Thủ tướng Thái Lan nỗ lực xoa dịu người dân và chính trường

5 giờ trướcBài gốc

Sự ổn định của chính phủ Thái Lan bị lung lấy sau vụ rò rỉ nội dung cuộc điện đàm giữa Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra và Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen liên quan căng thẳng biên giới hai nước.

Thủ tướng Paetongtarn đang nỗ lực xoa dịu tình hình, sau khi bị chỉ trích mạnh rằng đã thể hiện sự nhượng bộ với nước ngoài, làm ảnh hưởng quốc thể, theo tờ Bangkok Post.

Khó khăn bủa vây Thủ tướng Thái Lan

Ngày 18-6, vài giờ sau vụ rò rỉ đoạn ghi âm, đảng Bhumjaithai - đối tác lớn nhất của Pheu Thai trong liên minh cầm quyền - tuyên bố rút khỏi chính phủ liên minh, cho rằng cách hành xử của bà Paetongtarn trong cuộc gọi bị rò rỉ đã làm tổn thương quốc thể và danh dự của quân đội.

Ngày 19-6, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ Thái Lan Anutin Charnvirakul và cũng là lãnh đạo của đảng Bhumjaithai nộp đơn từ chức lên Thủ tướng Paetongtarn.

Cùng với ông Anutin, nhiều nhân vật khác thuộc đảng Bhumjaithai cũng đồng loạt nộp đơn từ chức, gồm: bà Supamas Isarabhakdi - Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đại học, Khoa học, Nghiên cứu và Đổi mới; ông Phipat Ratchakitprakarn - Bộ trưởng Bộ Lao động; ông Songsak Thongsri - Thứ trưởng Bộ Nội vụ; bà Sabida Thaiseth - Thứ trưởng Bộ Nội vụ.

Không có đảng Bhumjaithai, liên minh cầm quyền chỉ còn nắm thế đa số rất mỏng, có thể khiến việc thông qua các dự luật then chốt gặp khó khăn.

Sau khi Bhumjaithai rời đi, liên minh chính phủ còn tổng cộng 261 ghế tại quốc hội so với 234 ghế của phe đối lập do đảng Nhân dân lãnh đạo. Nếu mất thêm một đảng cỡ trung, như đảng Quốc gia Thống nhất hoặc đảng Dân chủ, bà Paetongtarn có thể sẽ rơi vào thế chính phủ thiểu số, buộc phải từ chức hoặc kêu gọi tổng tuyển cử.

Tin tốt cho bà Paetongtarn là vào tối 19-6 một đảng liên minh khác là Chartthaipattana cho biết sẽ không rút khỏi chính phủ, sau các cuộc thảo luận khẩn cấp về khủng hoảng với đảng Dân chủ và đảng Quốc gia Thống nhất.

Đến ngày 20-6, đảng Dân chủ bảo thủ tuyên bố sẽ tiếp tục ở lại liên minh. “Đảng Dân chủ sẽ tiếp tục tham gia chính phủ để góp phần giải quyết những thách thức mà đất nước đang phải đối mặt hiện nay” - theo tuyên bố của đảng này.

Về phía các đảng đối lập, ngày 19-6, ông Natthaphong Ruengpanyawut - lãnh đạo của đảng Nhân dân họp báo tại Quốc hội đưa ra một số yêu cầu đối với Thủ tướng, bao gồm lời kêu gọi bà Paetongtarn chịu trách nhiệm chính trị và giải tán quốc hội, trả lại quyền lực cho người dân.

Ngày 19-6, đảng Palang Pracharath - đảng tự do thân quân đội từng lãnh đạo chính phủ đến năm 2023 và hiện do Tướng Prawit Wongsuwan đứng đầu – kêu gọi bà Paetongtarn từ chức. Trong tuyên bố của đảng, đoạn ghi âm bị rò rỉ cho thấy bà Paetongtarn “thiếu kinh nghiệm” và “không đủ năng lực điều hành an ninh quốc gia”.

Một đảng đối lập khác là Thai Sang Thai cũng kêu gọi bà Paetongtarn từ chức, cho rằng cuộc trò chuyện với ông Hun Sen đã “làm tổn hại chủ quyền quốc gia và danh dự quân đội”.

