Tới đây, hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp sẽ không hạn chế doanh nghiệp áp dụng hợp đồng điện tử. Ảnh minh họa.
Theo Bộ Công thương, hoạt động bán hàng đa cấp vẫn còn những bất cập mà pháp luật hiện hành chưa điều chỉnh hoặc chưa quản lý được. Chẳng hạn, việc bán hàng đa cấp được tổ chức bởi doanh nghiệp bán hàng đa cấp nhưng quá trình phân phối hàng hóa được thực hiện trực tiếp bởi hệ thống người tham gia bán hàng đa cấp đông đảo, trong đó có vai trò quan trọng của các nhà phân phối cấp cao. Do đó, cần có các quy định kiểm soát chặt chẽ đối với nhóm chủ thể này, ngăn ngừa nguy cơ lợi dụng vị thế để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
Người tham gia bán hàng đa cấp phải được đào tạo cơ bản để có kiến thức và đạo đức kinh doanh. Tuy nhiên, hoạt động đào tạo cơ bản có biểu hiện được thực hiện một cách đối phó, không thực chất, dẫn đến việc người tham gia bán hàng đa cấp không nắm bắt được kiến thức, không hiểu đúng dẫn đến không tuân thủ nghiêm pháp luật về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp.
Một vấn đề mới phát sinh, đó là việc các chủ thể muốn có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp thường mua lại doanh nghiệp có giấy phép để sở hữu giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Từ đó dẫn tới nguy cơ các chủ thể có lịch sử hoạt động bất chính nhưng thông qua việc mua lại giấy chứng nhận từ doanh nghiệp có lịch sử hoạt động tốt nên dễ dàng “gột rửa” mình để qua mắt cơ quan quản lý và người tiêu dùng.
Từ phía cộng đồng doanh nghiệp, các doanh nghiệp bán hàng đa cấp đã đề xuất về sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ nhằm giảm chi phí và nguồn lực trong hoạt động bán hàng đa cấp, cụ thể là việc áp dụng hợp đồng điện tử, đảm bảo phù hợp với môi trường kinh tế số.
Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, cần phải tiếp tục rà soát, sửa đổi các quy định pháp luật nhằm quản lý hiệu quả hơn nữa đối với hoạt động bán hàng đa cấp, ngăn ngừa tối đa các nguy cơ thiệt hại cho người dân, nhưng đồng thời phải phù hợp với chủ trương chung của Chính phủ về tăng cường thu hút đầu tư, tạo điều kiện tối đa cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tháo gỡ các rào cản về pháp lý nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp tối đa hóa hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Mới đây, Bộ Công thương có văn bản gửi tới Chính phủ kiến nghị bổ sung trách nhiệm riêng đối với những nhà phân phối cấp cao trong hoạt động của doanh nghiệp bán hàng đa cấp. Doanh nghiệp có từ 10.000 người tham gia bán hàng đa cấp trở lên phải có chi nhánh tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Nếu có dưới 10.000 người thì doanh nghiệp phải có chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc địa điểm kinh doanh hoặc cá nhân là đầu mối tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Để ngăn chặn tình trạng mua bán giấy phép trong hoạt động bán hàng đa cấp, Bộ Công thương đề xuất, giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp chấm dứt hiệu lực khi doanh nghiệp thay đổi chủ sở hữu (trong trường hợp có một chủ sở hữu) hoặc thay đổi cổ đông, thành viên nắm giữ cổ phần, phần vốn góp chi phối. Doanh nghiệp sẽ bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp khi gian dối hay quấy rối người tiêu dùng. Điều này cũng được quy định tại khoản 1 Điều 10 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023. Đối với các doanh nghiệp đăng ký cấp mới giấy chứng nhận đăng ký bán hàng đa cấp sẽ phải ký quỹ tối thiểu 20 tỷ đồng.
Nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp sẽ được sửa đổi theo hướng không hạn chế doanh nghiệp áp dụng hợp đồng điện tử, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình triển khai hoạt động và phù hợp với chủ trương đơn giản hóa quy định kinh doanh. Bỏ thủ tục hành chính về thông báo thay đổi danh mục hàng hóa kinh doanh theo phương thức đa cấp để giúp doanh nghiệp được chủ động hơn trong hoạt động kinh doanh và tiết kiệm được chi phí tài chính, nguồn nhân lực thực hiện thủ tục.
UBND cấp tỉnh sẽ thực hiện các nhiệm vụ của Bộ Công thương như sau: Công nhận chương trình đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp; Kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp; Kiểm tra kiến thức đầu mối tại địa phương; Kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ sở đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp; Thông báo chấm dứt hoạt động bán hàng đa cấp.
Khắc Hạnh - Trần Việt