Thứ trưởng Bộ Y tế: Cần bảo vệ thầy thuốc như đang bảo vệ lương tri và sự tử tế của cộng đồng

8 giờ trướcBài gốc

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn trao Bằng khen cho điều dưỡng Nguyễn Thùy Trang, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An

GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, người từng nhiều năm trực tiếp cấp cứu bệnh nhân, bày tỏ nỗi đau, sự cảm phục và lo lắng sâu sắc trước thực trạng bạo lực trong bệnh viện. Ông cho rằng đã đến lúc cần có cơ chế pháp lý đủ mạnh để bảo vệ nhân viên y tế, coi hành vi tấn công người đang thực hiện nhiệm vụ cứu người là hành vi chống người thi hành công vụ.

+ Thưa Thứ trưởng, ông nhìn nhận thế nào về vụ việc đau lòng tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, nơi điều dưỡng Nguyễn Thùy Trang bị hành hung trong lúc đang cứu một bé sơ sinh?

Tôi rất đau lòng và phẫn nộ khi xem bản phác họa vị trí các vết thương mà điều dưỡng Nguyễn Thùy Trang phải chịu. Những nhát dao nhắm thẳng vào cổ, ngực, vai - những vùng tập trung mạch máu lớn - là ranh giới sinh tử. Đáng nói, người chịu những vết thương đó lại là người đang dang tay bảo vệ sự sống cho một em bé.

Đó là một nghịch lý đau lòng nhưng từ nghịch lý ấy, chúng ta thấy được lòng dũng cảm hiếm có. Các đồng nghiệp của điều dưỡng Trang đã không bỏ chạy, mà lao vào bảo vệ bệnh nhi, sơ cứu cho đồng nghiệp, khống chế kẻ tấn công - họ đã trở thành "lá chắn sống" giữa sự sống và cái chết.

Với tư cách là người từng trực cấp cứu bệnh nhân, tôi thực sự cảm phục. Và với tư cách lãnh đạo ngành, tôi thấy từng vết thương trên thân thể người thầy thuốc là lời nhắc nhở xã hội: phải bảo vệ những người đang cứu người - như đang bảo vệ chính lương tri và sự tử tế của cộng đồng.

+ Tình trạng bạo hành nhân viên y tế vẫn tái diễn dù đã được cảnh báo nhiều năm. Theo Thứ trưởng, đâu là nguyên nhân sâu xa?

Đây không phải hiện tượng cá biệt. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có tới 62% nhân viên y tế từng bị bạo lực bằng lời nói và 8-38% từng bị hành hung thể chất. Ở Việt Nam, tình trạng này nghiêm trọng hơn khi chế tài pháp lý còn thiếu tính răn đe và tâm lý coi thường luật pháp vẫn tồn tại.

Ngoài ra, nhiều bệnh viện còn thiếu hệ thống bảo vệ chuyên nghiệp, thiếu camera giám sát, chưa có quy trình phản ứng nhanh. Trong môi trường căng thẳng, nơi người bệnh lo lắng, người nhà hoang mang, bác sĩ phải làm việc liên tục - đó là "môi trường dễ kích động".

Nhưng dù với bất kỳ lý do nào, bạo lực đối với nhân viên y tế là hành vi không thể chấp nhận. Nó đe dọa an toàn cá nhân và làm xói mòn niềm tin của xã hội vào hệ thống y tế.

Điều dưỡng Nguyễn Thùy Trang, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, bị đối tượng cầm dao đâm trọng thương khi đang cố gắng bảo vệ một bé sơ sinh

+ Sau những vụ việc đau lòng, tâm lý sợ hãi trong giới y, bác sĩ là có thật. Bộ Y tế sẽ có những động thái cụ thể nào để giúp họ yên tâm công tác, thưa ông?

Sau vụ việc ở Nghệ An, Bộ đã cử đoàn công tác đến thăm hỏi, hỗ trợ điều trị và phục hồi tâm lý cho điều dưỡng bị thương cùng các nhân viên liên quan. Nhưng đó mới là phản ứng trước mắt.

Về lâu dài, chúng tôi xác định đây là vấn đề chiến lược, gồm ba nhóm giải pháp:

An ninh bệnh viện: Phối hợp với Bộ Công an và chính quyền địa phương xây dựng quy chế phối hợp, huấn luyện định kỳ, lắp camera, nút báo động khẩn, hệ thống phản ứng nhanh.

