Nội dung trên được Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cập khi phát biểu kết luận phiên họp lần thứ 5 của Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 (Ban Chỉ đạo), sáng 15/11.
Thủ tướng Phạm Minh Chính. (Ảnh: VGP)
Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng nêu rõ, nhiều nhiệm vụ tại các chương trình, kế hoạch, đề án triển khai còn chậm tiến độ; tiến độ xây dựng và hoàn thiện các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành trọng yếu vẫn chưa đồng đều.
Bên cạnh đó, việc phân bổ, giải ngân kinh phí tuy đã có tiến triển nhưng chưa đồng bộ giữa các cấp, các ngành. Nhân lực cấp cơ sở còn thiếu và yếu; nhân lực chất lượng cao, nhất là trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, an ninh mạng vẫn còn thiếu hụt lớn; chính sách thu hút chuyên gia giỏi trong và ngoài nước còn chưa đáp ứng nhu cầu.
Thủ tướng nêu rõ, nhìn thẳng vào những hạn chế này, các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục hành động với tinh thần "nói thật, làm thật, hiệu quả thật" trong tổ chức thực hiện.
Phương châm được người đứng đầu Chính phủ đưa ra là tư tưởng phải thông, quyết tâm chính trị phải rất cao, quyết liệt trong hành động, làm việc nào ra việc đó, làm việc nào dứt việc đó, phân công "6 rõ": Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm.
"Người dân là trung tâm, chủ thể, phải tham gia thực hiện và được thụ hưởng thành quả; khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là nền tảng, hiệu quả là động lực, là thước đo; cán bộ không lo làm, không dám làm thì phải thay", Thủ tướng nhấn mạnh.
Cùng với đó, Thủ tướng quán triệt tinh thần không cầu toàn, không nóng vội, không bỏ lỡ cơ hội; bảo đảm "3 không" (không để xảy ra tiêu cực, tham nhũng và không để thất thoát tài sản của Nhà nước, Nhân dân) và "2 có" (có lợi cho Nhà nước, có lợi cho doanh nghiệp, có lợi cho Nhân dân trên tinh thần hài hòa lợi ích, rủi ro chia sẻ).
Dành khoảng 95.000 tỷ đồng ngân sách cho khoa học, công nghệ
Thủ tướng cho biết, Quốc hội thông qua Nghị quyết về phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2026, trong đó có lĩnh vực khoa học, công nghệ.
"Dự kiến sẽ dành khoảng 95.000 tỷ đồng ngân sách cho lĩnh vực này năm 2026", Thủ tướng thông tin.
Chỉ rõ một số nhiệm vụ tổng quát thời gian tới, Thủ tướng trước hết yêu cầu tất cả các bộ, ngành, địa phương tập trung hoàn thiện cơ sở dữ liệu của bộ mình, ngành mình, địa phương mình, phải hoàn thành trong năm 2025, với tinh thần, "đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - dùng chung".
Người đứng đầu Chính phủ lưu ý, hoàn thiện hạ tầng số thông suốt, hiện đại, dùng chung, đặc biệt là tại cơ sở (xã, phường, đặc khu), trong đó có hạ tầng điện và hạ tầng viễn thông (sóng).
Các bộ, ngành, địa phương cần bố trí đủ nhân lực cho chuyển đổi số, nhất là tại cơ sở (xã, phường, đặc khu). Đẩy mạnh phong trào "Bình dân học vụ số"; phát huy vai trò của tổ công nghệ số cộng đồng, đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người để thúc đẩy chuyển đổi số toàn dân.
"Triển khai công cụ đo lường, theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện các nhiệm vụ (KPIs) khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của các bộ, ngành, địa phương theo thời gian thực", Thủ tướng nêu rõ.
Về các nhóm nhiệm vụ trọng tâm, cụ thể thời gian tới, Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương xây dựng và ban hành chiến lược chuyển đổi số và chiến lược dữ liệu (các bộ, cơ quan: Nông nghiệp và Môi trường, Y tế, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thanh tra Chính phủ sớm ban hành trước ngày 25/11). Thí điểm đánh giá, xếp hạng chất lượng cơ sở dữ liệu trong năm 2025 và triển khai chính thức từ 2026.
