Chiều tối 7-10, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 16 Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.
Phát biểu khai mạc, Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu là phải chấm dứt việc khai thác IUU để Ủy ban châu Âu (EC) gỡ thẻ vàng IUU đối với thủy sản Việt Nam trong năm 2025, do đó phải cương quyết tuyên chiến với khai thác IUU.
Thủ tướng yêu cầu cấp ủy, chính quyền, các lực lượng chức năng phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất. Bộ NN&MT phát huy tinh thần vượt khó, tăng cường kiểm soát chặt chẽ hơn; quyết tâm đẩy lùi, ngăn chặn, chấm dứt tình trạng khai thác IUU.
Cấp ủy, chính quyền phải chăm lo sinh kế cho nhân dân; tuyên truyền, vận động, giáo dục nhân dân chấp hành nghiêm các quy định pháp luật; tạo điều kiện chuyển đổi nghề cho ngư dân. "Nếu nơi nào làm không tốt thì đó là trách nhiệm của người đứng đầu".
Thủ tướng nêu rõ, chúng ta quyết tâm thực hiện việc này, "không thể để tình trạng có tàu cá đi đâu 6 tháng trời mà không lực lượng chức năng, không địa phương nào biết, không quản lý được".
Thủ tướng nêu rõ: Người dân nào vi phạm thì dứt khoát phải bị xử lý nghiêm theo pháp luật; dứt khoát phải kiểm soát chặt chẽ ngư dân và tàu cá; phải thực hiện chiến dịch từ nay đến hết ngày 15-11 để xử lý dứt điểm tình trạng này.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh mục tiêu phải gỡ thẻ vàng IUU trong năm 2025. Ảnh: VGP
Tại phiên họp, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương đã báo cáo việc thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao tại phiên họp thứ 15 vào tuần trước. Các bộ, ngành, cơ quan, địa phương đang hoàn thiện Nghị định sửa đổi Nghị định 38 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản.
Cùng với đó, làm việc với các nước bạn để tăng cường hợp tác trong khai thác hải sản, quản lý, chống khai thác IUU; kiểm soát xuất xứ nguồn gốc hải sản; xây dựng chương trình chuyển đổi nghề nghiệp, sinh kế cho ngư dân gắn...
Theo Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU, hiện nay cả nước có hơn 81 nghìn tàu khai thác hải sản, giảm 117 tàu. Cả nước có 28.032 tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS), đạt 99,12%. Việc quản lý tàu cá ra vào các cảng, xuất nhập bến được kiểm soát chặt chẽ hơn.
Hơn 1 tháng qua, cả nước không phát hiện tàu cá vi phạm khai thác IUU; không phát hiện thêm vụ việc vi phạm vùng biển nước ngoài. Việc truy xuất nguồn gốc thủy sản tiếp tục được thực hiện nghiêm.
Kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc của các bộ, ngành, địa phương trong thúc đẩy, tháo gỡ "thẻ vàng" IUU. Song, Thủ tướng thẳng thắn chỉ rõ, kết quả chuyển biến còn chậm so yêu cầu và sự chỉ đạo.
Do đó, thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND 21 tỉnh, thành phố phải trực tiếp chỉ đạo thực hiện dứt điểm việc lắp đặt thiết bị VMS cho tàu cá; Bộ Công an phối hợp với TAND, các cơ quan chức năng và các ngành, địa phương căn cứ pháp luật và Nghị quyết của Quốc hội khẩn trương điều tra, truy tố, xét xử các vụ việc vi phạm về IUU còn tồn đọng.
Thủ tướng Chính phủ Cũng yêu cầu Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ KH&CN, Tập đoàn Viettel, Tập đoàn VNPT triển khai lắp đặt thiết bị VMS, kiểm tra, chia sẻ dữ liệu giám sát hành trình, giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu cá.
Bộ Tư pháp phối hợp Bộ NN&MT khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 38 về chế tài xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, hoàn thành trước 15-10.
Thủ tướng lưu ý phải xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể, đảm bảo đến 15-11 phải xử lý dứt điểm 4 vấn đề: Quản lý đội tàu; theo dõi, kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá; truy xuất nguồn gốc; thực thi pháp luật, xử lý vi phạm. Việc này được yêu cầu hoàn thành trước ngày 11-10.
Thủ tướng Chính phủ lưu ý phải xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể thực hiện các nhiệm vụ. Ảnh: VGP
Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ NN&MT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương khẩn trương xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp, trình Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phê duyệt, tổ chức thực hiện.
Đồng thời, theo dõi, báo cáo kết quả thực hiện trước 14h thứ Ba hàng tuần, hoàn thành trước ngày 11-10.
Cùng với đó, hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương báo cáo và tổng hợp kết quả thực hiện các khuyến nghị cảnh báo thẻ vàng, xây dựng báo cáo thực hiện gửi EC trước ngày 15-10; tiếp tục duy trì đối thoại kỹ thuật chống khai thác IUU, cung cấp đầy đủ thông tin để EC sớm thực hiện Đợt thanh tra lần thứ 5.
Bên cạnh đó, Bộ Quốc phòng được giao chủ trì thực hiện các biện pháp đảm bảo không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài; tiếp tục tăng cường lực lượng giám sát chặt chẽ, báo cáo danh sách tàu cá qua trạm biên phòng.
Bộ Công an đôn đốc, hướng dẫn xử lý vi phạm triệt để tàu cá mất kết nối VMS, vượt ranh giới, vi phạm vùng biển nước ngoài tại một số địa phương trọng điểm như: Cà Mau, An Giang, Thanh Hóa, Nghệ An, Gia Lai, Lâm Đồng, Đồng Tháp.
Cùng với đó, đưa vào sử dụng ứng dụng quản lý tàu cá và ngư dân xuất, nhập bến trên nền tảng VNeID. Hai việc này phải hoàn thành trước ngày 15-10.
Song song với đó, chỉ đạo Công an địa phương phối hợp cơ quan chức năng xác định rõ chủ sở hữu tàu cá đã xóa đăng ký do thông báo mất tích, xuất khẩu, bán, cho tặng, hoàn thành trước ngày 15-11.
Còn Bộ Ngoại giao được giao tiếp tục chỉ đạo tổ chức thu thập thông tin về tàu cá, ngư dân đối với tàu cá đang bị nước ngoài bắt giữ theo đề nghị của Bộ NN&MT để phục vụ công tác xử lý vi phạm, hoàn thành trước ngày 10-10.
Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố ven biển bố trí nguồn lực để thực hiện quyết liệt, nghiêm túc các biện pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; tập trung cao độ thực hiện dứt điểm và gửi báo cáo về Bộ NN&MT trước 14-10.
MINH TRÚC