Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, sáng 7/11, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính, thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày Tờ trình dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Luật Quy hoạch (sửa đổi) có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, do vậy, với mục tiêu để quy hoạch thực sự là công cụ hiệu quả của Nhà nước trong việc hoạch định phát triển và kiến tạo không gian phát triển, các nội dung chính cần sửa đổi đã được Chính phủ báo cáo và được cấp có thẩm quyền đồng ý chủ trương trước khi trình Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ.
Về nội dung sửa đổi, Dự thảo Luật bổ sung điều chỉnh những quy định mang tính nguyên tắc chung đối với quy hoạch chi tiết ngành. Các luật chuyên ngành sẽ quy định chi tiết, cụ thể về lập, thẩm định, phê duyệt, công bố, điều chỉnh và nội dung quy hoạch chi tiết ngành, quy hoạch đô thị và nông thôn, Bộ trưởng cho hay.
Lần sửa đổi này cũng hoàn thiện quy định về hệ thống quy hoạch. Quy hoạch cấp quốc gia, gồm: Quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch ngành; Quy hoạch vùng; Quy hoạch tỉnh; Quy hoạch chi tiết ngành; Quy hoạch đô thị và nông thôn; Quy hoạch đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định.
Dự thảo cũng sửa đổi bổ sung quy định về mối quan hệ giữa các loại quy hoạch để bảo đảm tuân thủ, tính liên tục, kế thừa, ổn định, thứ bậc trong hệ thống quy hoạch, làm căn cứ cho việc xử lý mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch.
Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết, sẽ có quy định xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch do các cấp khác nhau phê duyệt; xử lý mâu thuẫn giữa quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh với các quy hoạch ngành và quy hoạch chi tiết ngành; xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch cùng cấp.
Đáng chú ý, Dự thảo rà soát, thu gọn số lượng các quy hoạch tại Danh mục quy hoạch ngành và quy hoạch chi tiết ngành. Theo đó, số lượng quy hoạch đã giảm từ 78 quy hoạch xuống còn 49 quy hoạch (giảm 37%).
Điểm mới đáng chú ý khác là dự thảo đã phân cấp cho Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, Chính phủ quy định chi tiết thẩm quyền phê duyệt quy hoạch ngành để bảo đảm linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành. Phân cấp cho Bộ trưởng phê duyệt quy hoạch chi tiết ngành, cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt quy hoạch tỉnh.
Về đơn giản hóa quy trình, thủ tục trong hoạt động quy hoạch, Dự thảo bổ sung quy định cho phép các quy hoạch được lập đồng thời và thứ tự phê duyệt quy hoạch; quy định trường hợp đặc thù mà quy hoạch cấp dưới được phê duyệt trước để thực hiện các dự án khẩn cấp, nhiệm vụ cấp bách. Cho phép các quy hoạch được điều chỉnh đồng thời.
Về nội dung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch, Bộ trưởng cho biết dự thảo quy định loại quy hoạch làm căn cứ đánh giá tại 2 giai đoạn: thẩm định chủ trương đầu tư và quyết định dự án. Trong đó, Dự thảo Luật đã quy định nguyên tắc “Dự án của ngành, lĩnh vực nào thì căn cứ vào quy hoạch liên quan đến ngành, lĩnh vực đó để đánh giá sự phù hợp của dự án”.
Đối với dự án đầu tư công đặc biệt, dự án khẩn cấp, nhiệm vụ cấp bách, cơ quan có thẩm quyền quyết định đầu tư dự án được phép quyết định các nội dung của quyết định đầu tư khác với các quy hoạch có liên quan. Sau khi dự án được quyết định đầu tư, quy hoạch có liên quan mới phải rà soát, điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Thẩm tra nội dung này, nhiều ý kiến tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cho rằng, cần nghiên cứu quy định các cơ quan có thẩm quyền quyết định quy hoạch nào được dùng để đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch. Khi đánh giá sự phù hợp của 1 dự án đầu tư để triển khai dự án đầu tư thì chỉ căn cứ trên quy hoạch trực tiếp nhất và quy hoạch đó phải có vai trò, giá trị pháp lý là công cụ quản lý hành chính cụ thể.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị nghiên cứu, làm rõ quy định về trường hợp dự án đã được triển khai, nay phát hiện mâu thuẫn, nếu dự án phải điều chỉnh sẽ gây thiệt hại đến quyền và lợi ích chính đáng của nhà đầu tư, trong khi không do lỗi của nhà đầu tư.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính tán thành với sự cần thiết, cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn trình Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) theo trình tự, thủ tục rút gọn, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cho hay.
Ngay sáng nay, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Nguyễn Lê