Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tại cuộc họp báo kết thúc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các hội nghị cấp cao liên quan, ngày 27/5. Ảnh: Viên Luyến/PV TTXVN tại Malaysia
Trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN tại Kuala Lumpur, đánh giá vai trò của Việt Nam trong ASEAN, Thủ tướng Anwar cho biết ông luôn duy trì liên lạc với các nhà lãnh đạo của Việt Nam để trao đổi về các vấn đề của ASEAN. Những vấn đề lãnh đạo hai nước thường xuyên thảo luận, điện đàm là chính sách thuế quan mới của Mỹ, vấn đề Myanmar.
Ông khẳng định Malaysia và Việt Nam hợp tác rất chặt chẽ trong các vấn đề này. Việt Nam ủng hộ quan điểm thúc đẩy sáng kiến Lưới điện ASEAN của Malaysia. Việt Nam là một bên tham gia rất quan trọng trong ASEAN.
Đánh giá về mối quan hệ của hai nước trong thời gian gần đây, đặc biệt sau khi nâng cấp lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 11/2024, Thủ tướng Anwar nhấn mạnh rằng có thể nhận thấy kết quả rõ ràng trong một số lĩnh vực ngay sau khi hai nước nâng cấp quan hệ, như thúc đẩy hợp tác đầu tư thương mại song phương, trong đó có sự hợp tác giữa Tập đoàn dầu khí hai nước.
Đề cập đến những thách thức còn tồn tại, nhà lãnh đạo Malaysia cho rằng hai nước luôn sẵn sàng tìm ra nhiều biện pháp để giải quyết.
Thủ tướng Anwar chia sẻ, từ thời còn là sinh viên và dẫn dắt phong trào sinh viên, ông đã đọc nhiều sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh và rất kính trọng Người. Do đó, ông có sự hiểu biết về cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của Việt Nam.
Giới chuyên gia Malaysia cũng chia sẻ quan điểm về vai trò của Việt Nam trong ASEAN. Chia sẻ với phóng viên TTXVN, Cố vấn Cao cấp Trung tâm nghiên cứu Thái Bình Dương của Malaysia, Tiến sĩ Oh Ei Sun cho rằng Việt Nam là một thành viên hoạt động rất tích cực và hiệu quả tại Hội nghị Cấp cao ASEAN tại Kuala Lumpur vừa qua. Tiến sĩ Oh Ei Sun nêu rõ, trong bài phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Việt Nam đã đề xuất 3 trọng tâm, khẳng định ASEAN cần tái định hình tư duy phát triển theo hướng lấy bao trùm làm nền tảng. Tiến sĩ Oh cho rằng điểm này rất quan trọng và bản thân Việt Nam là một ví dụ cụ thể cho sáng kiến này. Trong vòng 20-30 năm, Việt Nam đã chuyển mình mạnh mẽ, từ vị trí bên lề của ASEAN trở thành một thành viên trung tâm, đóng vai trò ngày càng quan trọng trong khu vực. Điều này cho thấy ASEAN cần tạo điều kiện để tất cả các thành viên, dù phát triển chưa đồng đều, đều có thể tham gia đầy đủ và hiệu quả. Lấy Việt Nam làm ví dụ, các quốc gia kém phát triển hơn trong ASEAN hoàn toàn có thể vươn lên nếu được hỗ trợ từ các nền kinh tế mạnh hơn trong hiệp hội.
Chuyên gia Oh cho biết ngoài vấn đề “Bao trùm”, Thủ tướng Việt Nam còn đề cập đến vấn đề “Kết nối”. Trên thực tế, Việt Nam có vị trí quan trọng, kết nối các tuyến hàng hải của Đông Nam Á và sẽ đóng vai trò đáng kể trong mạng lưới đường sắt trong ASEAN. Về vấn đề “Tự cường”, chuyên gia Oh cho rằng đã được Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra đúng thời điểm. Việt Nam là một quốc gia có lợi thế về dân số đông và trẻ, có tiềm năng sản xuất gạo, Việt Nam có thể xuất khẩu sang các nước ASEAN khác như Malaysia. Các nước thành viên ASEAN có thể học từ Việt Nam về an ninh lương thực, an ninh năng lượng.
Tiến sĩ Oh nhấn mạnh phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính về Bao trùm, Kết nối và Tự cường là rất hiệu quả và hữu ích cho các thành viên ASEAN tại Hội nghị Cấp cao lần này.
Về quan hệ Malaysia-Việt Nam, Tiến sĩ Oh Ei Sun cho rằng việc hai nước nâng cấp lên quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 11/2024 là quyết định đúng thời điểm và quan hệ hai nước đã có nhiều chuyển biến tích cực. Ngày càng có nhiều sinh viên Việt Nam sang học tại các trường đại học ở Malaysia; quan hệ thương mại song phương cũng đang trên đà phát triển; hai nước phối hợp hiệu quả, cùng đóng góp tích cực cho sự phát triển của ASEAN. Quan trọng hơn là hai nước cùng nhau ủng hộ việc kết nạp Timor Leste làm thành viên mới của ASEAN, và hiện đang hỗ trợ Timor Leste thông qua các dự án để giúp nền kinh tế này phát triển
Đồng quan điểm với Tiến sĩ Oh về vai trò của Việt Nam trong ASEAN, chuyên gia Collins Chong Yew Keat về đối ngoại và an ninh tại Đại học Malaya khẳng định Việt Nam có ảnh hưởng rất tích cực đối với sự phát triển của ASEAN khi đóng góp rất lớn trong nhiều lĩnh vực. Hiện Việt Nam cho thấy vai trò rất tích cực trong thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số và đảm bảo an ninh lương thực. Điều này là sự hỗ trợ rất lớn cho tất cả các thành viên khác cũng như quan hệ song phương giữa Việt Nam và Malaysia.
Chuyên gia Collins Chong nhấn mạnh, có thể thấy rõ vai trò của Việt Nam trong việc giúp ASEAN phát triển cũng như tạo ra một ASEAN mạnh mẽ, kiên cường, toàn diện và bền vững hơn trong mọi lĩnh vực. Điều này thể hiện ở tốc độ tăng trưởng kinh tế ngoạn mục và mang tính chuyển đổi của Việt Nam, nâng cao đời sống người dân cũng như quyết tâm chuyển sang nền kinh tế số, kinh tế xanh, đảm bảo phát triển bền vững. Chuyên gia bày tỏ tin tưởng rằng Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia đầu tàu trong ASEAN và cùng với các thành viên khác, bao gồm Malaysia, trong việc hỗ trợ chương trình nghị sự chung về một ASEAN thịnh vượng hơn, toàn diện hơn, thống nhất hơn - một ASEAN hòa bình, ổn định và an toàn tiến lên phía trước.
Hằng Linh-Thành Trung- Viên Luyến (TTXVN)