Chiều 15-11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì buổi gặp mặt 60 nhà giáo tiêu biểu đại diện cho hơn 1,6 triệu giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục trên cả nước nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11.
Nhiều quyết sách chiến lược nhằm tạo đột phá giáo dục
Phát biểu tại buổi gặp mặt, Thủ tướng gửi lời tri ân đến các thế hệ nhà giáo trong cả nước, nhấn mạnh vai trò không thể thay thế của đội ngũ thầy cô trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo. Theo Thủ tướng, truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo là giá trị văn hóa bền vững của dân tộc, được nuôi dưỡng qua nhiều thế hệ.
Thủ tướng nhắc lại quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tầm quan trọng của giáo dục và đội ngũ nhà giáo: “Không có thầy giáo thì không có giáo dục. Không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế văn hóa”. Qua đó, khẳng định giáo dục là nền tảng xây dựng nguồn nhân lực, yếu tố quyết định sự phát triển của quốc gia.
Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi lời tri ân sâu sắc tới toàn thể các thế hệ nhà giáo, các thầy, các cô trên khắp mọi miền Tổ quốc. Ảnh: VGP
Thủ tướng cho biết thời gian qua, Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương lớn để thúc đẩy giáo dục và đào tạo. Một trong số đó là Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục, đặc biệt trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Nghị quyết 71 đưa ra nhiều chính sách ưu đãi vượt trội cho đội ngũ nhà giáo, gồm nâng phụ cấp ưu đãi nghề tối thiểu 70% cho giáo viên cơ sở mầm non và phổ thông, 30% cho nhân viên, và 100% cho giáo viên vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo hay vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 281 triển khai chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 71. Đồng thời, Chính phủ đang hoàn thiện dự thảo nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách đặc thù cho phát triển giáo dục, cùng chương trình mục tiêu quốc gia nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.
Cùng với đó, Bộ Chính trị ban hành Kết luận 81 về xây dựng 248 trường phổ thông dân tộc nội trú tại các xã biên giới - một trong những chương trình có ý nghĩa xã hội đặc biệt đối với vùng biên và đồng bào dân tộc thiểu số. Đến nay, 84 trường đã được khởi công; ngày 16-11 tiếp tục khởi công 16 trường khác tại Đà Nẵng, Gia Lai và Quảng Ngãi với mục tiêu hoàn thành 100 trường trong năm 2025.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc toàn ngành giáo dục và đào tạo, toàn thể các thầy giáo, cô giáo luôn phát huy tinh thần trách nhiệm và nhiệt huyết với nghề, nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, tiếp tục thực hiện sứ mệnh vinh quang, trọng trách vẻ vang "dạy chữ, dạy người". Ảnh: VGP
Một dấu mốc quan trọng khác là Luật Nhà giáo, được Quốc hội thông qua ngày 16-6 vừa qua, có hiệu lực từ 1-1-2026. Đây là đạo luật chuyên ngành đầu tiên quy định toàn diện về quyền và nghĩa vụ của nhà giáo, chế độ chính sách, đào tạo - bồi dưỡng, và các nội dung liên quan đến nghề dạy học.
Ngoài ra, Quốc hội đã ban hành nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3-5 tuổi, và nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình phổ thông tại các cơ sở giáo dục.
Thủ tướng đánh giá những quyết sách này có ý nghĩa đặc biệt khi được ban hành đúng dịp kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành giáo dục, thể hiện sự quan tâm lớn của Đảng và Nhà nước đối với lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
Thủ tướng tặng quà các nhà giáo tiêu biểu. Ảnh: VGP
Thủ tướng biểu dương những nỗ lực, cống hiến và tấm gương điển hình trong đội ngũ nhà giáo. Nhiều giáo viên không chỉ hoàn thành nhiệm vụ giảng dạy, quản lý mà còn tích cực nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, công bố các công trình chất lượng, đạt giải thưởng quốc tế, tích cực tham gia hoạt động xã hội, thiện nguyện.
