Ngày 26/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, chủ trì phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo.
Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, trực tuyến với 9 tỉnh, thành phố có các dự án đường sắt trên địa bàn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Trong thời gian qua, Ban Chấp hành Trung ương và Bộ Chính trị đã tích cực xem xét các đề xuất của Chính phủ liên quan đến phát triển ngành đường sắt.
Các nội dung trọng tâm gồm: nâng cấp các tuyến đường sắt hiện hữu, nối lại các tuyến đường sắt gián đoạn trước đây, và triển khai các dự án lớn như đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc và hệ thống đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.
Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 172, số 187 và số 188, liên quan đến các dự án: đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và thí điểm cơ chế đặc thù cho hệ thống đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.
Tại phiên họp ngày 29/3, Thủ tướng Chính phủ đã giao 24 nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương để tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy thủ tục đầu tư các dự án.
Đến nay, trong 19 nhiệm vụ theo tiến độ, đã hoàn thành 6 nhiệm vụ, 12 nhiệm vụ chưa đến hạn và 1 nhiệm vụ chậm tiến độ.
Thủ tướng yêu cầu phải huy động các tập đoàn, doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân có năng lực công nghệ và sản xuất tham gia các dự án và phát triển công nghiệp đường sắt - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận và biểu dương kết quả triển khai nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ Xây dựng, TP. Hải Phòng, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần "thần tốc, táo bạo", "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả" để triển khai nhiệm vụ. Các bộ, ngành cần bám sát chủ trương của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, khẩn trương tổ chức thực hiện.
Mục tiêu là khởi công tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong năm 2025 và khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trong năm 2026.
Về vốn, Thủ tướng yêu cầu huy động đa dạng nguồn vốn: vốn ngân sách Trung ương, địa phương, vốn vay, trái phiếu và hợp tác công tư.
Về pháp lý, Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp cần hoàn thiện Nghị quyết cơ chế đặc thù cho các dự án đường sắt trong tháng 4, trình Quốc hội trước ngày 5/5. Bốn nghị định chuyên ngành phải hoàn thành trong tháng 5/2025.
Về phát triển công nghiệp đường sắt, Thủ tướng yêu cầu chuyển giao, làm chủ công nghệ, đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Giao Bộ Công Thương chủ trì xây dựng Đề án về phát triển công nghiệp đường sắt; Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì xây dựng Đề án về phát triển nguồn nhân lực. Thời gian hoàn thành của 2 đề án trong quý II/2025.
Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng Quyết định về danh mục dịch vụ hàng hóa đường sắt trong nửa đầu tháng 6/2025.
Thủ tướng cũng yêu cầu huy động các tập đoàn Nhà nước, tư nhân tham gia dự án, đặc biệt VNPT, Viettel trong lĩnh vực công nghệ đường sắt.
Về giải phóng mặt bằng, yêu cầu các địa phương chủ động hoàn thành dự án Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trước tháng 9/2025. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh khẩn trương xây dựng kế hoạch chi tiết cho các dự án đường sắt đô thị.
Nguyên Thảo