Thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác song phương Việt Nam - Bồ Đào Nha

6 giờ trướcBài gốc

Đại biện Đại sứ quán Việt Nam tại Bồ Đào Nha Nguyễn Mạnh Thắng. Ảnh : TTXVN phát

Đánh giá thành tựu quan hệ hợp tác Việt Nam - Bồ Đào Nha, Đại biện Nguyễn Mạnh Thắng cho biết tuy chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 1/7/1975, sau khi Việt Nam hoàn toàn thống nhất, nhưng sự gắn kết giữa hai nước xuất phát từ hơn 500 năm trước, khi các nhà hàng hải Bồ Đào Nha đầu tiên đã tới Hội An để buôn bán, giao thương năm 1516. Không chỉ vậy, Mục sư người Bồ Đào Nha Francisco De Pina là một trong những người tiên phong sáng tạo nên chữ Quốc ngữ từ những năm 1600.

Sau 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ Việt Nam và Bồ Đào Nha đã không ngừng được củng cố, mở rộng và tăng cường trên tất cả các lĩnh vực, nhất là về chính trị - ngoại giao, thương mại, văn hóa và giáo dục.

Về chính trị - ngoại giao, lãnh đạo các cấp, ngành, địa phương hai nước duy trì trao đổi đoàn, thăm hỏi lẫn nhau, góp phần củng cố tin cậy chính trị, làm nền tảng thúc đẩy hợp tác song phương. Đáng chú ý, nhân dịp kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng khi đó đã thăm chính thức Bồ Đào Nha vào tháng 6/2015. Đây là chuyến thăm cấp cao đầu tiên trong lịch sử 40 năm quan hệ, góp phần tạo đà đưa quan hệ hai nước sang giai đoạn phát triển mới. Tiếp đó, các chuyến thăm chính thức Bồ Đào Nha lần lượt vào tháng 10/2021 và tháng 11/2023 của Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân và Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn khi đó đã góp phần đưa quan hệ hai nước đi vào chiều sâu, hiệu quả, thiết thực.

Tính đến nay, Việt Nam và Bồ Đào Nha đã ký tổng cộng 7 điều ước, thỏa thuận quốc tế. Hai nước cũng thường xuyên duy trì tham vấn, ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương và tổ chức quốc tế như Liên hợp quốc, khuôn khổ ASEAN - EU, ASEM, cùng nhau phối hợp đóng góp cho hòa bình, ổn định và hợp tác, phát triển của khu vực và thế giới.

Về kinh tế, thương mại và đầu tư, kể từ khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu (EVFTA) có hiệu lực, kim ngạch trao đổi thương mại giữa hai nước liên tục tăng, ở mức trung bình 12%/năm trong giai đoạn 2020-2024, trong đó năm 2024 đạt 705 triệu USD, là mức cao nhất từ trước đến nay. Với những thế mạnh về năng lượng tái tạo, chuyển đổi xanh, việc Tập đoàn Năng lượng EDP Renewables đầu tư vào các dự án điện gió, điện mặt trời tại các tỉnh phía Nam Việt Nam với tổng vốn lên tới 500 triệu USD là hình mẫu tiêu biểu cho sự tin cậy và hợp tác cùng phát triển giữa hai nước thời gian qua. Các bộ, ngành hai bên xác định hai nước còn nhiều tiềm năng tăng cường và mở rộng hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực du lịch, năng lượng tái tạo, nông nghiệp công nghệ cao, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và kinh tế biển.

Không chỉ dừng ở hai trụ cột hợp tác quan trọng trên, trong 50 năm qua, quan hệ giao lưu văn hóa và nhân dân giữa hai nước cũng phát triển nhanh chóng với những chương trình biểu diễn nghệ thuật, hoạt động giao lưu văn hóa góp phần tăng cường hiểu biết về đất nước, con người mỗi quốc gia, tiêu biểu như hoạt động phát hành Bộ tem chung Việt Nam - Bồ Đào Nha (01/7/2016), đoàn ca múa nhạc dân gian Việt Bắc biểu diễn tại Tòa thị chính và Bảo tàng thành phố Lisbon (13-17/7/2016)..., góp phần thắt chặt tình hữu nghị giữa người dân hai nước.

Bên cạnh đó, hai bên đã khai trương Trung tâm Ngôn ngữ và Văn hóa Bồ Đào Nha Camoẽs đầu tiên tại Việt Nam tại Khoa tiếng Bồ Đào Nha, Đại học Hà Nội vào tháng 11/2016, là trung tâm tiếng Bồ Đào Nha thứ 6 trên toàn thế giới. Tháng 5/2025, Hội hữu nghị Bồ Đào Nha - Việt Nam đã được thành lập với mục đích thúc đẩy giao lưu nhân dân, hợp tác giữa các địa phương, trường Đại học và doanh nghiệp hai nước. Cùng với đó, ngày càng có nhiều địa phương của hai nước xây dựng quan hệ kết nghĩa với những hình thức đa dạng, phong phú, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương như giữa Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Porto (7/2023), giữa tỉnh Đồng Nai và thành phố Vila Nova de Gaia (5/2025).