Các bộ, ngành cần khẩn trương rà soát, sửa đổi và thống nhất quy trình tái cấu trúc dịch vụ công trực tuyến để cắt giảm thành phần hồ sơ, tránh gây phiền hà cho người dân khi đã toàn trình về dữ liệu.
Người đứng đầu Chính phủ cũng đề cập đến nhiệm vụ hoàn thành mục tiêu 100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến và 100% thủ tục hành chính được thực hiện không phụ thuộc vào địa giới hành chính phạm vi cấp tỉnh.
Về nhiệm vụ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, Thủ tướng giao Bộ Khoa học và Công nghệ trình Thủ tướng chương trình quốc gia phát triển các sản phẩm công nghệ chiến lược ưu tiên triển khai ngay trong năm 2025.
Bộ Khoa học và Công nghệ đôn đốc các nhà mạng phủ sóng 5G trên phạm vi toàn quốc; phối hợp với các bộ, ngành tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến dự án Starlink để có thể triển khai trong năm 2026 (phấn đấu đạt 500.000 thuê bao).
Bộ Công an nghiên cứu, xây dựng các tiện ích hỗ trợ bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp trên VNeID; đẩy nhanh tiến độ, đưa vào khai thác, sử dụng Trung tâm dữ liệu quốc gia số 01, mở rộng quy mô và hạ tầng tính toán của Trung tâm, nghiên cứu, đề xuất xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia số 02; xây dựng Nghị quyết của Chính phủ về công dân số, xã hội số, Chính phủ số, hoàn thành trước ngày 15/12.
Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng khẩn trương thành lập đoàn công tác hỗ trợ 6 thành phố trong triển khai xây dựng đề án Đô thị thông minh, hoàn thành trong tháng 12, triển khai thực hiện trong năm 2026.
Bộ Xây dựng cũng cần phối hợp với một số địa phương xây dựng và triển khai mô hình "Cửa khẩu thông minh", bảo đảm liên thông, chia sẻ dữ liệu, quản lý tập trung, xử lý nhanh, minh bạch, an toàn và thuận lợi cho người, phương tiện, hàng hóa qua lại biên giới, nhằm phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại.
Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì xây dựng hồ sơ học tập suốt đời, tích hợp với cơ sở dữ liệu quản lý văn bằng, chứng chỉ; hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương thực hiện số hóa bằng cấp, chứng chỉ hoàn thành và tổ chức triển khai ngay trong tháng 12, số hóa 100% dữ liệu văn bằng, chứng chỉ trong quý I/2026.
Bộ Y tế xây dựng và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử phạm vi toàn quốc, trong đó xác định rõ: mục tiêu, thành phần, lộ trình, chỉ tiêu về tỷ lệ người dân có hồ sơ sức khỏe điện tử, tỷ lệ cơ sở khám chữa bệnh kết nối, tỷ lệ dữ liệu liên thông, hoàn thành trong năm 2025.
Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại cổ phần quyết liệt triển khai hiệu quả, đúng trọng tâm, trọng điểm Chương trình tín dụng 500.000 tỷ đồng nhằm hỗ trợ, thúc đẩy phát triển hạ tầng chiến lược và công nghệ số; rà soát lại các điều kiện, tiêu chí và kiểm soát dòng tiền đi đúng mục tiêu.
Để bảo đảm kinh phí từ nguồn ngân sách và đầu tư, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách tài chính phù hợp, phân bổ và bố trí đủ vốn ngân sách nhà nước theo quy định, trong đó ưu tiên vốn cho các dự án trọng điểm, liên ngành, liên vùng.
Trong đó, người đứng đầu Chính phủ lưu ý ưu tiên các dự án như: trung tâm dữ liệu quốc gia, sàn dữ liệu, phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, trung tâm nghiên cứu, các dự án phát triển công nghệ chiến lược và cơ sở dữ liệu trọng yếu...
Anh Văn