Sáng 10/12, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân Việt Nam năm 2025 với chủ đề: "Ứng dụng Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong nông dân" với 150 đại biểu nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp và các chuyên gia, nhà khoa học.
Cùng dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Bùi Thị Minh Hoài.
Toàn cảnh cuộc đối thoại
Thủ tướng Phạm Minh Chính bắt đầu buổi đối thoại với lời chào mừng những nông dân Việt Nam - những chiến sĩ trên mặt trận nông nghiệp và cho rằng, mỗi chiến sĩ trên mặt trận nông nghiệp phải chiến đấu, thích ứng mọi hoàn cảnh, chiến đấu đến cùng và chiến thắng.
"Nông nghiệp, nông dân, nông thôn luôn luôn là trụ đỡ của nền kinh tế, góp phần ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần kiềm chế lạm phát. Quan trọng hơn nông nghiệp, nông dân và nông thôn đưa đất nước ta thoát nghèo, trở thành thương hiệu về nông nghiệp. Khi đi công tác nước ngoài tại châu Phi, Trung Đông thì đều khẳng định Việt Nam là nước nước có thế mạnh nông nghiệp và luôn luôn đặt yêu cầu chúng ta đảm bảo an ninh lương thực cho họ", Thủ tướng nói.
Tại buổi đối thoại, Thủ tướng và lãnh đạo các bộ, ngành trực tiếp trả lời các câu hỏi của nông dân. Bà Phạm Thị Lý, nhà khoa học của nhà nông 2024, Liên hiệp HTX và nông nghiệp hữu cơ và dược liệu Việt Nam đề xuất có cơ chế, chính sách để rút ngắn khoảng cách giữa nghiên cứu với chuyển giao ứng dụng KHCN cho nông dân; chuyển giao các kết quả nghiên cứu của các viện, trường cho các tổ chức như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ để xây dựng các mô hình điểm trình diễn trong nông nghiệp, nông thôn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu, đối thoại với các đại biểu
Thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng trả lời: "Khi đặt vấn đề để nghiên cứu khoa học thì phê duyệt là đã phải xác định được đơn vị sẽ tiếp nhận và sử dụng kết quả nghiên cứu; đồng thời khi các tổ chức, cá nhân gửi đề xuất nhiệm vụ hoặc công nghệ thì phải xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đặt ra cần nghiên cứu cái gì, ai sẽ tiếp nhận".
Tham gia phiên đối thoại, bà Vương Thị Thương ở tỉnh Lạng Sơn đề xuất có cơ chế, chính sách hỗ trợ nông dân, hợp tác xã được tham gia đào tạo, tập huấn về kỹ năng bán hàng online; có chính sách ưu tiên đầu tư, nâng cấp hạ tầng internet tại các vùng sâu, vùng xa.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ đảm bảo có sóng, có điện, phủ sóng 5G, chỉ đạo các tập đoàn điện, viễn thông cung cấp đủ sóng và điện cho nông dân vùng sâu, vùng xa, biên giới hải đảo, vùng khó khăn, ngoài ra thúc đẩy xây dựng chính phủ số, xã hộ số, công dân số.
Trả lời câu hỏi của Chủ tịch Hội nông dân xã Thư Lâm, TP Hà Nội Phạm Đức Trọng về việc xây dựng chương trình hỗ trợ vốn, ưu đãi thuế cho nông dân, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, chính sách thuế, phí và lệ phí đối với nông nghiệp, nông dân và nông thôn có lẽ là chính sách ưu tiên nhất.
"Tại sao nông nghiệp mạnh như thế nhưng đóng góp vào tăng trưởng năm nay 4%? Đấy là thuế, phí, lệ phí, thuê mặt nước.. gần như là miễn hết. Bên cạnh đó, nông dân phải trưởng thành, lớn lên, phải cạnh tranh lành mạnh; cũng phải yêu cầu bà con nông dân, các hợp tác xã, các chủ thể có liên quan nghiên cứu làm sao hài hòa với mặt bằng chung. Sản xuất nông nghiệp đã khuyến khích rồi để cho phát triển nhưng đến một lúc nào đó thì phải tham gia đóng góp vào sự phát triển chung", Thủ tướng nhấn mạnh.
Làm rõ thêm những đề xuất hỗ trợ đào tạo, tập huấn cơ bản cho người dân, đặc biệt đồng bào dân tộc ít người những kiến thức kỹ năng về chuyển đổi số, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung khẳng định chắc chắn phải quan tâm nhiều hơn.
