Thống nhất chương trình không đồng nghĩa với 'đồng phục tư duy'

11 giờ trướcBài gốc

Ở Nhật Bản, học sinh từ Bắc chí Nam dùng chung bộ sách, song giáo viên được quyền bổ sung tư liệu, đưa ví dụ từ đời sống, khuyến khích học sinh nêu sáng kiến. Nhờ đó, lớp học không bị gò bó mà vẫn bảo đảm chuẩn kiến thức tối thiểu.

Ở Phần Lan, chương trình thống nhất toàn quốc, nhưng phương pháp dạy hoàn toàn mở; mỗi trường được phép tự thiết kế hoạt động phù hợp với học sinh, tạo nên môi trường học tập đa dạng và gần gũi.

Ảnh minh họa: qdnd.vn

Singapore cũng là một minh chứng rõ nét. Dù có chương trình chuẩn và hệ thống sách thống nhất, nhưng nước này đặc biệt đề cao đổi mới phương pháp dạy học. Giáo viên được đào tạo bài bản để trở thành “người dẫn dắt tư duy”, chứ không chỉ là người giảng lại sách. Nhiều môn học tích hợp dự án, nghiên cứu tình huống, thậm chí gắn với công nghệ và khởi nghiệp, nhằm nuôi dưỡng năng lực sáng tạo ngay trong khuôn khổ chung.

Những kinh nghiệm đó cho thấy: thống nhất để đảm bảo nền tảng tri thức công bằng, nhưng sáng tạo là yếu tố quyết định giúp học sinh phát triển toàn diện. Vấn đề không nằm ở “có một bộ sách hay nhiều bộ sách”, mà ở chỗ giáo viên có được quyền và năng lực vận dụng sáng tạo hay không.

Với Việt Nam, một chương trình thống nhất là cần thiết để bảo đảm cơ hội học tập công bằng trên toàn quốc, nhất là ở vùng khó khăn. Tuy nhiên, nếu đồng nhất “thống nhất” với “đồng phục”, chúng ta sẽ tự trói buộc mình trong lối mòn. Nhà trường phải coi sách giáo khoa là chuẩn kiến thức tối thiểu, còn lớp học phải là không gian sáng tạo, nơi giáo viên kiến tạo trải nghiệm học tập phong phú.

Kỷ cương trong thống nhất và tự do trong sáng tạo phải song hành. Khi cân bằng được hai yếu tố này, chúng ta sẽ có một nền giáo dục vừa vững chắc về nền tảng, vừa rộng mở về tư duy – con đường đúng đắn để tiến tới chất lượng thực chất.

THẢO NGUYÊN

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/dien-dan-giao-duc-ky-cuong-va-thuc-chat/thong-nhat-chuong-trinh-khong-dong-nghia-voi-dong-phuc-tu-duy-845420