Thu ngân sách bứt phá – Động lực cho phát triển bền vững

2 giờ trướcBài gốc

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp, thu NSNN của ngành Thuế giai đoạn 2021-2025 vượt mục tiêu đề ra. Ảnh: TN.

Quy mô thu tăng nhanh, phân bổ đồng đều hơn

Giai đoạn 2021–2025, thu ngân sách nhà nước (NSNN) đạt nhiều kết quả nổi bật, hằng năm đều đạt và vượt dự toán Quốc hội giao. Đây là nền tảng tài chính quan trọng giúp ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm nguồn lực thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, an sinh xã hội, quốc phòng – an ninh, chuyển đổi số quốc gia.

Cơ cấu thu ngân sách chuyển dịch theo hướng bền vững, tỷ trọng thu nội địa ngày càng cao, giảm dần phụ thuộc vào thu từ dầu thô và hoạt động xuất nhập khẩu. Việc đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa, chuyển đổi số trong quản lý thuế và hải quan đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, tăng tính minh bạch, chống thất thu, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế.

Tính đến cuối năm 2024, tổng thu NSNN đạt khoảng 7,225 triệu tỷ đồng, bằng 87,1% so với mục tiêu giai đoạn 2021–2025 (7,225/8,3 triệu tỷ đồng), trong đó thu do cơ quan thuế thực hiện ước đạt 6,165 triệu tỷ đồng, chiếm 85,3% tổng thu NSNN.

Ước tính cả giai đoạn, tổng thu đạt 9,408 triệu tỷ đồng, bằng 113,4% mục tiêu Nghị quyết số 23/2021/QH15, chiếm khoảng 18,1% GDP (vượt mức bình quân tối thiểu 16% GDP theo mục tiêu), tốc độ tăng thu bình quân khoảng 7,6%/năm.

Trong đó, thu do cơ quan thuế quản lý ước đạt 8,081 triệu tỷ đồng, chiếm 85,9% tổng thu NSNN, tăng bình quân khoảng 8,1%/năm. Tỷ lệ huy động thuế, phí đạt 14,4% GDP, vượt mục tiêu 13–14% GDP.

Tỷ trọng thu nội địa giai đoạn 2021–2025 chiếm khoảng 83,1% tổng thu NSNN, dù thấp hơn mục tiêu 85–86% theo Nghị quyết số 23/2021/QH15 nhưng vẫn cao hơn giai đoạn 2016–2020 (82%) và vượt xa giai đoạn 2011–2015 (68%). Nguyên nhân tỷ lệ chưa đạt mục tiêu chủ yếu do tác động tiêu cực của đại dịch và biến động kinh tế thế giới khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn.

Tuy nhiên, tỷ trọng thu giai đoạn này vẫn cao hơn bình quân giai đoạn trước (82%) và cao hơn nhiều so với giai đoạn 2011-2015 (68%). Cơ cấu thu chuyển biến theo hướng bền vững. Thu ngân sách giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu thô và thu từ hoạt động xuất nhập khẩu.

Đặc biệt, quy mô thu của hầu hết các địa phương đều tăng qua các năm. Đến cuối năm 2024, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh thu ngân sách lần đầu vượt ngưỡng 500 nghìn tỷ đồng; 18 địa phương có số thu điều tiết ngân sách trung ương.

Sát sao với “sức khỏe” doanh nghiệp

Để đạt kết quả này, cùng với sự chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính, ngành Thuế đã triển khai hàng loạt giải pháp.

Trong đó, cơ quan Thuế chủ động theo dõi sát sao "sức khỏe" doanh nghiệp, diễn biến kinh tế thế giới và trong nước, đánh giá tác động tới từng khoản thu, sắc thuế, địa bàn, nhận diện sớm những rủi ro để kịp thời tham mưu trình cấp trên ban hành và triển khai đồng bộ các gói chính sách tài khóa mở rộng ngay từ đầu năm 2021 đến nay với quy mô lớn.

Ngay khi các gói chính sách được ban hành, cơ quan Thuế khẩn trương tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn triển khai, kịp thời đưa chính sách vào cuộc sống. Qua đó, kịp thời hỗ trợ, giảm gánh nặng tài chính cho người dân và doanh nghiệp, kích hoạt nội lực sản xuất kinh doanh.

Bên cạnh đó, ngành Thuế chú trọng xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật quản lý thuế theo hướng thống nhất, công khai, minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện, dễ kiểm tra. Đồng thời tăng cường đối thoại, đồng hành cùng doanh nghiệp, người nộp thuế kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và đóng góp tích cực vào nguồn thu NSNN.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ. Đa số người nộp thuế đã thực hiện điện tử hóa hoàn toàn các giao dịch với cơ quan thuế, qua đó giảm chi phí, tăng minh bạch, nâng cao mức độ tuân thủ tự nguyện.

Ngành Thuế còn ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số trong hỗ trợ, tuyên truyền, nâng cao ý thức tuân thủ. Các chiến dịch truyền thông số được triển khai linh hoạt, sáng tạo đã góp phần thay đổi nhận thức, tạo sự đồng thuận xã hội, từ đó nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật thuế trong cộng đồng doanh nghiệp và người dân.

Trong bối cảnh nền kinh tế số bùng nổ, ngành Thuế đã nhanh chóng đưa ra các giải pháp quản lý thu. Một mặt áp dụng Big Data, AI trong quản lý thuế; xây dựng bản đồ số hộ kinh doanh, tài nguyên, đất đai; mặt khác đẩy mạnh chuyển đổi số, hiện đại hóa công tác quản lý thuế...

Ngành Thuế xác định, mỗi đơn vị, cán bộ đều phải tuân thủ nghiêm đạo đức công vụ, nâng cao ý thức phục vụ, tạo niềm tin cho người dân và doanh nghiệp.

Trong thời gian tới, cùng với việc tiếp tục kiên trì cải cách, ứng dụng công nghệ số, đồng hành cùng doanh nghiệp, ngành Thuế tiếp tục khai thác tốt tiềm năng nguồn thu, giữ vững vai trò trụ cột tài chính quốc gia và là động lực cho tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững.

Vượt “bão COVID-19”, ngân sách vẫn vững vàng

Giai đoạn 2021-2024, ngành Tài chính đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn cho hơn 3,7 triệu lượt người nộp thuế, với 8 loại thuế và 36 loại phí. Tổng giá trị gói hỗ trợ khoảng 732 nghìn tỷ đồng. Riêng năm 2025, dự kiến hỗ trợ thêm 218 nghìn tỷ đồng.

Tổng thu NSNN từ mức 1,51 triệu tỷ đồng của năm 2020 đã tăng lên mức 2,182 triệu tỷ vào năm 2025, tương đương gấp 1,44 lần so với năm 2020. Trong đó, thu nội địa ước thực hiện gấp 1,44 lần, tổng thu do cơ quan thuế quản lý ước thực hiện gấp gần 1,5 lần so với năm 2020.

Nga Phạm

Nguồn Tài Chính : http://tapchitaichinh.vn/thu-ngan-sach-but-pha-dong-luc-cho-phat-trien-ben-vung.html