Bao dung, giúp học sinh sửa sai
Theo Thông tư 19, Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định các hình thức xử lý vi phạm của học sinh theo hướng giáo dục tích cực, tôn trọng nhân phẩm và quyền trẻ em. Việc đình chỉ học tập vốn từng được coi là “biện pháp mạnh” để răn đe thì nay yêu cầu các nhà trường áp dụng các hình thức tư vấn, hỗ trợ tâm lý, nhắc nhở, phối hợp với gia đình uốn nắn hoặc giao cho học sinh thực hiện các hoạt động cộng đồng, trải nghiệm có tác dụng rèn luyện. Đây là bước tiến thể hiện tinh thần “lấy học sinh làm trung tâm”, hướng đến một nền giáo dục nhân văn, bao dung, giúp các em sửa sai trong môi trường thân thiện, an toàn. Nhiều chuyên gia giáo dục đánh giá đây là sự đổi mới tư duy trong quản lý học sinh, phù hợp với tinh thần của Luật Trẻ em. Việc bỏ hình thức đình chỉ học nhằm tránh việc “đứt gãy" quá trình giáo dục vì khi học sinh bị loại ra khỏi môi trường học tập dễ bị lôi kéo vào hành động tiêu cực.
Giờ học của cô và trò Trường Trung học cơ sở Tiên Lục số 2.
Trên thực tế có không ít vụ việc bạo lực giữa học sinh với học sinh, học sinh xúc phạm giáo viên, vi phạm nội quy nghiêm trọng, gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự xuống cấp trong ứng xử học đường. Không ít cán bộ, giáo viên cho rằng: Có những học sinh cá biệt, tái phạm nhiều lần, nếu chỉ dừng lại ở nhắc nhở, tư vấn thì rất khó tạo chuyển biến. Giáo viên sẽ gặp khó khăn trong quản lý lớp học nếu không có chế tài đủ mạnh.
Cô giáo Lê Thị Thu, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Trần Phú cho biết: Việc thực hiện Thông tư 19 thể hiện tính nhân văn sâu sắc, hướng tới môi trường học tập thân thiện, không đẩy học sinh ra khỏi môi trường giáo dục. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cần có hành lang chế tài phù hợp, giúp nhà trường xử lý linh hoạt những trường hợp cá biệt”. Bà Hà Thị Văn, phường Đồng Nguyên có con trai học lớp 10 cho biết: “Tôi ủng hộ việc thầy cô có phương pháp giáo dục mềm mỏng, tâm lý; các con không bị dừng học tập vì lỡ vi phạm nội quy. Tuy nhiên, nhà trường cũng cần có biện pháp cứng rắn để các con ý thức được hậu quả hành vi, đồng thời giữ nghiêm nền nếp học đường”.
Lấy giáo dục làm gốc
Thời gian qua, các trường học trên địa bàn tỉnh đã chủ động nghiên cứu Thông tư 19, triển khai nhiều giải pháp. Tinh thần xuyên suốt là lấy giáo dục làm gốc, coi trọng vai trò của thầy cô trong việc cảm hóa học sinh. Trường Trung học cơ sở Trần Phú, phường Bắc Giang đã đẩy mạnh tuyên truyền về nội dung, ý nghĩa của Thông tư 19. Tăng cường tổ chức các hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt chuyên đề về đạo đức, kỹ năng sống. Với những học sinh tái phạm nhiều lần hoặc vi phạm nghiêm trọng, nhà trường sẽ đánh giá về hạnh kiểm, xếp loại thi đua cuối năm, bảo đảm tính răn đe để các em nhận thức lỗi sai và sửa chữa.
Theo Thông tư số 19, thay vì kỷ luật đình chỉ học tập như trước đây, học sinh tùy mức độ vi phạm sẽ viết bản tự kiểm điểm, xin lỗi, bị nhắc nhở hoặc phê bình. Nghiêm cấm các hình thức kỷ luật mang tính bạo lực, xúc phạm nhân phẩm, ảnh hưởng thể chất, tinh thần học sinh. Qua đó nêu cao vai trò của nhà trường, gia đình, các tổ chức xã hội trong phối hợp giám sát, đồng hành giúp học sinh vi phạm có cơ hội khắc phục lỗi lầm chứ không bị “loại" khỏi môi trường học tập.
Tại Trường Trung học cơ sở Lương Tài, Ban Giám hiệu nhà trường rà soát nội quy, xây dựng bộ quy tắc ứng xử mới phù hợp với tinh thần Thông tư 19. Tăng cường tư vấn tâm lý học đường, bố trí giáo viên chủ nhiệm, cán bộ Đoàn - Đội hỗ trợ, chia sẻ với học sinh gặp khó khăn trong học tập và có hành vi lệch chuẩn. Các phong trào thi đua, hoạt động trải nghiệm được triển khai thường xuyên, giúp học sinh rèn kỹ năng ứng xử, hình thành ý thức tổ chức kỷ luật.
Đồng chí Phí Hữu Quynh, Trưởng Phòng Giáo dục Chính trị và Học sinh, sinh viên (Sở Giáo dục và Đào tạo) cho biết: Cùng với hướng dẫn các trường học thực hiện Thông tư 19, ngành đã ban hành hướng dẫn thực hiện Thông tư số 18 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học. Chỉ đạo tiếp tục nhân rộng các mô hình tổ, phòng, góc tư vấn tâm lý tại trường học giúp học sinh có nhận thức, thái độ tích cực, nâng cao kỹ năng sống. Đặc biệt, Quyết định số 35 của UBND tỉnh vừa ban hành về Quy chế phối hợp nhà trường - gia đình - xã hội trong giáo dục học sinh có hiệu lực từ ngày 15/10/2025 khi triển khai sẽ góp phần xây dựng trường học an toàn, thân thiện, giúp học sinh phát triển toàn diện.
Vi Lệ Thanh