"Thời gian tới Nhà nước khuyến khích các doanh nghiệp phối hợp đào tạo. Thứ hai, Nhà nước tập trung vào đào tạo, bồi dưỡng những ngành nghề, những lĩnh vực mà doanh nghiệp không tham gia hoặc là Nhà nước yêu cầu cao hơn như công nghệ thông tin. Tôi mong muốn làm sao với 118 chính sách dành cho miền núi và dân tộc thì những chính sách dành cho đào tạo nghề một cách căn cơ hơn", theo ông Đào Ngọc Dung.
Liên quan đến chính sách xuất, nhập gạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo Bộ Tài chính; Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ động khi giá lúa gạo xuống thì Nhà nước mua vào cho nông dân, vừa để dự trữ quốc gia, vừa chủ động mở rộng thị trường mới cho xuất khẩu, không để nông dân bị động.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh nhấn mạnh tinh thần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt để gỡ "thẻ vàng" của EC đối với nghề cá Việt Nam trong năm 2025, chấm dứt khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) và phát triển bền vững ngành thủy sản.
"Phải hợp tác để đánh cá, đàng hoàng làm ăn. Đây là danh dự của đất nước, là uy tín của dân tộc, là cuộc sống của người dân, phải được ổn định, phải đảm bảo. Chúng ta làm phải hợp pháp, đàng hoàng. Cần phải thay đổi tư duy rất nhiều", Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Phát huy vai trò chủ thể của nông dân
Phát biểu kết luận, Thủ tướng nhấn mạnh các quyết sách mang tính đột phá để phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn: Theo đó, tiếp tục xác định nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược lâu dài, là nền tảng quan trọng bảo đảm ổn định vĩ mô, tăng trưởng bền vững; coi nông dân là trung tâm, là chủ thể, là động lực, nguồn lực của quá trình đổi mới.
Xác định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là then chốt tháo gỡ những nút thắt, điểm nghẽn trong nông nghiệp, nông thôn hiện nay, là động lực đột phá để nâng cao giá trị gia tăng, chất lượng cả sản phẩm nông nghiệp. Xây dựng cơ chế đặt hàng giữa nhà khoa học - doanh nghiệp - hợp tác xã - nông dân.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng cơ chế hợp tác công - tư để phát triển hạ tầng số hiện đại, đáp ứng yêu cầu của người nông dân.
Các đại biểu tham dự đối thoại
Về các kiến nghị liên quan đến vốn, tín dụng, đào tạo KHCN và bảo hiểm nông nghiệp, chính sách thu hút người trẻ làm nông nghiệp, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu và xây dựng cơ chế, chính sách về bảo hiểm nông nghiệp theo hướng đơn giản, dễ tiếp cận.
Chú trọng quy hoạch và xây dựng các khu nông nghiệp công nghệ cao để thu hút lao động trẻ; xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích các chính sách đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp, tập trung cải cách thể chế, đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Về đảm bảo an toàn thực phẩm, Thủ tướng nhấn mạnh cần chú trọng đầu tư nền tảng dữ liệu số về nông nghiệp - môi trường, phục vụ truy xuất nguồn gốc, phát thải carbon và quản trị chuỗi giá trị. Phát triển mạng lưới HTX số, trạm khuyến nông số, vùng nguyên liệu số hóa, gắn thương mại điện tử nông sản với hệ thống truy xuất quốc gia.
Thúc đẩy liên kết hợp tác, hình thành chuỗi giá trị phát triển bền vững và thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân trong nông nghiệp, nông thôn. Phát triển và nâng cao hiệu quả liên kết giữa các khu vực kinh tế, trong đó có khu vực kinh tế tập thể, HTX, kinh tế tư nhân, doanh nghiệp.
Tập trung xây dựng có chiến lược phát triển “nông dân chuyên nghiệp - hợp tác xã trung tâm - nông nghiệp xanh - nông thôn đáng sống”. Mục tiêu cao nhất là “xây dựng giai cấp nông dân Việt Nam văn minh, phát triển toàn diện, có ý chí, tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên; phát huy vai trò chủ thể của nông dân trong phát triển kinh tế nông nghiệp, kinh tế nông thôn, xây dựng nông thôn mới” như dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng đã đề ra.
Lại Hoa/VOV