kinh tế toàn cầu, vốn đã được IMF ca ngợi trong báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới được công bố vào tuần trước, cũng tạo điều kiện cho ông tiến hành tăng lãi suất trong ngắn hạn nếu hội đồng quản trị BOJ theo đường lối diều hâu muốn hành động sớm hơn dự kiến.

Hà Vy

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/thong-doc-nhtw-nhat-truoc-bai-toan-kho-tang-lai-suat-hay-khong-172134.html