Thủ tướng Modi thăm Trung Quốc: Dấu mốc mới trong quan hệ Ấn-Trung

5 giờ trướcBài gốc

Ấn Độ - Trung Quốc: Mối quan hệ hợp tác truyền thống, có chiều sâu

Tại cuộc gặp gần đây giữa Thủ tướng Modi và Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị, cả hai bên tái khẳng định quan điểm rằng Ấn Độ và Trung Quốc là đối tác chứ không phải đối thủ, và rằng việc hiện thực hóa “thế kỷ châu Á” là điều không thể nếu thiếu sự hợp tác bền vững giữa hai nước.

Năm 2025 đánh dấu 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức giữa hai nước. Ấn Độ là một trong những quốc gia đầu tiên công nhận Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1950. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh chiến lược ngày càng gia tăng, việc kế thừa và phát huy di sản này trở nên đặc biệt quan trọng.

Hai nước hiện đang đối mặt với những thách thức phát triển có nhiều điểm tương đồng, từ nâng cao năng suất lao động đến cải thiện chất lượng cuộc sống và đảm bảo phát triển bền vững. Ấn Độ hiện là nền kinh tế lớn có tốc độ tăng trưởng nhanh, sở hữu nguồn nhân lực trẻ dồi dào, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đang mở rộng và tầng lớp tiêu dùng đang gia tăng nhanh chóng. Trong khi đó, Trung Quốc tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong phát triển hạ tầng, công nghiệp chế tạo, quản trị số và năng lượng tái tạo. Sự kết hợp giữa năng lực đổi mới của Ấn Độ và năng lực triển khai quy mô lớn của Trung Quốc có thể tạo ra động lực phát triển mang tính bổ trợ cho cả hai bên.

Trong khuôn khổ hợp tác đa phương, Trung Quốc có thể tiếp tục đóng vai trò tích cực thông qua các định chế tài chính như Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng Châu Á (AIIB), nơi Ấn Độ hiện đang là quốc gia vay vốn lớn nhất. Điều này mở ra cơ hội để Trung Quốc và Ấn Độ thúc đẩy đầu tư vào những lĩnh vực then chốt như cơ sở hạ tầng hiện đại, đô thị thông minh, năng lượng sạch, y tế cộng đồng và nông nghiệp bền vững. Với tiềm năng của một thị trường chung gồm hơn 2,8 tỷ người, hai nền kinh tế có thể tạo ra động lực đáng kể cho tăng trưởng khu vực, từ mở rộng kết nối số đến thúc đẩy hành động khí hậu.

Theo giới phân tích, quan hệ hợp tác giữa Ấn Độ và Trung Quốc không phải là mô hình hỗ trợ một chiều, mà là một mối quan hệ hợp tác chiến lược, nơi hai bên cùng phát huy lợi thế bổ trợ. Với vị thế là hai quốc gia đông dân nhất thế giới, Trung Quốc và Ấn Độ có thể đóng vai trò trung tâm trong việc định hình một châu Á ổn định và thịnh vượng.

Khi đối thoại định hình trật tự khu vực

Đáng chú ý, một mối quan hệ đối tác sâu sắc hơn giữa Ấn Độ và Trung Quốc không chỉ mang lại lợi ích song phương, mà còn góp phần xây dựng một hệ thống quản trị toàn cầu đa cực và toàn diện hơn. Cả Trung Quốc và Ấn Độ đều là thành viên có ảnh hưởng trong các cơ chế quốc tế như BRICS, G20 và SCO. Thông qua các kênh hợp tác này, 2 nước có thể ủng hộ cải cách thể chế nhằm tăng cường vai trò của các quốc gia đang phát triển và bảo vệ nguyên tắc hợp tác đa phương trong một thế giới ngày càng biến động.

