Thúc đẩy giao thông xanh bằng cách tiếp cận thực tế

3 giờ trướcBài gốc

Xe ô tô điện - hướng đến môi trường xanh của TP. Huế. Ảnh: MINH ANH

Lựa chọn phù hợp để đi nhanh hơn

Không phải ngẫu nhiên mà trên nhiều tuyến phố trung tâm thành phố, người dân đã bắt đầu quen với taxi điện, xe buýt không khói, xe đạp thông minh GCoo. “Không khí dễ chịu, ít tiếng còi xe thật sự khiến tôi thấy như đang ở một thành phố Bắc Âu”, một du khách quốc tế chia sẻ sau khi trải nghiệm đi bộ trên các tuyến phố. Cảm nhận này không chỉ là lời khen, mà là minh chứng cho một sự chuyển động nhẹ nhàng nhưng chắc chắn của Huế trong hành trình chuyển đổi giao thông xanh.

Trong khi các đô thị lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội còn chật vật với bài toán hạ tầng và ô nhiễm thì Huế, với địa hình bằng phẳng, mật độ di sản và công viên đan xen đang có lợi thế để định hình mô hình đô thị xanh kiểu mẫu. Thay vì đầu tư vào các “siêu dự án” trải rộng, thành phố chọn tiếp cận từng cấu phần then chốt như tiến tới đầu tư trạm sạc phủ khắp các phường trung tâm, làn xe buýt điện ven sông Hương, bãi đỗ xe thông minh, nền tảng số quản lý hành trình cá nhân hóa…

Mới đây, UBND thành phố đã ban hành Kế hoạch 305, ngày 16/7/2025 về việc chuyển đổi sang sử dụng ô tô điện đối với các tuyến vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt và xe khách nội tỉnh trên địa bàn thành phố giai đoạn 2025 - 2030, đặt mục tiêu đến 2030, ít nhất 60% taxi và 30% xe khách nội tỉnh chuyển sang điện hóa. Đây được xem là bước khởi động thực tế, tạo nền tảng cho đề án phát triển hạ tầng giao thông xanh giai đoạn 2025 - 2030, nhằm giảm phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực vận tải.

Theo đó, chiến lược phát triển không dừng lại ở việc “đổi xe”, mà bao gồm tổ chức lại toàn bộ hệ thống: Quy hoạch bãi đỗ xanh, tích hợp trạm sạc, phát triển xe đạp công cộng và hành lang phi cơ giới.

Mô hình giao thông xanh cũng được một số nước triển khai và cho thấy hiệu quả. Điển hình như Hà Lan với 17 triệu dân nhưng sở hữu tới hơn 20 triệu chiếc xe đạp là hình mẫu cho việc tổ chức giao thông phi cơ giới, hiệu quả và bền vững. Người dân nước này không dùng ô tô nếu chỉ đi dưới 7,5km. Với hơn 35.000km đường xe đạp và các hãng taxi điện như Connexxion, TCA, quốc gia này đã chứng minh môi trường trong lành và vận tải sạch có thể song hành với hiệu quả kinh tế đô thị.

Tại Huế, mô hình taxi điện GSM, xe buýt điện Phương Trang, xe đạp GCoo đang được mở rộng, đón nhận tích cực từ cộng đồng. Theo đó, một đô thị mà người dân thấy tiện lợi khi bỏ xe máy, doanh nghiệp được lợi khi dùng xe điện và du khách có thể đi lại trong yên tĩnh đó chính là đô thị đáng sống.

Thiết kế lại thói quen sống

Giao thông xanh không chỉ là bài toán kỹ thuật, mà là vấn đề tổ chức lại hành vi đô thị. Từ các thành phố như Copenhagen (Đan Mạch) đến Freiburg (Đức), Oslo (Na Uy)... đều chứng minh chất lượng sống, sức khỏe cộng đồng, tuổi thọ đô thị phụ thuộc trực tiếp vào mật độ phát thải, tỷ lệ không gian phi cơ giới và hạ tầng vận tải xanh. Với Huế, một đô thị thường xuyên chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, việc chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà là điều kiện tất yếu. Đặc biệt khi thành phố hướng tới hình mẫu đô thị thông minh, phát thải thấp, thích ứng biến đổi khí hậu bền vững.

Từ góc nhìn thực tiễn, ông Lê Xuân Trọng, Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải (Bộ Giao thông vận tải trước đây) khuyến nghị: “Để thúc đẩy giao thông xanh bền vững, cần đồng thời nghiên cứu ứng dụng giải pháp công nghệ đơn giản hóa việc sử dụng xe đạp công cộng, mở rộng không gian đi bộ và tăng cường kiểm soát trật tự đô thị tại các tuyến phố”. Ông Trọng cũng nhấn mạnh vai trò của “văn hóa sử dụng xe đạp” như một giải pháp khả thi cho các chuyến đi ngắn, đặc biệt nếu được kết nối tốt với mạng lưới vận tải hành khách công cộng hiện hữu.

Thực tế, một bộ phận người dân Huế đã chuyển đổi. Ông Nguyễn Đức Lượng (phường Thuận An) cho biết, sau thời gian sử dụng xe xăng, ông quyết định chuyển sang xe điện vì nhận thấy nhiều tiện ích rõ rệt: “Tôi tìm hiểu kỹ các tính năng của xe điện, thấy nó phù hợp với xu hướng mới, động cơ êm phù hợp với việc di chuyển trong nội đô. Hơn nữa, khi Huế đang xây dựng thành phố xanh, tôi muốn chính mình là người hưởng ứng đầu tiên, vừa góp phần bảo vệ môi trường, vừa phù hợp với cảnh quan và văn hóa giao thông của thành phố”. Theo ông Lượng, các chính sách hỗ trợ từ nhà sản xuất cũng là yếu tố tạo động lực để chuyển đổi.

Tái cấu trúc đô thị không thể chỉ bằng lời kêu gọi. Từ bãi đỗ phủ điện mặt trời đến hành lang xe đạp kết nối di sản, thành phố đang tổ chức lại nhịp sống đô thị bằng những thay đổi cụ thể và sự đồng thuận xã hội. Khi du khách có thể đặt xe buýt điện qua app, đạp xe dọc sông Hương hay đi bộ dưới tán cây xanh, đó sẽ là minh chứng rõ nét cho một đô thị xanh, văn minh, hiện đại...

ĐINH VĂN

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/kinh-te/xay-dung-giao-thong/thuc-day-giao-thong-xanh-bang-cach-tiep-can-thuc-te-156641.html