Thu ngân sách: Những điểm sáng góp phần tạo đà tăng trưởng GDP

một ngày trướcBài gốc

Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu là một điểm sáng trong bức tranh ngân sách 5 tháng đầu năm. Ảnh: minh họa

Thu nội địa tăng ấn tượng

Bộ Tài chính cho biết, tổng thu ngân sách nhà nước 5 tháng đầu năm ước đạt 1.139.600 tỷ đồng, tương đương 57,9% dự toán và tăng 24,5% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là mức tăng trưởng tích cực, phản ánh sự phục hồi rõ nét của nền kinh tế.

Trong đó, thu nội địa - trụ cột chính của ngân sách - đạt khoảng 987.500 tỷ đồng, bằng 59,2% dự toán và tăng tới 27,6% so với cùng kỳ. Thu thuần (không tính các khoản thu không thường xuyên như tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết, thu hồi vốn và cổ tức) cũng đạt 55,3% dự toán, tăng 16,7%. Một số sắc thuế quan trọng đều có kết quả khả quan như thuế thu nhập doanh nghiệp đạt 257.300 tỷ đồng (71% dự toán, tăng 23,6%), thuế giá trị gia tăng đạt 153.500 tỷ đồng (48,1% dự toán, tăng 10,4%).

Một trong những điểm sáng đáng chú ý là thu từ thương mại điện tử - lĩnh vực đang phát triển mạnh trong nền kinh tế số - tăng tới 55% so với cùng kỳ với tổng số thu đạt khoảng 74.400 tỷ đồng. Đáng chú ý, 158 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký, kê khai và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế, với số thuế nộp đạt 5.700 tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ năm trước. Đây là các nền tảng cung cấp dịch vụ xuyên biên giới, điển hình như: Google, Facebook, Apple, Netflix... Ở trong nước, hơn 100.000 hộ và cá nhân kinh doanh sử dụng nền tảng số đã kê khai và nộp tổng cộng gần 1.100 tỷ đồng tiền thuế. Trong khi đó, khoảng 93.000 tổ chức và cá nhân kinh doanh thương mại điện tử đã đóng góp tới 67.600 tỷ đồng, chiếm phần lớn trong tổng thu từ lĩnh vực kinh tế số. Cùng với đó, thu từ hộ kinh doanh tăng 20,6% cho thấy sự hồi phục mạnh ở khối doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Ông Mai Xuân Thành - Cục trưởng Cục Thuế - nhấn mạnh, kết quả này có được nhờ sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ và Bộ Tài chính, cùng với việc tăng cường ứng dụng công nghệ, dữ liệu số trong quản lý thuế và kiểm soát nguồn thu.

5 tháng đầu năm, nhiều địa phương ghi nhận kết quả thu ngân sách ấn tượng. Nổi bật là TP. Hải Phòng với tổng thu nội địa tăng 35,7%, thu từ xuất nhập khẩu tăng 32,5%... Tại Thái Nguyên, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh đạt 10.176,9 tỷ đồng, tăng 44,3% so với cùng kỳ; đáng chú ý, thu nội địa đạt 9.080 tỷ đồng, chiếm hơn 89% tổng thu, tăng 50%; số thu từ khu vực dịch vụ ngoài quốc doanh tiếp tục là điểm sáng với hơn 1.292,9 tỷ đồng, tăng 51,2% so với cùng kỳ...

Sản xuất, kinh doanh tiếp tục là trụ cột

Khu vực sản xuất kinh doanh tiếp tục đóng vai trò trụ cột trong cân đối ngân sách. Thu từ khu vực doanh nghiệp ngoài quốc doanh, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đều ghi nhận tăng trưởng ổn định. Đặc biệt, thuế thu nhập doanh nghiệp tăng cao nhờ hoạt động sản xuất kinh doanh khởi sắc, cùng với đó là mức nộp thuế cao từ các khoản chuyển nhượng bất động sản. Thu từ đất đai, tiền sử dụng đất đạt 198.300 tỷ đồng, tăng gấp đôi cùng kỳ (105%) nhờ các hoạt động đấu giá, giao và cho thuê đất được đẩy mạnh, cho thấy tác động tích cực từ chính sách quản lý, khai thác hiệu quả tài nguyên đất.