Trong bối cảnh bất ổn địa chính trị gia tăng, nhu cầu hợp tác có trách nhiệm càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Những điều chỉnh khó lường trong chính sách đối ngoại toàn cầu, đặc biệt từ các nền kinh tế lớn, đã cho thấy tầm quan trọng của việc xây dựng các liên kết khu vực ổn định. Một ví dụ điển hình là việc Ấn Độ từng được khuyến khích nhập khẩu dầu từ Nga để bình ổn thị trường năng lượng toàn cầu, nhưng sau đó lại đối mặt với rào cản thương mại mới do thay đổi chính sách từ các đối tác lớn.

Tuy nhiên, châu Á vẫn sở hữu tiềm lực nội tại đáng kể. Tính theo sức mua tương đương (PPP), khu vực này hiện đóng góp hơn 40% GDP toàn cầu - một con số cho thấy không gian hợp tác kinh tế trong khu vực là rất lớn. Trong bối cảnh đó, giới chuyên gia nhận định, việc Ấn Độ xem xét lại khả năng tham gia Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) có thể tạo bước ngoặt cho tiến trình hội nhập kinh tế châu Á. Nếu có sự ủng hộ từ Trung Quốc, bước đi này không chỉ khả thi mà còn mang lại lợi ích song phương và khu vực rõ rệt.

Tư tưởng hợp tác khu vực dựa trên tôn trọng lẫn nhau và phát triển hòa bình không phải là điều mới. Hội nghị Bandung năm 1955 đã từng thể hiện tinh thần đó một cách mạnh mẽ, đặt nền móng cho Phong trào Không liên kết và một tầm nhìn hợp tác Nam-Nam. Việc khôi phục tinh thần Bandung trong bối cảnh thế kỷ 21 không chỉ đòi hỏi sự đồng thuận về mục tiêu, mà còn yêu cầu quản lý thận trọng những thách thức hiện hữu.

Gác lại bất đồng, hướng tới tương lai

Một trong những vấn đề nổi bật giữa Trung Quốc và Ấn Độ là tranh chấp biên giới, vốn đã tác động đến lòng tin giữa hai nước trong những năm gần đây. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sau thập niên 1960, tình hình biên giới phần nào được kiểm soát ổn định trong gần nửa thế kỷ trước sự kiện Thung lũng Galwan. Cùng tồn tại trong hòa bình cần tiếp tục được khẳng định là nguyên tắc nền tảng trong quan hệ song phương.

Thực tế cho thấy Trung Quốc và Ấn Độ đang từng bước tìm kiếm giải pháp mang tính xây dựng trong vấn đề này. Trong chuyến thăm gần đây tới New Delhi, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nhấn mạnh cam kết hợp tác trong các vấn đề toàn cầu và phản đối các hành động đơn phương làm suy yếu môi trường quốc tế. Hai nước đã có tiến triển trong việc thiết lập các cơ chế quản lý biên giới, nhằm giảm thiểu rủi ro và xây dựng lòng tin chiến lược.

Chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Modi tới Trung Quốc, vì vậy, có thể là cơ hội quan trọng để hai bên khởi động một lộ trình hợp tác cụ thể, thông qua việc ban hành một tuyên bố chung hoặc thiết lập một khuôn khổ hành động thực tế. Các lĩnh vực như phát triển hạ tầng xuyên biên giới, chuyển đổi số, bảo vệ môi trường, du lịch, hợp tác học thuật, đầu tư xanh và điều phối chính sách công nghệ, bao gồm trí tuệ nhân tạo và không gian số, đều có tiềm năng lớn để mở rộng hợp tác.

Tầm nhìn này, nếu được xác lập trên nền tảng của phát triển bền vững, đa phương và hòa bình, sẽ không chỉ thúc đẩy quan hệ Trung - Ấn, mà còn góp phần định hình trật tự khu vực mang tính bao trùm và định hướng tương lai. Trung Quốc và Ấn Độ, với tư cách là hai nền văn minh lớn và hai cường quốc đang lên, có cơ hội để cùng nhau thúc đẩy châu Á tới một kỷ nguyên phát triển mới, hài hòa và bền vững.

Hùng Anh (CTV)

Nguồn Thanh Hóa : http://baothanhhoa.vn/thu-tuong-modi-tham-trung-quoc-dau-moc-moi-trong-quan-he-an-trung-259706.htm