Pháp lý: Kiến nghị sửa đổi quy định pháp luật để coi hành vi tấn công nhân viên y tế đang làm nhiệm vụ là chống người thi hành công vụ, có thể khởi tố hình sự với hình phạt đủ mạnh.

Tâm lý và truyền thông: Tăng cường hỗ trợ tinh thần sau sang chấn cho nhân viên y tế, đồng thời đẩy mạnh truyền thông để xã hội hiểu, chia sẻ và tôn trọng hơn nghề Y - nghề của sự hy sinh thầm lặng.

+ Việc bảo vệ nhân viên y tế không chỉ thuộc trách nhiệm Bộ Y tế. Theo ông, cần có sự phối hợp thế nào giữa các cơ quan, địa phương và tổ chức xã hội?

Khi người thầy thuốc bị đe dọa, tổn thương, thì chính người bệnh cũng mất đi sự an toàn. Vì vậy, bảo vệ nhân viên y tế phải là trách nhiệm của toàn bộ hệ thống chính trị - từ trung ương tới địa phương, từ lập pháp, hành pháp, tư pháp tới từng tổ chức trong cộng đồng.

Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Công an và kêu gọi chính quyền địa phương vào cuộc mạnh mẽ hơn, song cần cơ chế phối hợp rõ ràng, bài bản và có cam kết cao hơn, nhất là ở cấp tỉnh. Chính quyền địa phương cần coi tiêu chí "an toàn bệnh viện" là một phần trong đánh giá thi đua; lực lượng công an nên có cơ chế thường trực tại các bệnh viện trọng điểm; ngành tư pháp xử lý nghiêm các vụ hành hung; và truyền thông góp phần lan tỏa văn hóa tôn trọng người thầy thuốc.

Tinh thần này đã được thể hiện trong Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về cải thiện môi trường làm việc, bảo đảm an toàn và giảm áp lực cho nhân viên y tế - một định hướng mang tính nguyên tắc cho giai đoạn tới.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn

+ Nhiều vụ hành hung nhân viên y tế chỉ bị xử phạt hành chính, khiến dư luận bức xúc. Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?

Một vụ va chạm giao thông nhẹ còn có thể bị khởi tố, trong khi một bác sĩ đang cấp cứu người bệnh mà bị hành hung - thậm chí dùng dao tấn công - lại chỉ bị phạt hành chính thì thật bất công.

Đó là khoảng trống pháp lý cần được lấp ngay. Với hành vi tấn công nhân viên y tế đang làm nhiệm vụ, phải xử lý theo hướng hình sự: chống người thi hành công vụ, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng, thậm chí là giết người nếu có căn cứ.

Pháp luật cần thể hiện rõ tính răn đe, nếu không, chúng ta sẽ gửi đi thông điệp sai và làm suy giảm niềm tin xã hội vào sự công bằng.

+ Theo Thứ trưởng, có nên quy định trong luật rằng bác sĩ, điều dưỡng đang cứu người được coi là đang thi hành công vụ?

Tôi cho rằng điều đó là hoàn toàn cần thiết. Người thầy thuốc, dù không phải công chức, nhưng khi đang cấp cứu bệnh nhân, họ thực hiện nghĩa vụ công - sứ mệnh bảo vệ sự sống cho cộng đồng.

Do đó, mọi hành vi xúc phạm, cản trở hay hành hung họ trong lúc làm nhiệm vụ cần được coi là hành vi chống người thi hành công vụ và xử lý bằng chế tài đủ mạnh.

Chúng tôi cũng kiến nghị xem xét công nhận liệt sĩ, thương binh đối với nhân viên y tế hy sinh hoặc bị thương khi làm nhiệm vụ, nhất là trong chống dịch, thiên tai, hoặc bị bạo lực nghề nghiệp. Đây là sự ghi nhận xứng đáng và là thông điệp mạnh mẽ rằng xã hội sẽ không bao giờ để người thầy thuốc phải đơn độc.

Khi người thầy thuốc được pháp luật và xã hội bảo vệ, họ sẽ yên tâm cống hiến, và mỗi bệnh viện sẽ không chỉ là nơi cứu chữa mà còn là nơi nuôi dưỡng niềm tin của xã hội vào y đức, vào công lý và vào tương lai của ngành Y Việt Nam.

+ Xin cảm ơn Thứ trưởng!

Thành Nam (thực hiện)

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/thu-truong-bo-y-te-can-bao-ve-thay-thuoc-nhu-dang-bao-ve-luong-tri-va-su-tu-te-cua-cong-dong-20251028133213707.htm