Nghị định được thiết kế theo hướng khi thu giữ các tài sản bảo đảm là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, tổ chức tín dụng có trách nhiệm trích một khoản tiền để bên bảo đảm có khả năng, nguồn lực duy trì cuộc sống, đảm bảo các chi phí sinh hoạt tối thiểu của bên bảo đảm và gia đình.
Cụ thể, nếu ngân hàng thu giữ chỗ ở duy nhất đã được xác nhận và chứng minh theo quy định tại Nghị định này, bên nhận bảo đảm trích một khoản tiền (từ chi phí xử lý tài sản đảm bảo) cho bên bảo đảm bằng 12 tháng lương tính theo mức lương tối thiểu.
Trường hợp thu giữ công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất không hình thành từ vốn vay đã được xác nhận và chứng minh theo quy định, ngân hàng trích một khoản tiền cho bên bảo đảm bằng 6 tháng lương, tính theo mức lương tối thiểu.
Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, mục đích của việc ban hành Nghị định này nhằm bảo đảm cân bằng quyền và lợi ích hợp pháp của bên đi vay và bên cho vay, cần có một cách tiếp cận toàn diện và cân bằng hơn đối với quy định về thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu nhằm hạn chế tối đa ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, sản xuất và lao động thường nhật của người dân, góp phần ổn định an sinh xã hội nhưng cũng đảm bảo tôn trọng nguyên tắc "cá nhân, pháp nhân xác lập, thực hiện, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của mình trên cơ sở tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận.
Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/12/2025.
Trước đó, dự thảo Nghị định mà NHNN đưa ra lấy ý kiến quy định: ngân hàng không được thu giữ tài sản đảm bảo là nhà ở duy nhất của bên bảo đảm. Tuy nhiên, quy định trong dự thảo bị các ngân hàng phản đối. Trao đổi với Báo điện tử Đầu tư - Baodautu.vn khi đó, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho rằng, có khách hàng chỉ có một nhà ở duy nhất, nhưng tài sản đó có giá trị lên tới cả trăm tỷ đồng. Nếu khách hàng thế chấp tài sản bảo đảm này để vay vốn, nhưng không trả nợ, cũng không chịu bàn giao tài sản cho ngân hàng xử lý, thì rất vô lý. Theo ông Hùng, nếu quy định này có hiệu lực, các ngân hàng sẽ siết chặt cho vay với khách hàng chỉ có một tài sản đảm bảo.
Thùy Liên