Tổng thu ngân sách nhà nước 5 tháng đầu năm ước đạt 1.139.600 tỷ đồng. Ảnh: minh họa

Bên cạnh đó, khoản thu từ cổ tức, lợi nhuận còn lại của doanh nghiệp nhà nước và chênh lệch thu chi của Ngân hàng Nhà nước đạt 95.200 tỷ đồng, bằng 83,1% dự toán, tăng 20%. Đây là những nguồn thu quan trọng hỗ trợ ngân sách trong bối cảnh vẫn còn nhiều áp lực từ các yếu tố bất định của nền kinh tế toàn cầu.

Để đạt được kết quả trên, Bộ Tài chính đã chủ động triển khai hàng loạt giải pháp đồng bộ: tăng cường thanh tra, kiểm tra thuế, cải cách thủ tục hành chính, thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành thuế, xây dựng hệ cơ sở dữ liệu liên thông và đẩy mạnh kiểm soát giá cả, chống buôn lậu, hàng giả. Ngoài ra, việc phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương được tăng cường nhằm tạo môi trường đầu tư, kinh doanh lành mạnh, thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu cũng là một điểm sáng trong bức tranh ngân sách 5 tháng đầu năm. Tính đến ngày 15/5, tổng số thu từ hoạt động này ước đạt 129.200 tỷ đồng, bằng 55% dự toán và tăng 10,6% so với cùng kỳ năm trước. Thu thuế xuất nhập khẩu ước đạt 182.100 tỷ đồng, khoản hoàn thuế giá trị gia tăng là 52.900 tỷ đồng. Kết quả này có được là do tổng kim ngạch xuất nhập khẩu và một số mặt hàng nhập khẩu như nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng, ô tô nguyên chiếc tăng mạnh so với cùng kỳ. Cùng với đó, ngành hải quan nỗ lực cải cách thủ tục, hỗ trợ doanh nghiệp thông quan nhanh, thu đúng và thu đủ ngân sách.

Quyết tâm đạt mục tiêu thu ngân sách và tăng trưởng GDP

Mặc dù kết quả 5 tháng đầu năm khá tích cực, song nhiệm vụ thu ngân sách những tháng cuối năm vẫn rất nặng nề. Ông Vũ Đức Hội - Vụ trưởng Vụ Ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính - cho biết: Để GDP tăng 8% như mục tiêu Chính phủ đề ra, số thu ngân sách cần tăng ít nhất 10% so với năm 2024, tương đương vượt 15% so với dự toán.

Theo Nghị quyết 154/NQ-CP ngày 31/5/2025 của Chính phủ, một trong những giải pháp trọng tâm là huy động tối đa nguồn lực tài chính, nâng cao hiệu quả chi tiêu công và tăng thu từ các khu vực có tiềm năng như kinh tế số, thương mại điện tử, đất đai, tài nguyên.

Tuy nhiên, các cơ quan thu vẫn đối mặt với không ít thách thức. Tình hình kinh tế, chính trị thế giới bất ổn, căng thẳng thương mại và chính sách áp thuế từ các thị trường lớn có thể ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu. Lạm phát, biến động tỷ giá khiến chi phí sản xuất tăng cao, tác động đến khả năng nộp thuế của doanh nghiệp. Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ như gia hạn, giảm thuế tuy giúp doanh nghiệp phục hồi nhưng lại khiến nguồn thu ngân sách bị ảnh hưởng trong ngắn hạn. Bên cạnh đó, công tác quản lý thuế trong các lĩnh vực mới như thương mại điện tử, tài nguyên, đất đai vẫn còn khoảng trống. Hạ tầng và nguồn nhân lực cho chuyển đổi số còn hạn chế. Công tác thu hồi nợ thuế chưa đạt kỳ vọng.

Trong bối cảnh đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng yêu cầu toàn ngành nỗ lực tối đa, quyết liệt hơn nữa trong thực hiện các giải pháp tăng thu, đồng thời bám sát tình hình thực tiễn để điều hành ngân sách chủ động, linh hoạt. “Chúng ta không chỉ đặt mục tiêu hoàn thành dự toán mà còn phải nỗ lực phấn đấu hoàn thành thu ngân sách nhà nước năm 2025 ở mức cao nhất để bảo đảm nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội” - Bộ trưởng nhấn mạnh./.

THÙY ANH

Nguồn Kiểm Toán : http://baokiemtoan.vn/thu-ngan-sach-nhung-diem-sang-gop-phan-tao-da-tang-truong-gdp-40879.html