Ngày 20-6, Chủ tịch Thượng viện Thái Lan - ông Mongkol Surasatja gửi đơn lên Tòa án Hiến pháp và Ủy ban Chống tham nhũng đề nghị bãi nhiệm bà Paetongtarn khỏi cương vị thủ tướng, cáo buộc bà phạm tội phản quốc.

Ngoài ra, những ngày qua, nhiều người biểu tình tập trung gần Tòa nhà Chính phủ Thái Lan để yêu cầu Thủ tướng Paetongtarn từ chức.

“Tình hình hiện nay không dễ dàng với chính phủ của bà Paetongtarn. Diễn biến liên quan ông Hun Sen đã trao cho phe thân hoàng gia một món quà, khiến vị trí của thủ tướng hiện nay vô cùng khó khăn” - ông Kevin Hewison, GS danh dự ngành Nghiên cứu Châu Á tại ĐH North Carolina (Mỹ), nhận định với Bangkok Post.

Biểu tình bên ngoài Tòa nhà Chính phủ Thái Lan ở thủ đô Bangkok vào ngày 19-6 để yêu cầu Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra từ chức. Ảnh: BLOOMBERG

Chỉ số SET của Sở Giao dịch Chứng khoán Thái Lan đang đối mặt nguy cơ giảm xuống dưới mốc 1.000 điểm trong bối cảnh những biến động chính trị gần đây, Bangkok Post ngày 20-6 dẫn nhận định của các chuyên gia.

Thủ tướng Paetongtarn nỗ lực xoa dịu tình hình

Ngày 18-6, giải thích về vụ cuộc gọi bị rò rỉ, Thủ tướng Paetongtarn nói rằng bà đã cố gắng xoa dịu ông Hun Sen bằng “một cách tiếp cận ngoài luồng”.

“Cách trò chuyện như vậy lẽ ra không nên bị tiết lộ. Tôi có mục tiêu duy trì hòa bình cho đất nước. Tôi đã dùng lời lẽ mềm mỏng” - bà Paetongtarn nói, cho biết bà sẽ không có bất kỳ cuộc trò chuyện riêng tư nào với ông Hun Sen nữa.

Truyền thông Thái Lan đưa tin rằng bà Paetongtarn đã gọi cho Trung tướng Boonsin Paadklang, Tư lệnh Vùng Quân sự số 2, phụ trách khu vực đông bắc Thái Lan - người mà bà được cho là đã gọi là “đối thủ” trong cuộc điện đàm với ông Hun Sen. Trong cuộc gọi, tướng Boonsin nói rằng ông không có vấn đề gì và hiểu được tình hình.

Sang ngày 19-6, bà Paetongtarn xin lỗi trước người dân về nội dung cuộc điện đàm bị rò rỉ. “Tôi xin lỗi về đoạn ghi âm cuộc trò chuyện với một lãnh đạo Campuchia đã bị rò rỉ và gây phẫn nộ trong dư luận” - bà Paetongtarn nói trong buổi họp báo ngày 19-6, với sự tham dự của nhiều quan chức quốc phòng và quân đội cấp cao.

“Chúng ta không có thời gian để chia rẽ nội bộ. Bảo vệ chủ quyền là ưu tiên hàng đầu. Chính phủ sẵn sàng hỗ trợ quân đội bằng mọi cách” - bà Paetongtarn nhấn mạnh.

Bà Paetongtarn nói với báo giới rằng đây chỉ là chiến thuật đàm phán và bà không có bất đồng gì với quân đội.

Sáng 20-6, bà Paetongtarn tái khẳng định chính phủ và lực lượng an ninh đang chung tay để đảm bảo an ninh biên giới.

“Tính mạng và sự an toàn của người dân tại khu vực biên giới Thái Lan – Campuchia là điều quan trọng nhất” - bà Paetongtarn viết trên mạng xã hội X sau khi chủ trì cuộc họp theo dõi công tác hỗ trợ người dân ở khu vực biên giới hai nước, với sự tham dự của tỉnh trưởng 7 tỉnh biên giới.

Chiều 20-6, Thủ tướng Paetongtarn đã khởi hành đến thị sát khu vực “Tam giác ngọc bích” tại tỉnh Ubon Ratchathani (giáp biên giới Campuchia).

