Thu ngân sách: Vượt kỳ vọng nhưng vẫn còn thách thức

21 giờ trướcBài gốc

Thu ngân sách 6 tháng đầu năm tại nhiều địa phương đạt kết quả khả quan. Ảnh: ST

Nhiều địa phương bứt phá, tạo đà vượt thu

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tổng thu ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2025 ước đạt 1.332,300 tỷ đồng, bằng 67,7% dự toán năm và tăng 28,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, thu nội địa đạt 1.158.400 tỷ đồng, chiếm hơn 87% tổng thu. Riêng khoản thu từ tiền sử dụng đất đạt 243.644 tỷ đồng, tương đương 96% dự toán cả năm và cao gấp 2,6 lần so với cùng kỳ năm 2024. Các khoản thu từ dầu thô và hoạt động xuất nhập khẩu đạt lần lượt 24,6 và 148.700 tỷ đồng.

TP. Hồ Chí Minh và nhiều địa phương khác đang chuyển đổi từ mô hình quản lý thuế theo chức năng sang quản lý theo đối tượng kết hợp chức năng. Sự thay đổi này góp phần nâng cao hiệu quả kiểm soát rủi ro, chống thất thu, đồng thời giảm bớt thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Tỉnh Hưng Yên là điểm sáng khi thu ngân sách đạt 56.365 tỷ đồng, tương đương 101,7% dự toán cả năm - mức cao nhất từ trước đến nay của địa phương. GRDP 6 tháng đầu năm của tỉnh đạt 8,11%, vượt mức bình quân cả nước.

Tại TP. Hồ Chí Minh, sau 7 tháng đầu năm, tổng thu ngân sách ước đạt 371.427 tỷ đồng, bằng 74% dự toán pháp lệnh và tăng 16,8% so với cùng kỳ. Trong đó, thu nội địa đạt 323.874 tỷ đồng, thu từ dầu đạt 26.206 tỷ đồng. Đáng chú ý, thu từ tiền sử dụng đất đạt 23.250 tỷ đồng và tiền thuê đất đạt 5.790 tỷ đồng, đều tiệm cận mức hoàn thành cả năm. Một số sắc thuế chủ lực cũng đạt tiến độ cao như: thuế tiêu thụ đặc biệt 98%, thuế giá trị gia tăng 50,6%, thuế thu nhập cá nhân 50%, lệ phí trước bạ 56,9% và xổ số kiến thiết 65%.

Ông Đoàn Minh Dũng - Trưởng Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh - cho biết: Với kết quả khả quan, đơn vị đang đặt mục tiêu vượt dự toán thu từ 20% trở lên trong năm 2025, tương đương tổng số thu ước đạt hơn 602.000 tỷ đồng. Nếu các giải pháp đôn đốc thu được triển khai đồng bộ, thu ngân sách cả năm có thể đạt 631.648 tỷ đồng, bằng 125,9% dự toán pháp lệnh và tăng 23,8% so với cùng kỳ.

Ngoài TP. Hồ Chí Minh và Hưng Yên, nhiều địa phương khác cũng ghi nhận kết quả thu tích cực. Tỉnh Hải Phòng thu ngân sách 6 tháng đạt 58.383 tỷ đồng, bằng 78,2% dự toán. Quảng Ninh sau 7 tháng đạt 21.056 tỷ đồng, bằng 108% so với cùng kỳ, nhờ đẩy mạnh thu từ thuế, phí và tiền sử dụng đất.

Vẫn còn những khó khăn

Tổng thu ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2025 ước đạt 1.332,300 tỷ đồng. Ảnh minh họa

Bên cạnh những con số ấn tượng, thu ngân sách vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt tại các địa phương.

