Thu hồi nợ - Động lực mới cho tăng trưởng lợi nhuận ngân hàng

8 giờ trướcBài gốc

Nguồn thu lớn của các nhà băng

Từ đầu tháng 12/2025, Nghị định số 304/2025/NĐ-CP ngày 25/11/2025 chính thức có hiệu lực. Nghị định quy định cụ thể về điều kiện thu giữ đối với tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất. Theo đó, đối với tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, để đủ điều kiện thu giữ, bên nhận bảo đảm phải trích một khoản tiền cho bên bảo đảm (6-12 tháng lương tính theo mức lương tối thiểu).

Nghị định trên mở đường cho các ngân hàng thu hồi, xử lý nợ xấu mà không cần qua con đường tòa án. Điều này dự kiến giúp nguồn thu từ xử lý nợ xấu của các nhà băng tăng nhanh thời gian tới. Trong bối cảnh Tỷ lệ thu nhập lãi thuần (NIM) bị thu hẹp do lãi suất đầu vào tăng, hoạt động này được coi là động lực tăng trưởng lợi nhuận mới của ngân hàng năm 2026.

Trên thực tế, ngay cả khi quy định trên chưa có hiệu lực, xử lý nợ xấu đã là một trong những nguồn thu lớn của các ngân hàng (được ghi nhận vào lãi từ hoạt động khác). Tại nhiều ngân hàng, lãi thuần từ hoạt động lên tới hàng ngàn, thậm chí hàng chục ngàn tỷ đồng, tăng trưởng thậm chí theo cấp số nhân.

Báo cáo tài chính cho thấy, 9 tháng đầu năm nay, lãi thuần từ hoạt động khác của Techcombank, TPBank, BIDV… tăng gấp đôi so với cùng kỳ. Thậm chí, tại ABBank, con số này tăng tới 13 lần.

“Bước sang năm 2026, việc luật hóa Nghị quyết 42/2017/QH14 trong Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) có hiệu lực ngày 15/10/2025 sẽ giúp tăng cường khả năng thu hồi tài sản bảo đảm, qua đó cải thiện tỷ lệ thu hồi nợ và giúp nguồn thu “khác” trở nên ổn định hơn, bền vững hơn”, FiinGroup nhận định.

Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh Khu vực 2, Nghị định 304/2025/NĐ-CP sẽ tạo điều kiện để tổ chức tín dụng chủ động xử lý và thu hồi nợ, luân chuyển vốn và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng ngân hàng. Đồng thời, Nghị định cũng sẽ giúp nâng cao ý thức trách nhiệm của khách hàng vay vốn, nhất là trong việc sử dụng vốn đúng mục đích, trả nợ đúng hạn.

Trong khi đó, ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho rằng, các quy định mới của Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) và Nghị định 304/2025/NĐ-CP là bước tiến quan trọng, giúp các ngân hàng chủ động hơn trong xử lý nợ xấu, khơi thông dòng vốn bị ách tắc.

Tuy nhiên, đại diện Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cũng khẳng định, các ngân hàng thương mại không mong phải siết nợ. Kỳ vọng lớn nhất của các nhà băng khi các quy định trên có hiệu lực là giúp khách hàng không chây ỳ, có ý thức tốt hơn về thực hiện nghĩa vụ trả nợ.

Tín dụng tăng, nợ xấu khó tăng mạnh

Theo NHNN, tính đến ngày 27/11/2025, tín dụng nền kinh tế đạt trên 18,2 triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với cuối năm 2024, (cùng kỳ năm 2024 tăng 11,47% so với cuối năm 2023; cuối năm 2024 tăng 15,09% so với cuối năm 2023). Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam nhận định, đến cuối năm nay, tăng trưởng tín dụng có thể đạt khoảng 19-20%. Bước sang năm 2026, để phục vụ mục tiêu tăng trưởng GDP 10%, tín dụng sẽ phải đặt mục tiêu tăng trưởng cao hơn năm nay.

Mặc dù quy mô tín dụng tăng mạnh hơn các năm trước, song theo các chuyên gia, các quy định mới về thu hồi, xử lý nợ xấu có hiệu lực sẽ khiến ngân hàng chủ động hơn trong xử lý nợ xấu, ý thức trả nợ của khách hàng cũng tăng lên. Nhờ vậy, dù tín dụng tăng song nợ xấu dự báo tiếp tục được kiểm soát.

“Dù áp lực nợ xấu thời gian tới khá lớn, song các ngân hàng có nhiều giải pháp để kiểm soát rủi ro, nên tỷ lệ nợ xấu thời gian tới vẫn sẽ trong tầm kiểm soát, dù quy mô tuyệt đối của nợ xấu sẽ tăng tương ứng với quy mô tín dụng”, ông Nguyễn Quốc Hùng nhận định.

Theo chuyên gia phân tích Công ty Chứng khoán SSI, năm 2026, lợi nhuận toàn ngành ngân hàng sẽ tăng khoảng 17,7%. Trong đó, khả năng thu hồi từ nợ xấu đã xử lý là một trong ba động lực tăng trưởng lợi nhuận ngân hàng năm sau.

Công ty cổ phần Chứng khoán Agribank cũng dự báo, năm 2026, thu nhập lãi thuần của ngành ngân hàng chỉ tăng 13-15%, nhưng thu ngoài lãi có thể tăng mạnh 30-40%. Thu hồi nợ tiếp tục khả quan là nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này.

Cũng theo dự báo của Agriseco, nợ xấu ngành ngân hàng giai đoạn tới sẽ bước vào chu kỳ giảm mới khi tiến trình xử lý theo Nghị quyết 42/2017/QH14 được đẩy mạnh, thị trường bất động sản cải thiện và dòng tiền doanh nghiệp ổn định trở lại.

Hà Tâm

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/thu-hoi-no---dong-luc-moi-cho-tang-truong-loi-nhuan-ngan-hang-d455102.html