Ngày 12/12, Văn phòng Chính phủ cho biết Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Chỉ thị số 34/CT-TTg về việc chấn chỉnh, tăng cường minh bạch và phòng ngừa tiêu cực trong hoạt động xét duyệt, mua bán, cho thuê và thuê mua nhà ở xã hội (NƠXH).
Theo chỉ thị, qua thực tiễn triển khai tại một số địa phương lớn như Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM, quá trình xét duyệt và giao dịch NƠXH vẫn tồn tại nhiều bất cập, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tiêu cực. Nổi bật là tình trạng “cò mồi”, môi giới trái phép, “chạy suất”, hứa hẹn trúng bốc thăm, quảng cáo “suất ngoại giao” hoặc cam kết “làm hồ sơ đảm bảo trúng”. Một số trường hợp lợi dụng chính sách để nộp hồ sơ tại nhiều dự án hoặc nhờ người thân đứng tên nhằm trục lợi.
Bên cạnh đó, một số dự án công bố giá bán NƠXH cao hơn mặt bằng chung từ 30 - 40%, gây tâm lý hoang mang và đặt ra nghi vấn về tính minh bạch trong việc xác định giá.
Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản ngày 11/11. Ảnh: Nhật Bắc
Để kịp thời chấn chỉnh, Thủ tướng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố tổ chức kiểm tra, xác minh chặt chẽ đối tượng được hưởng chính sách NƠXH, bảo đảm đúng và đủ điều kiện theo quy định; đồng thời hạn chế tình trạng một đối tượng nộp hồ sơ tại nhiều dự án. Danh sách các trường hợp đủ điều kiện phải được công bố và gửi đến chủ đầu tư đúng thời hạn.
Chính quyền địa phương cần thường xuyên theo dõi, kiểm tra việc chủ đầu tư công khai thông tin dự án và tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê mua NƠXH; kịp thời hỗ trợ, yêu cầu có giải pháp xử lý khi hồ sơ đăng ký quá tải, tránh phát sinh tình trạng tụ tập đông người, chen lấn, mất trật tự.
Thủ tướng cũng yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra nhằm bảo đảm giá bán, giá thuê và thuê mua NƠXH được tính đúng, tính đủ theo quy định pháp luật; ngăn chặn tình trạng doanh nghiệp lợi dụng chính sách ưu đãi để trục lợi. Các địa phương cần phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an để xử lý nghiêm hành vi môi giới trái phép, trục lợi trong việc làm thủ tục, hồ sơ và giao dịch NƠXH.
Đặc biệt, công tác hậu kiểm đối với việc mua, thuê mua và thuê NƠXH phải được đẩy mạnh. Trường hợp phát hiện tổ chức, cá nhân kê khai không trung thực, vi phạm quy định về điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ, cơ quan chức năng phải thực hiện thu hồi NƠXH, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật và công khai danh sách vi phạm.
Đối với chủ đầu tư, Thủ tướng yêu cầu tuyệt đối không thu tiền đặt cọc hoặc ủy quyền cho các cá nhân, sàn giao dịch thu tiền đặt cọc ngoài quy định; chủ động phối hợp với cơ quan chức năng phát hiện và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân, sàn môi giới lợi dụng danh nghĩa “hỗ trợ”, “tư vấn” để trục lợi. Việc xác định giá bán, giá thuê và thuê mua NƠXH phải bảo đảm tính đúng, tính đủ các chi phí theo quy định pháp luật.
Người dân được yêu cầu chỉ nộp hồ sơ tại một dự án, không nhờ người khác đứng tên hộ; quản lý, sử dụng NƠXH đúng mục đích và chỉ được chuyển nhượng lại theo đúng quy định của pháp luật.
Bộ Công an được giao chỉ đạo công an cấp xã căn cứ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác nhận điều kiện thu nhập đối với người thu nhập thấp khu vực đô thị không có hợp đồng lao động; đồng thời tăng cường điều tra, xử lý các hành vi môi giới trái phép, lừa đảo chiếm đoạt tài sản và thao túng hồ sơ trong hoạt động mua bán nhà ở xã hội.
Văn Tùng