Tại TP. Hồ Chí Minh, ông Đoàn Minh Dũng cho biết: Quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp còn vướng nhiều vấn đề. Việc sắp xếp lại bộ máy sau sáp nhập chưa hoàn thiện, dẫn đến thiếu hụt nhân lực, đặc biệt tại các đơn vị cấp cơ sở. Nhiều trung tâm hành chính công phường, xã chưa đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất cho cán bộ thuế. Hạ tầng công nghệ thông tin chưa đồng bộ khiến người dân gặp khó khi kê khai, nộp thuế điện tử. Ngoài ra, những hồ sơ có yếu tố nước ngoài, liên quan đến đất đai hoặc người dân lần đầu mua đất thường mất nhiều thời gian xử lý, ảnh hưởng đến tiến độ thu ngân sách.

Tại buổi làm việc mới đây với Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh: TP. Hồ Chí Minh đóng góp hơn 30% tổng thu ngân sách quốc gia, chỉ cần tăng thu 1% cũng có tác động rất lớn. Bộ trưởng đề nghị ngành thuế Thành phố cần chủ động phản ánh, kiến nghị những vấn đề vượt thẩm quyền để Bộ và các đơn vị liên quan kịp thời tháo gỡ. Đồng thời, việc thành lập nhóm phản ứng nhanh nhằm xử lý ngay những khó khăn phát sinh từ cơ sở được xem là giải pháp quan trọng.

Một nội dung đáng chú ý được Bộ trưởng đặc biệt lưu tâm là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác thanh tra, kiểm tra và phòng, chống thất thu. AI có khả năng tự động phát hiện các dấu hiệu bất thường, như doanh nghiệp xuất hóa đơn không có hàng hóa thực tế hoặc xuất vượt nhiều lần so với lượng đầu vào. Khi được tích hợp hiệu quả, hệ thống sẽ đưa ra cảnh báo sớm cho cán bộ thuế, giúp tiết kiệm thời gian, nhân lực và bảo đảm hiệu quả, minh bạch trong quản lý.

Theo Bộ Tài chính, bối cảnh nửa cuối năm vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro như: sức cầu nội địa tăng chậm, biến động tỷ giá, giá vàng, ảnh hưởng từ thiên tai, dịch bệnh, buôn lậu và gian lận thương mại. Các yếu tố này gây ảnh hưởng trực tiếp đến thu ngân sách và tăng trưởng kinh tế.

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Standard Chartered đều đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam. ADB dự báo GDP năm 2025 đạt 6,3% và năm 2026 đạt 6%, trong khi Standard Chartered hạ từ mức 6,7% xuống còn 6,1%. Chính sách thuế quan đối ứng của Mỹ (dự kiến áp dụng từ ngày 01/8) được nhận định sẽ tác động đến các ngành xuất khẩu chủ lực như điện tử, dệt may, gỗ và thủy sản.

Bộ Tài chính đánh giá, nếu kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ giảm 1%, GDP Việt Nam có thể giảm khoảng 0,08%. Trường hợp giá xăng dầu tăng 10%, tăng trưởng GDP có thể giảm khoảng 0,5%. Dù vậy, Bộ vẫn đặt kỳ vọng vào khả năng ứng phó và sức bật nội tại của nền kinh tế trong nửa cuối năm.

Để hỗ trợ tăng trưởng, Bộ Tài chính đang triển khai đồng bộ các giải pháp tài khóa như giãn, hoãn, miễn giảm thuế; đề xuất giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT); nâng mức giảm trừ gia cảnh với thuế thu nhập cá nhân; đẩy nhanh chi hỗ trợ cho cán bộ, công chức trong quá trình sắp xếp bộ máy. Các giải pháp này được kỳ vọng sẽ kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất, tạo thêm nguồn thu cho ngân sách và động lực cho tăng trưởng.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhận định: Kết quả 6 tháng đầu năm về thu - chi ngân sách và các chính sách tài khóa đã cơ bản đáp ứng yêu cầu đề ra. Tuy nhiên, toàn ngành tài chính cần tránh tâm lý chủ quan trong những tháng còn lại. Nhiệm vụ trọng tâm tới đây là kiểm soát chặt thu - chi ngân sách, bảo đảm hiệu quả trong chi đầu tư phát triển, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2025./.

MINH ANH

Nguồn Kiểm Toán : http://baokiemtoan.vn/thu-ngan-sach-vuot-ky-vong-nhung-van-con-thach-thuc-42002.html