Cơ bản thống nhất nội dung dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi)
Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 17/NQ-CP về việc thông qua dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi). Cụ thể, Chính phủ cơ bản thống nhất nội dung dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) do Bộ Nội vụ trình tại Tờ trình số 417/TTr-BNV ngày 19/1/2025.
Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 17/NQ-CP về việc thông qua dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi). Ảnh minh họa: Chinhphu.vn
Đồng thời, Chính phủ giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến Thành viên Chính phủ, khẩn trương hoàn thiện hồ sơ dự án Luật. Bộ Nội vụ chịu trách nhiệm về nội dung tiếp thu, hoàn thiện dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi); phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội; chủ động báo cáo, giải trình trong quá trình thẩm tra, tiếp thu ý kiến của ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật.
Trên cơ sở tiếp thu ý kiến Thành viên Chính phủ, hoàn thiện dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), giao Bộ trưởng Bộ Nội vụ thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), trình Quốc hội theo tiến độ tại Văn bản số 1144/UBTVQH15-PL ngày 13/01/2025 của ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Bộ Nội vụ thông tin rằng, việc xây dựng Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) được thực hiện trên quan điểm quán triệt các chủ trương của Đảng, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính nhà nước "Tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả" đáp ứng yêu cầu xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới và phù hợp với các quy định của Hiến pháp năm 2013.
Hoàn thiện các quy định về tổ chức và hoạt động của Chính phủ để khắc phục các vướng mắc, bất cập và đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả, xây dựng Chính phủ số trong tình hình mới.
Xác định những vấn đề có tính nguyên tắc chung về nhiệm vụ, quyền hạn và thẩm quyền, trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ để điều chỉnh chung với các luật chuyên ngành, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.
Bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thống nhất của Chính phủ, đồng thời thực hiện phân quyền, phân cấp mạnh mẽ, hợp lý giữa Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ với chính quyền địa phương; tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm của một số nước trên thế giới.
Đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, xây dựng nền hành chính thống nhất, thông suốt, liên tục, dân chủ, pháp quyền, phục vụ nhân dân.
Điểm mới về quyền hạn của Thủ tướng Chính phủ
Thực hiện nội dung tại Văn bản số 1118/UBTVQH15-PL ngày 11/12/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc đề xuất sửa đổi, bổ sung các luật, nghị quyết để thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường tháng 2/2025, Chính phủ giao Bộ Nội vụ phối hợp với các bộ, ngành có liên quan xây dựng Dự án Luật tổ chức Chính phủ (sửa đổi). Trên cơ sở đó, Bộ Nội vụ đã dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) với những nội dung cơ bản.
Trong đó, đối với quyền hạn Thủ tướng Chính phủ, theo quy định của Hiến pháp năm 2013 thì nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng Chính phủ chủ yếu tập trung vào việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành hoạt động của Chính phủ.
Tuy nhiên, qua rà soát 257 Luật chuyên ngành, có 152/257 Luật đang quy định nhiệm vụ và thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ thì Thủ tướng Chính phủ được giao quyết định rất nhiều quyền hạn cụ thể.
Vì vậy, dự thảo Luật đã thiết kế theo hướng phân định và khái quát hóa các nhóm nhiệm vụ: Nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội; Nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội; nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ trình Chủ tịch nước; nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành hoạt của Chính phủ.
Đồng thời chủ động nghiên cứu, đề xuất để chuyển các nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực hiện đang giao cho Thủ tướng Chính phủ sang cho Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, bảo đảm tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu các bộ, cơ quan ngang bộ theo tinh thần đẩy mạnh phân cấp của Thủ tướng Chính phủ (các vấn đề quan trọng, liên ngành đang giao Thủ tướng Chính phủ sẽ được chuyển Chính phủ thống nhất quản lý).
Dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) đã bổ sung và hoàn thiện nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Chính phủ, bảo đảm sự quản lý thống nhất của Chính phủ, tạo điều kiện cho Chính phủ chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành và quản lý theo chức năng, nhiệm vụ đã được Hiến pháp quy định, đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh phân cấp gắn với tăng cường trách nhiệm trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ đã được phân cấp.
Trần Đình