Theo tờ Khaosod, thủ tướng Thái Lan cùng đoàn công tác gồm ông Phumtham Wechayachai – Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng; bác sĩ Prommin Lertsuridej – Tổng Thư ký Văn phòng Thủ tướng; Tướng Manat Jundee – Tham mưu trưởng quân đội; và Đại tướng Thongchai Rodyoi – Tham mưu trưởng Lục quân, đã khởi hành đến sân bay quân sự Căn cứ Không quân số 21, xã Rai Noi, huyện Mueang Ubon Ratchathani, tỉnh Ubon Ratchathani.

Từ đây, đoàn tiếp tục di chuyển đến Căn cứ hoạt động Morakot, xã Dome Pradit, huyện Nam Yuen, tỉnh Ubon Ratchathani, nơi Trung tướng Boonsin Phadklang sẽ đón tiếp.

Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra thị sát khu vực “Tam giác ngọc bích” tại tỉnh Ubon Ratchathani (giáp biên giới Campuchia) ngày 20-6. Ảnh: KHAOSOD

Trong lúc này đảng Pheu Thai của bà Paetongtarn đang nỗ lực xử lý cuộc khủng hoảng. Theo The Nation, dù lựa chọn hiện tại không nhiều, Pheu Thai vẫn đang tận dụng mọi cơ hội để duy trì ảnh hưởng chính trị.

Chiến lược của đảng là “lùi một bước” nhằm lấy lại niềm tin từ người dân, trong đó có việc hàn gắn quan hệ với quân đội để làm dịu sự chỉ trích. Thông qua việc cải tổ nội các và củng cố liên minh với 10 đảng còn lại, Pheu Thai đặt mục tiêu duy trì sự thống nhất trong chính phủ.

Đảng này cũng bật đèn xanh cho quân đội đóng vai trò nổi bật hơn trong việc quản lý các vấn đề biên giới và đối ngoại.

Nội dung cuộc điện đàm gây sóng gió

Cuộc điện đàm giữa bà Paetongtarn và ông Hun Sen diễn ra vào ngày 15-6 và đoạn ghi âm dài 9 phút về cuộc trò chuyện bị rò rỉ ba ngày sau đó.

Trong cuộc gọi, thủ tướng Thái Lan gọi ông Hun Sen là “chú” và nói rằng bà không muốn ông “nghe theo những người đối lập như vị chỉ huy Quân khu 2, bởi ông ấy là người thuộc phe đối lập”.

Bà Paetongtarn cũng nói rằng bà sẵn sàng làm theo những gì ông Hun Sen mong muốn. Đáp lại, ông Hun Sen đề nghị khôi phục lại giờ mở cửa biên giới như bình thường. Bà Paetongtarn đồng ý.

Trong đoạn ghi âm, bà Paetongtarn xin lỗi vì việc một kế hoạch của Thái Lan bị lộ, trong đó đề cập đến khả năng cắt nước và điện phía Campuchia nếu tình hình xấu đi. Thủ tướng Thái Lan nhấn mạnh rằng đó chỉ là kế hoạch dự phòng và không có ý định triển khai.

Ông Hun Sen ngày 18-6 xác nhận ông đã ghi âm cuộc gọi dài 17 phút 6 giây giữa hai người “để tránh bất kỳ sự hiểu lầm hoặc trình bày sai lệch nào” và cho biết sẽ gửi toàn bộ file ghi âm nếu phía Thái Lan cần.

Tuy nhiên, ông Hun Sen phủ nhận việc làm rò rỉ đoạn đoạn ghi âm, nói rằng ông chỉ bản ghi âm cuộc trò chuyện với khoảng 80 quan chức Campuchia.

Ngày 19-6, Bộ Ngoại giao Thái Lan đã triệu tập Đại sứ Campuchia tại Bangkok để trao công hàm phản đối chính thức việc rò rỉ nội dung cuộc điện đàm.

“Chính phủ Hoàng gia Thái Lan vô cùng thất vọng khi cuộc điện thoại riêng tư giữa Thủ tướng Thái Lan và một nhân vật cấp cao của Campuchia bị rò rỉ ra truyền thông” - công hàm nêu rõ.

THẢO VY

Nguồn PLO : https://plo.vn/thu-tuong-thai-lan-no-luc-xoa-diu-nguoi-dan-va-chinh-truong-post856226.html