Sáng 1/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Hội nghị được kết nối trực tuyến với các điểm cầu tại Anh, CH Czech, Hong Kong (Trung Quốc), Indonesia.
Ngày 27/6/2025, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 222 về việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Hội nghị được Chính phủ tổ chức để nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, đại diện các tổ chức quốc tế về việc hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, đặc biệt là góp ý trực tiếp vào dự thảo Nghị định về việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và căn cứ Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, với mô hình "một trung tâm, hai điểm đến", dự kiến Chính phủ sẽ thành lập Trung tâm tài chính quốc tế, đặt tại Tp.HCM và Đà Nẵng.
Trong đó, Tp.HCM sẽ là đầu mối tài chính quy mô lớn, phát triển mạnh về thị trường chứng khoán, trái phiếu, ngân hàng, quản lý quỹ, dịch vụ niêm yết. Đà Nẵng sẽ tập trung phát triển các dịch vụ tài chính liên quan đến logistics, hàng hải, thương mại tự do và các chuỗi cung ứng công-nông nghiệp. Dự kiến, khu vực Trung tâm tại Tp.HCM có quy mô diện tích khoảng 899 ha; khu vực tại Đà Nẵng có quy mô diện tích khoảng 300 ha.
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ đây là công việc khó, Việt Nam chưa từng thực hiện, nhưng với tinh thần "gần mấy không đi không đến, xa mấy ắt đi ắt đến", Thủ tướng cho biết Việt Nam không cầu toàn, không nóng vội, nhưng cũng không bỏ lỡ cơ hội, quyết tâm cao, hành động quyết liệt, nỗ lực hết sức, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, đã nói là làm, đã cam kết là thực hiện, đã làm, đã thực hiện là phải có kết quả, "cân, đong, đo, đếm" được.
Việt Nam sẽ lựa chọn phương án tốt nhất để xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý trong thành lập, phát triển Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, vừa kế thừa, tiếp thu những cách làm hiệu quả của thế giới, vừa phát huy sức sáng tạo của con người, truyền thống lịch sử-văn hóa Việt Nam, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam trong bối cảnh quốc tế hiện nay.
Trong tháng 11 phải đưa Trung tâm tài chính quốc tế vào hoạt động.
Thủ tướng nêu rõ một số nguyên tắc như phải phối hợp chặt chẽ trong nước và ngoài nước, tăng cường hợp tác hiệu quả giữa các doanh nghiệp trong nước, các định chế tài chính quốc tế với các cơ quan nhà nước của Việt Nam; kết hợp giữa tài chính, thương mại, đầu tư trong hoạt động của Trung tâm; kết hợp sức mạnh dân tộc với thế giới; tuân thủ luật pháp, thông lệ quốc tế, vận dụng linh hoạt, sáng tạo trong điều kiện của Việt Nam.
Về các cơ quan trong Trung tâm, Thủ tướng cho biết định hướng thành lập hai cơ quan điều hành thuộc hai địa phương nhưng một cơ quan giám sát chung, một tòa án để giải quyết các tranh chấp.
Trung tâm vận hành dựa trên cơ sở số hóa, trí tuệ nhân tạo (AI), có tính cạnh tranh cao và thu hút được nguồn lực phát triển. Con người phải chuyên nghiệp, gồm cả chuyên gia trong nước và nước ngoài để tiếp thu tinh hoa, trí tuệ quốc tế đã đúc kết nhưng được dân tộc hóa vào điều kiện Việt Nam.
Thủ tướng cũng nêu rõ, để thu hút các chuyên gia, cần cơ chế, chính sách thuận lợi nhất, cạnh tranh nhất, tạo hệ sinh thái hài hòa giữa con người, xã hội và thiên nhiên; hai thành phố Đà Nẵng và Tp.HCM cần phát huy tối đa, tạo điều kiện sống thuận lợi về giao thông, sinh hoạt, giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao… Thủ tướng lưu ý, cơ chế, chính sách thuận lợi và cạnh tranh nhưng cũng có tính dễ định đoán, quen thuộc, hòa quyện giữa truyền thống và đột phá, giữa tinh hoa của nhân loại với văn hóa Việt Nam.
Cùng với đó, gắn kết giữa các cơ quan ngân hàng, tài chính và các cơ quan khác để góp phần thúc đẩy các trung tâm này. Các cơ quan dịch vụ tài chính, phi tài chính cần cấp phép linh hoạt, chủ yếu là hậu kiểm, giảm tiền kiểm.
Khung pháp lý phải minh bạch, tự chủ, có cơ chế, chính sách ưu đãi nhất định. Trong quá trình hình thành, phát triển trung tâm phải chuyển giao công nghệ, coi trọng con người là yếu tố quyết định.
Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam không tạo rào cản đối với các trung tâm khác, không tạo rào cản từ thành viên trong trung tâm đối với bên ngoài. Trung tâm hoạt động không chỉ đơn thuần về tài chính mà còn có cả sản xuất, kinh doanh, thương mại, đầu tư, song bảo đảm các hoạt động này kết hợp nhuần nhuyễn và cạnh tranh với các trung tâm tài chính khác.
Liên quan thủ tục hành chính, Thủ tướng nêu rõ tinh thần một cửa, một dấu, một người làm, cắt bỏ các rào cản, thủ tục hành chính không cần thiết.
Tp.HCM, Đà Nẵng cần chuẩn bị các điều kiện cần thiết, ban hành và công bố công khai các chính sách, quy định đặc thù trong thẩm quyền; phải khẩn trương, công khai, minh bạch để tạo đà, tạo lực, tạo khí thế; phát huy sức mạnh của 2 thành phố kết hợp với sức mạnh của cả nước.
Thủ tướng yêu cầu các cơ quan được giao soạn thảo tiếp tục cập nhật, sớm hoàn thành dự thảo Nghị định về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, trình Chính phủ họp thông qua trong những ngày tới, nỗ lực trong tháng 11 này phải đưa Trung tâm tài chính quốc tế vào hoạt động.
Vũ Nam