Thông tư mới về khen thưởng và kỷ luật học sinh: Còn nhiều trăn trở khi thực hiện

6 giờ trướcBài gốc

Trường THCS Tân Bình (phường Bình Phước, tỉnh Đồng Nai) khen thưởng học sinh tại Lễ tổng kết năm học 2024-2025. Ảnh: Vũ Thuyên

Thông tư mới ra đời trong tâm bão dư luận về vụ nam sinh có hành vi sai trái với giáo viên tại một trường học ở Thành phố Hà Nội khiến cán bộ, giáo viên và người dân có nhiều ý kiến trái chiều, lo ngại vì không còn công cụ nào đủ nghiêm khắc với những học sinh ngỗ nghịch.

Khó răn đe

Sau khi nghiên cứu thông tư mới, thầy Trần Trung Hiếu, giáo viên môn Lịch sử, Trường THPT chuyên Phan Bội Châu (tỉnh Nghệ An) đã viết tâm thư gửi Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn với lo ngại, trăn trở: “Tôi cảm thấy thông tư này rất xa thực tiễn giáo dục và có lẽ đang làm mất quyền được giáo dục học sinh của các nhà trường. Gia đình có pháp gia, nhà trường có kỷ cương, xã hội có pháp luật. Đó mới là một xã hội văn minh, an toàn, hạnh phúc. Khi kỷ cương nhà trường bị xem nhẹ thì đó là cội nguồn của mọi bạo lực. Khi mức độ, hình thức kỷ luật học sinh sai phạm, thậm chí nếu sai phạm trầm trọng, vi phạm nhiều lần mà chỉ dừng lại hình thức “viết bản tự kiểm điểm” thì hệ lụy, hậu quả của sự buông lỏng kỷ cương đó sẽ khó lường và không thể cân đong đo đếm”.

Hơn 20 năm làm chủ nhiệm lớp, cô Trương Thị Quyên, giáo viên Trường THCS Tân Phú (phường Bình Phước, tỉnh Đồng Nai) cho biết: “Trước đây, theo Thông tư 08, nhà trường có rất nhiều hình thức kỷ luật học sinh như: viết bản kiểm điểm, khiển trách, cảnh cáo, đặc biệt có thể đình chỉ học một năm. Tuy nhiên, thông tư mới quy định nặng nhất chỉ yêu cầu học sinh viết bản tự kiểm điểm, theo tôi, hình thức này quá nhẹ. Hình thức này chưa rõ mức độ vi phạm, sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục cũng như công tác quản lý của trường. Bởi như trước đây đã dùng rất nhiều biện pháp kỷ luật học sinh nhưng một số em vẫn chậm tiến bộ, ảnh hưởng đến quá trình giáo dục, dạy học”.

Theo cô Quyên, Bộ GDĐT cần quy định thêm một số hình thức kỷ luật khác để giáo dục học sinh phát triển toàn diện, cả về đạo đức, nhân cách.

Thầy Nguyễn Văn Nghiêm, Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An A (phường Chơn Thành, tỉnh Đồng Nai) cho biết: Thông tư 19 đã thay thế cách tiếp cận kỷ luật cũ bằng một cách tiếp cận giáo dục nhân văn và tích cực hơn, tập trung vào việc hỗ trợ và đồng hành với học sinh. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc, nơi mỗi học sinh đều được tôn trọng và có cơ hội phát triển.

“Ở Trường THPT Chu Văn An A, nơi chúng tôi đang vận hành nhà trường theo định hướng “Trường học hạnh phúc” thì cách tiếp cận của Thông tư 19 như một luồng sinh khí giúp trường tự tin hơn với quan điểm giáo dục của mình. Tuy nhiên, ở góc độ xử lý học sinh vi phạm lại bị “nghẽn”. Mức kỷ luật cao nhất đối với học sinh THPT là viết bản kiểm điểm và yêu cầu học sinh tham gia các hoạt động hỗ trợ khắc phục hành vi vi phạm. Ví dụ, trường hợp học sinh đã viết kiểm điểm vẫn tái phạm nhiều lần, ngày nào cũng gây gổ, vô lễ và không tham gia các hoạt động hỗ trợ khắc phục hành vi vi phạm lại yêu cầu viết kiểm điểm, thậm chí học sinh không viết kiểm điểm thì... cũng yêu cầu viết kiểm điểm” - thầy Nghiêm chia sẻ.