Đặc biệt, Thủ tướng ghi nhận những giáo viên đang công tác tại vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số. Họ là những người băng rừng, lội suối, cắm bản nhiều năm, vận động từng học sinh ra lớp, kiên trì gieo chữ ở nơi điều kiện còn nhiều thiếu thốn. Các tấm gương như cô Dương Kim Ngân (Tuyên Quang), thầy Nguyễn Trần Vỹ (Đà Nẵng), cô Hà Thị Thuận (Sơn La) được nhắc đến như minh chứng sinh động cho sự tận tâm và ý chí vượt khó của đội ngũ nhà giáo.
Nhiều nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới
Để tiếp tục đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, Thủ tướng đề nghị Bộ GD&ĐT cùng các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện nhiều nhóm nhiệm vụ chính.
1. Hoàn thiện thể chế, cơ chế và chính sách
Các cơ quan liên quan được yêu cầu sớm ban hành văn bản hướng dẫn đối với 3 dự án luật đang trình Quốc hội sửa đổi (Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp). Đồng thời, triển khai nghiêm túc Luật Nhà giáo; đánh giá toàn diện chương trình và sách giáo khoa phổ thông để có điều chỉnh phù hợp.
2. Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo
Ngành giáo dục cần tập trung nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo ở tất cả các cấp học. Đặc biệt, giáo dục đại học cần đẩy mạnh đào tạo thực chất, tăng tính cạnh tranh, thu hút hợp tác công tư và các nguồn lực xã hội.
Việc bảo đảm công bằng giữa khu vực công lập và tư thục được Thủ tướng nhấn mạnh như một yêu cầu để tạo môi trường giáo dục lành mạnh và bền vững.
3. Quy hoạch lại mạng lưới cơ sở giáo dục
Trong đó, nhiệm vụ trọng tâm là bảo đảm đủ trường lớp theo nhu cầu dân số, nhất là trong bối cảnh đô thị hóa nhanh. Thủ tướng yêu cầu các địa phương phối hợp thực hiện hiệu quả chính sách miễn - hỗ trợ học phí, hoàn thành 100 trường nội trú trong năm 2026 và triển khai nốt 148 trường còn lại theo Kết luận 81.
4. Chính sách cho đội ngũ nhà giáo
Bộ GD&ĐT phối hợp Bộ Nội vụ xây dựng cơ chế tiền lương hợp lý cho giáo viên, ưu tiên giáo viên mầm non, giáo viên vùng khó khăn và nhà giáo giảng dạy ngành nghề nặng nhọc. Các địa phương cần chủ động tuyển dụng và bố trí giáo viên nhằm khắc phục tình trạng thừa - thiếu cục bộ, theo nguyên tắc “ở đâu có học sinh, ở đó có giáo viên”.
5. Bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh
Thủ tướng yêu cầu tăng cường phòng chống bạo lực học đường, bảo vệ học sinh và giáo viên, xử lý nghiêm tệ nạn và tiêu cực trong giáo dục. Bộ GD&ĐT được giao nghiên cứu quy định quản lý học sinh sử dụng Internet, trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế và phù hợp văn hóa Việt Nam, nhằm tạo môi trường an toàn nhưng vẫn khuyến khích tiếp cận tri thức.
Thủ tướng chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu. Ảnh: VGP
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc lại quan điểm của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng: “Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý”. Theo Thủ tướng, mục tiêu cao nhất của giáo dục không chỉ là trang bị kiến thức, mà còn là nuôi dưỡng đam mê, khát vọng, lý tưởng và những giá trị sống cho thế hệ trẻ.
"Muốn có học sinh giỏi, phải có người thầy tốt. Thành công của giáo dục không phải là nhồi kiến thức cho đầy, không chỉ là tạo ra những chuyên gia giỏi, mà cần thắp lên ngọn lửa đam mê, ươm mầm khát vọng, chắp cánh ước mơ, trao truyền cho thế hệ trẻ lý tưởng, đạo đức, tinh hoa văn hóa dân tộc và nhân loại, góp phần hình thành những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam", Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng bày tỏ tin tưởng mỗi giáo viên sẽ tiếp tục đổi mới phương pháp, ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực chuyên môn để tạo ra những giờ học hiệu quả hơn. Thủ tướng chúc toàn ngành giáo dục phát huy trách nhiệm, vượt khó, tiếp tục thực hiện sứ mệnh “dạy chữ, dạy người”, đóng góp vào mục tiêu đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững và hội nhập sâu rộng.
THANH TÚ