Kỷ nguyên quan hệ kinh tế, an ninh và quân sự sâu sắc giữa Canada và Mỹ "đã kết thúc", Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết hôm ngày 27/3, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế quan mới đối với ô tô.
Mức thuế 25% mà ông Trump dự kiến áp dụng đối với tất cả các loại xe và phụ tùng ô tô sản xuất ở nước ngoài được nhập khẩu vào Mỹ sẽ có hiệu lực vào tuần tới, và có thể gây ra hậu quả tàn khốc cho ngành công nghiệp ô tô Canada, nơi tạo ra khoảng 500.000 việc làm.
Sau thông báo của ông Trump, ông Carney đã ngay lập tức tạm dừng chiến dịch tranh cử của mình cho cuộc bầu cử liên bang ở Canada dự kiến diễn ra vào ngày 28/4, để quay trở lại thủ đô Ottawa cho cuộc họp với các thành viên Nội các, thảo luận về các bước đi trong cuộc chiến thương mại với Mỹ.
Một cuộc chiến thương mại sẽ gây thiệt hại cực kỳ lớn cho Canada, quốc gia xuất khẩu 75% hàng hóa sang Mỹ.
Thủ tướng Canada Mark Carney trong một sự kiện vận động tranh cử của Đảng Tự do cầm quyền, ngày 26/3/2025. Ảnh: Globe and Mail
Thủ tướng Canada gọi mức thuế ô tô của ông Trump là "vô lý", và cho biết chúng vi phạm các thỏa thuận thương mại hiện có giữa hai nước.
Ông cảnh báo người dân Canada rằng thời kỳ khó khăn đang ở phía trước, và ông Trump đã thay đổi vĩnh viễn mối quan hệ giữa Mỹ và quốc gia láng giềng Bắc Mỹ, và dù thế nào mối quan hệ này cũng sẽ không thể trở lại như xưa.
"Mối quan hệ mà chúng ta từng có với Mỹ, dựa trên sự hội nhập sâu sắc hơn của nền kinh tế và hợp tác chặt chẽ về an ninh và quân sự, đã kết thúc", Thủ tướng Carney nói, cho biết rằng Canada sẽ trả đũa thuế ô tô.
"Chúng ta sẽ chống lại thuế quan của Mỹ bằng các hành động thương mại trả đũa của chính mình, có tác động tối đa đến Mỹ và tác động tối thiểu ở Canada", ông Carney nói trong một cuộc họp báo.
Ông Carney thay thế ông Justin Trudeau làm Thủ tướng Canada vào ngày 14/3. Thông thường, một nhà lãnh đạo mới của Canada sẽ ưu tiên gọi điện thoại cho Tổng thống Mỹ ngay sau khi nhậm chức, nhưng cho đến nay ông Trump và ông Carney vẫn chưa nói chuyện.
Thủ tướng Canada cho biết, ông sẽ nói chuyện với Tổng thống Trump trong "một hoặc hai ngày tới", đồng thời nhấn mạnh nhu cầu hợp tác và tôn trọng chủ quyền của Canada. Ông Trump gần đây thường nói về việc sáp nhập Canada thành bang thứ 51.
Ông Trump hôm 27/3 cảnh báo, ông có thể áp dụng mức thuế quan lớn hơn đối với Liên minh châu Âu (EU) và Canada nếu cả hai cùng hợp tác "để gây tổn hại kinh tế cho Mỹ".
Minh Đức (Theo France24, Reuters)