Theo thầy Nghiêm, cần phải có hình thức xử lý kỷ luật học sinh như: đình chỉ học tập, buộc thôi học... để học sinh biết giới hạn. Phía nhà trường, thầy cô không ai muốn buộc học sinh thôi học, nhưng đó là “lằn ranh đỏ” cần có. Trên thực tế, nhiều năm nay, Trường THPT Chu Văn An A chưa từng đình chỉ hay buộc thôi học học sinh nào dù quy định cho phép.

Phù hợp với tinh thần đổi mới giáo dục

Cùng với đó, nhiều ý kiến cho rằng, thông tư mới của Bộ GDĐT nhấn mạnh không sử dụng biện pháp kỷ luật mang tính bạo lực, xúc phạm nhân phẩm, ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của học sinh mà giáo dục bằng tình yêu thương. Đây là hình thức mang tính nhân văn nhưng cần quy định cụ thể mức độ vi phạm, không thể cào bằng chung chung.

Thông tư 19 có hiệu lực thi hành từ ngày 31-10-2025 thay thế Thông tư số 08/TT ngày 21-3-1988 của Bộ GDĐT hướng dẫn việc khen thưởng và thi hành kỷ luật học sinh. Thông tư 08 cũng là một trong những thông tư có “tuổi đời” lâu nhất của ngành giáo dục khi có hiệu lực trong suốt 37 năm.

Cô Tô Xuân Thảo, Hiệu trưởng Trường THCS Ngô Gia Tự (phường Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) nhìn nhận: Thông tư 19 đưa ra hình thức khen thưởng, kỷ luật rất nhân văn, phù hợp với tinh thần đổi mới giáo dục. Tuy nhiên, cô Thảo băn khoăn ở hình thức kỷ luật mức cao nhất là kiểm điểm thì chưa phù hợp với thực tế giáo dục.

Hình thức kỷ luật viết bản kiểm điểm rất có thể khiến cho một bộ phận học sinh ỷ lại, thầy cô sẽ khó giáo dục hơn, vì cho rằng các em có sai phạm gì thì cũng chỉ viết bản kiểm điểm thôi. Tuy nhiên, trước mắt, Trường THCS Ngô Gia Tự vẫn triển khai thực hiện và thực hiện các biện pháp phối hợp giáo dục sâu sát hơn.

Điều 13, Thông tư 19 quy định biện pháp kỷ luật đối với học sinh tiểu học là nhắc nhở, yêu cầu xin lỗi; đối với học sinh ngoài tiểu học là nhắc nhở, phê bình, yêu cầu viết bản tự kiểm điểm.

Còn thầy Ngô Gia Văn Tám, Phó Hiệu trưởng Trường THCS&THPT Đắk Mai, xã Bù Gia Mập - ngôi trường có 75% học sinh dân tộc thiểu số theo học chia sẻ: Thông tư 19 là một bước tiến rõ rệt trong tư duy quản lý học sinh. Thay vì coi kỷ luật như một hình thức trừng phạt, quy định mới đặt trọng tâm vào giáo dục và hỗ trợ để học sinh nhận ra sai sót, điều chỉnh hành vi và trưởng thành hơn. Đây là điểm rất đáng ghi nhận, thể hiện tinh thần nhân văn và phù hợp với xu hướng giáo dục hiện đại.

“Thông tư 19 là một chính sách tiến bộ, nhân văn, góp phần giữ học sinh trong môi trường học đường thay vì đẩy các em ra ngoài xã hội. Điều quan trọng nhất là các trường cần thực hiện đồng bộ, từ việc bồi dưỡng kỹ năng cho giáo viên, tăng cường tư vấn tâm lý học đường cho đến phối hợp chặt chẽ với phụ huynh. Chỉ khi có sự chung tay như vậy, kỷ luật mới thực sự trở thành biện pháp giáo dục tích cực, giúp học sinh tiến bộ thay vì chỉ dừng lại ở tính hình thức” - thầy Ngô Gia Văn Tám bày tỏ.

Vũ Thuyên

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/xa-hoi/202510/thong-tu-moi-ve-khen-thuong-va-ky-luat-hoc-sinh-con-nhieu-tran-tro-khi-thuc-hien-5a024cb/