Thu tiền đất bổ sung làm khó DN: Nếu không bỏ hoàn toàn thì phải quy định rõ

20 giờ trướcBài gốc

Nhiều doanh nghiệp nguy cơ phá sản, Nhà nước cần gỡ khó

Đại biểu Hà Sĩ Đồng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị nêu quan điểm: Quy định trong dự thảo Nghị định 103/2024/NĐ-CP về việc người dân và doanh nghiệp phải nộp bổ sung tiền sử dụng đất, thuê đất cho khoảng thời gian chờ xác định giá đất với mức thu 5,4%/năm cần phải được sửa đổi.

“Trong bối cảnh Thủ tướng nhiều lần chỉ đạo cắt giảm thủ tục, chi phí không hợp lý để khơi thông thị trường bất động sản, phục hồi sản xuất kinh doanh và bảo đảm quyền có nhà ở của người dân thì càng cần phải xem xét bãi bỏ quy định này.

Nếu không thể bỏ hoàn toàn thì cũng cần quy định rõ như chỉ thu bổ sung trong trường hợp có lỗi từ phía doanh nghiệp, còn lại thì phải miễn.

Việc sửa đổi theo hướng này sẽ có nhiều tác động tích cực như giảm chi phí đầu vào cho các dự án bất động sản, thúc đẩy tiến độ triển khai dự án, hạn chế tình trạng đội vốn do chờ đợi kéo dài. Từ đó giúp giảm giá thành sản phẩm, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nhà ở dễ hơn.

Quan trọng hơn, nó thể hiện tinh thần đồng hành, chia sẻ của Nhà nước với doanh nghiệp trong lúc khó khăn, khơi dậy niềm tin và động lực cho thị trường”, ông Đồng nói.

Doanh nghiệp bị thu tiền sử dụng đất bổ sung, giá nhà có thể đội lên. (Ảnh minh họa)

Cơ sở để đưa ra kiến nghị này, theo ông Đồng là do việc buộc doanh nghiệp phải gánh khoản phí từ sự chậm trễ từ phía Nhà nước không những gây bất công mà còn làm tăng thêm gánh nặng do doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn về tài chính, thanh khoản và thị trường.

Ông Đồng nhận định, trên thực tế, phần lớn việc chậm xác định giá đất không bắt nguồn từ lỗi của doanh nghiệp mà do sự chậm trễ trong quy trình hành chính, sự phối hợp thiếu hiệu quả giữa các sở, ngành và những vướng mắc pháp lý trong hướng dẫn thực hiện các phương pháp định giá cũng như quá trình thẩm định, phê duyệt.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương), Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân tư nhân Việt Nam, lo ngại doanh nghiệp tăng nguy cơ phá sản nếu phải chịu một khoản thuế lớn lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ đồng.

“Ví dụ 1 dự án có tiền thuế đất khoảng 500 tỷ đồng, thông thường sau khoảng 4 - 5 năm mới được phê duyệt tiền sử dụng đất. Nhưng theo Nghị định 103, doanh nghiệp sẽ phải đóng thêm số tiền 21,6% tổng tiền thuế dự án là khoảng hơn 100 tỷ đồng. Đây là khoản tiền quá lớn, trong bối cảnh khó khăn này rất dễ đánh gục doanh nghiệp”, ông Huân dẫn chứng.

Ngoài ra, ông Huân đặt câu hỏi: “Nếu Nhà nước chưa hoàn thành định giá đất thì doanh nghiệp dựa vào căn cứ nào để nộp tiền đất chứ chưa nói đến phải nộp phạt. Vậy cơ quan Nhà nước dựa vào đâu để khẳng định doanh nghiệp nộp chậm hay nộp nhanh mà lại bắt buộc thu bổ sung như một hình thức thu phạt?”.

Ông Huân phân tích thêm, việc doanh nghiệp bị thu bổ sung tiền thuế đất sẽ khiến họ buộc phải nghĩ cách để không phá sản. Điều này đồng nghĩa với giá nhà, đất khó giảm - đi ngược với chỉ đạo của Thủ tướng.

Vì thế theo ông Huân, để gỡ khó cho doanh nghiệp, từ đó khơi thông thị trường bất động sản thì cần sửa đổi quy định phải nộp bổ sung tiền sử dụng đất/thuê đất cho khoảng thời gian chờ xác định giá đất của Nghị định 103.

Phân tích thêm về khó khăn của doanh nghiệp, đại biểu Dương Khắc Mai (Đắk Nông) cho biết, khi cơ quan Nhà nước đã có quyết định giao đất nhưng cá nhân/doanh nghiệp chưa nộp tiền sử dụng đất thì sẽ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất. Do đó doanh nghiệp chưa thể thực hiện đầy đủ quyền của người được giao đất như xây dựng, cầm cố, thế chấp, ký quỹ, kỹ cược…

“Có những trường hợp thực tế giao đất cho chủ đầu tư bằng quyết định giao đất, nhưng nhiều năm sau dự án vẫn nằm trên giấy, trong khi doanh nghiệp vẫn chịu những khoản chi phát sinh”, đại biểu Mai nêu thực tế.

