Vị thế mới, động lực mới
Ngày 2/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị lần thứ 6 Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ và Phiên họp lần thứ 4 Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Theo báo cáo, vùng Đông Nam Bộ mới gồm 3 tỉnh, thành: TP. Hồ Chí Minh (sáp nhập TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương), Đồng Nai (sáp nhập Đồng Nai, Bình Phước) và Tây Ninh (sáp nhập Tây Ninh, Long An). Vùng có diện tích trên 28.000 km², dân số gần 21 triệu người, GRDP trên 150 tỷ USD, thu ngân sách hơn 795 nghìn tỷ đồng, xuất khẩu đạt hơn 135 tỷ USD. Trong 6 tháng đầu năm 2025, GRDP vùng tăng 7%, thu ngân sách đạt 57,1% dự toán.
Trong đó, TP. Hồ Chí Minh mới sáp nhập trở thành "siêu đô thị" lớn nhất cả nước. Sự sáp nhập này không đơn thuần là mở rộng địa giới hành chính, mà đặt nền móng cho một mô hình phát triển mới, đa trung tâm, tích hợp và bền vững, tạo tiền đề để TP. Hồ Chí Minh vươn lên thành một đô thị phát triển hàng đầu khu vực.
Hiện thành phố có diện tích 6.773 km², dân số 14 triệu người, GRDP khoảng 113 tỷ USD (23,6% GDP cả nước). 7 tháng đầu năm, thành phố thu hút gần 5 tỷ USD vốn FDI, tăng 17,7%, xuất khẩu 28,51 tỷ USD, tăng 10,1%. Hoạt động thương mại, dịch vụ, du lịch tiếp tục mở rộng, tổng thu du lịch đạt hơn 140.000 tỷ đồng, tăng gần 30%.
TP. Hồ Chí Minh là địa phương tiên phong triển khai các mô hình mới cho phát triển (như phát triển khu chế xuất, khu công nghiệp; sở giao dịch chứng khoán, hệ thống ngân hàng, quỹ đầu tư phát triển; công viên phần mềm, khu công nghệ cao…). Những mô hình sáng tạo này góp phần quan trọng giúp TP. Hồ Chí Minh có sự đột phá rất mạnh mẽ trong phát triển kinh tế, xã hội và hội nhập quốc tế.
Nghị quyết số 98/2023/QH15 quy định 44 cơ chế đặc thù. Thành phố đã triển khai áp dụng 36/44 cơ chế, bước đầu mang lại kết quả tích cực; 6/44 cơ chế đang xây dựng văn bản triển khai và 2/44 cơ chế dừng thực hiện do đã có quy định mới thay thế.
Sau 2 năm thực hiện Nghị quyết 98 và thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, TP. Hồ Chí Minh đã đạt nhiều kết quả nổi bật: Tháo gỡ vướng mắc các dự án BOT, giảm nghèo bền vững, chủ động nguồn lực cho các dự án liên vùng như cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài, thu hút nhà đầu tư chiến lược cho cảng Cần Giờ.
Tại hội nghị, các đại biểu đã rà soát tình hình tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ từ đầu năm 2025 và nhất là sau khi sắp xếp các đơn vị hành chính từ đầu tháng 7/2025 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Thực hiện "5 đi đầu"
Phát biểu kết luận, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận và biểu dương sự cố gắng, nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh Đông Nam Bộ trong sắp xếp bộ máy, địa giới hành chính, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại và hội nhập, bảo đảm đời sống nhân dân, đạt nhiều kết quả quan trọng, góp phần vào thành tựu chung của cả nước trong 7 tháng năm 2025.
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế; cập nhật quy hoạch phù hợp tình hình mới; huy động tối đa nguồn lực; đào tạo nhân lực chất lượng cao; quản trị thông minh, liên kết chặt chẽ nội vùng và liên vùng.
Với TP. Hồ Chí Minh, Thủ tướng yêu cầu thực hiện tinh thần "5 đi đầu" gồm: Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo; thu hút công nghiệp công nghệ cao, xanh; phát triển tài chính, dịch vụ, du lịch giá trị cao và kinh tế biển; đào tạo nhân lực chất lượng cao; đi đầu trong chính sách xã hội, an sinh.
Thủ tướng nêu rõ 5 nhiệm vụ chung, trọng tâm trong thời gian tới - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Thủ tướng nêu rõ, bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp tại TP. Hồ Chí Minh phải vận hành ổn định, thông suốt; TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP năm 2025 đạt 8,5%, trong đó 6 tháng cuối năm phấn đấu đạt 10,3%, cùng cả nước đảm bảo mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8,3-8,5%; đồng thời giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội, đời sống nhân dân tốt hơn, bảo đảm quốc phòng, an ninh, phát triển văn hóa, công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí.
Thủ tướng khẳng định không gian mới sẽ tạo ra động lực mới và với tầm vóc, vị thế, nhận thức, tầm nhìn mới, TP. Hồ Chí Minh có đủ khả năng để đi lên từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển của mình một cách chủ động, sáng tạo, "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể", vươn tầm khu vực và thế giới.
Về phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu kiện toàn Hội đồng điều phối vùng, nghiên cứu trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết hoặc Kết luận mới về phát triển Đông Nam Bộ. Các địa phương cần phối hợp triển khai dự án trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh, khởi công đường Vành đai 4 và các tuyến cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành, TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài dịp 19/8, thúc đẩy hoàn thành cơ bản cảng hàng không quốc tế Long Thành trong năm 2025.
Cùng với đó, nghiên cứu tuyến đường sắt Lộc Ninh - Biên Hòa kết nối cảng Cái Mép, cảng Cần Giờ và đường sắt đô thị nối sân bay Tân Sơn Nhất - Long Thành.
Nguyên Thảo