Bộ Tài chính cần làm gì?

Theo đại biểu Hà Sĩ Đồng, để giải quyết triệt để tình trạng chậm xác định giá đất, Bộ Tài chính cần rà soát lại toàn bộ quy trình và các văn bản liên quan, từ lập phương án, thẩm định, lấy ý kiến đến phê duyệt, theo hướng rút gọn, rõ trách nhiệm, minh bạch và hiệu quả hơn.

“Đồng thời, cần có cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và địa phương, nghiên cứu áp dụng cơ chế giá đất tạm tính để doanh nghiệp có thể tạm nộp và triển khai dự án trong khi chờ xác định giá chính thức. Hoặc thí điểm cơ chế sandbox (Ban hành khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát) trong quản lý đất đai để tạo không gian thử nghiệm, đổi mới chính sách theo hướng hỗ trợ phát triển”, ông Đồng nói.

Dẫn ví dụ thực tế tại nhiều địa phương, đại biểu Đồng cho biết đây là vấn đề cấp bách.

Tại TP.HCM hiện có gần 130 dự án bị đình trệ do chưa xác định được giá đất để thực hiện nghĩa vụ tài chính, dẫn đến người mua không được cấp sổ đỏ.

Tại Hà Nội, nhiều doanh nghiệp phản ánh phải chờ 1-2 năm để có giá đất, khiến tổng chi phí đầu tư tăng hàng chục tỷ đồng.

Còn ở Quảng Trị, một số dự án du lịch nghỉ dưỡng dù đã có chủ trương đầu tư vẫn chưa thể triển khai vì chưa xác định xong nghĩa vụ tài chính về đất.

ĐBQH kiến nghị sửa quy định thu tiền đất bổ sung của Nghị định 103 đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến để gỡ khó cho doanh nghiệp và thị trường bất động sản. (Ảnh minh họa)

“Những tồn tại này nếu không được tháo gỡ kịp thời sẽ tiếp tục là lực cản lớn đối với quá trình phục hồi và phát triển thị trường bất động sản, ảnh hưởng đến hàng loạt ngành nghề liên quan và đời sống người dân”, ông Đồng nói.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân cũng đồng tình cho rằng: “Dự thảo cần phải tính toán chi tiết về lỗi trong này thuộc về ai, là bên giao đất hay bên được giao đất. Nếu bên được giao đất cố tình trì hoãn hay chậm làm hồ sơ để được xác định giá đất và nộp tiền sử dụng đất thì áp dụng theo mức 5,4%/năm là hợp lý.

Trái lại, nếu là lỗi của bên giao đất thì Bộ Tài chinh cần có quy định miễn hay giảm số tiền này cho doanh nghiệp để tạo ra môi trường bình đẳng và công bằng hơn”, đại biểu Nguyễn Quang Huân nói.

Đại biểu Huân nhấn mạnh, Bộ Tài chính nên lắng nghe ý kiến của người dân, doanh nghiệp để rà soát xem vướng mắc chỗ nào, chỗ nào chưa phù hợp thì phải kiến nghị lên Chính phủ.

“Nếu vướng mắc nào thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì Chính phủ sửa đổi, vướng mắc nào vượt thẩm quyền của Chính phủ thì Chính phủ trình Quốc hội để sửa đổi. Tôi nghĩ không có gì là không giải quyết được. Bây giờ vướng chỗ nào thì phải tháo gỡ chỗ đó, phải tháo gỡ thật sớm để giảm bớt khó khăn cho người dân, doanh nghiệp”, đại biểu Huân nói.

Nhiều đại biểu cũng đề xuất, trước mắt, trong thời gian chưa kịp sửa đổi Nghị định 103, Bộ Tài chính cần có văn bản hướng dẫn các địa phương và các cơ quan thuế áp dụng một biện pháp có tính chất khẩn cấp, tạm thời là chưa thu khoản nộp bổ sung theo khoản 2 Điều 50, khoản 9 Điều 51 Nghị định số 103/2024/NĐ-CP. Việc thu hoặc không thu bổ sung sẽ được xem xét, quyết định sau khi Chính phủ có hướng xử lý quy định của Nghị định 103.

Về lâu dài, cần sửa đổi theo hướng không tính khoản tiền bổ sung đối với thời gian chưa xác định giá đất. Trong trường hợp để đảm bảo sự phù hợp nhất định thì Nhà nước chỉ nên áp dụng cho khoảng thời gian chậm xác định giá đất từ ngày 1/8/2024 (thời điểm Luật đất đai 2024 có hiệu lực) cho đến ngày có quyết định phê duyệt giá đất, trừ đi khoảng thời gian 180 ngày là thời hạn để xác định giá đất theo quy định tại Khoản 4 Điều 155 Luật Đất đai 2024.

Phạm Duy

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/thu-tien-dat-bo-sung-lam-kho-dn-neu-khong-bo-hoan-toan-thi-phai-quy-dinh-ro-ar948045.html