Nhận định về tiềm năng hợp tác giữa hai nước, Đại biện Nguyễn Mạnh Thắng khẳng định trải qua nửa thế kỷ phát triển, quan hệ hợp tác và hữu nghị Việt Nam - Bồ Đào Nha đã có những bước phát triển tích cực trên nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, hai nước vẫn còn rất nhiều tiềm năng hợp tác, đặc biệt trong bối cảnh hai bên đã và đang tích cực thúc đẩy việc mở Đại sứ quán tại thủ đô Lisbon và thủ đô Hà Nội, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc tăng cường các hoạt động trao đổi đoàn, xúc tiến thương mại - đầu tư, hợp tác về văn hóa, nghệ thuật, giáo dục và giao lưu nhân dân.

Bên cạnh hợp tác giữa hai Chính phủ, Việt Nam và Bồ Đào Nha cần tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trên các kênh Đảng, Quốc hội và tổ chức nhân dân nhằm làm sâu sắc hơn nữa tin cậy chính trị, hiểu biết lẫn nhau, tạo nền tảng thuận lợi để đẩy mạnh quan hệ hợp tác nhiều mặt, hướng tới việc nâng cấp khuôn khổ quan hệ song phương trong thời gian tới.

Việt Nam mong muốn thông qua Bồ Đào Nha để tăng cường hợp tác với EU và các nước Cộng đồng các nước nói tiếng Bồ Đào Nha (CPLP). Ngược lại, Bồ Đào Nha cũng có thể tận dụng Việt Nam như một cầu nối để mở rộng quan hệ với các nước ASEAN và châu Á.

Về kinh tế - thương mại, Việt Nam và Bồ Đào Nha đều là những nền kinh tế phát triển năng động, có vị trí chiến lược tại các khu vực châu Á - Thái Bình Dương và châu Âu. Kim ngạch thương mại song phương tuy đã có những bước tăng trưởng tích cực, song vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng của hai nước.

Hai nước đều là thành viên của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), là cơ hội để doanh nghiệp hai bên tận dụng các ưu đãi thuế quan nhằm mở rộng xuất khẩu các mặt hàng nông sản, thủy sản, dệt may, da giày của Việt Nam sang Bồ Đào Nha, đồng thời tiếp cận các sản phẩm công nghiệp, công nghệ cao, năng lượng tái tạo, kinh tế biển từ Bồ Đào Nha, hướng tới mục tiêu đạt 1 tỷ USD kim ngạch thương mại trong những năm tới.

Về đầu tư, hợp tác giữa hai nước hiện vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng. Việt Nam hoan nghênh tập đoàn năng lượng EDP Renewables tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam, đồng thời mong muốn thu hút thêm các dự án đầu tư từ Bồ Đào Nha trong các lĩnh vực như công nghiệp đóng tàu, vận tải biển, năng lượng tái tạo, nông nghiệp, chuyển đổi số, kinh tế xanh, quy hoạch đô thị và du lịch…

Về hợp tác lao động, Việt Nam là nước có dân số trẻ, người lao động thông minh, cần cù, chịu khó, sẵn sàng cung cấp nguồn lao động chất lượng cao trong các lĩnh vực Bồ Đào Nha có nhu cầu.
Về văn hóa, giáo dục và giao lưu nhân dân, hai nước có nền văn hóa đa dạng và giàu bản sắc, người dân thân thiện và mến khách. Những năm gần đây, các hoạt động kết nghĩa địa phương, hợp tác giáo dục, đặc biệt là giảng dạy tiếng Bồ Đào Nha tại Việt Nam, giao lưu thể thao và văn hóa tại hai nước đã góp phần thu hẹp khoảng cách địa lý, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau.

Đặc biệt, cộng đồng người Việt Nam tại Bồ Đào Nha và cộng đồng người Bồ Đào Nha tại Việt Nam, tuy số lượng còn khiêm tốn, nhưng đã góp phần tích cực thúc đẩy tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Việt Nam hoan nghênh việc thành lập Hội Hữu nghị Bồ Đào Nha - Việt Nam và mong muốn Hội sẽ có nhiều hoạt động thực chất nhằm tăng cường giao lưu nhân dân, thắt chặt tình hữu nghị giữa hai dân tộc.

Để quan hệ Việt Nam - Bồ Đào Nha tiếp tục phát triển mạnh mẽ, tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp và tiềm năng giữa hai nước, Đại biện Nguyễn Mạnh Thắng cho rằng hai bên cần tiếp tục thúc đẩy trao đổi đoàn, tiếp xúc các cấp, đặc biệt là cấp cao trên tất cả các kênh Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội, đẩy mạnh hợp tác giữa các địa phương và giao lưu nhân dân. Thông qua các chuyến thăm, tiếp xúc này, hai bên sẽ có cơ hội tăng cường hiểu biết, thông tin về nhau, từ đó đề ra các biện pháp cụ thể đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực cùng quan tâm.

Bên cạnh đó, hai bên cần duy trì thường xuyên cơ chế Tham vấn chính trị giữa hai Bộ Ngoại giao; phát huy vai trò cầu nối của hai Đại sứ quán trong việc thúc đẩy hợp tác chính trị, thông tin, hỗ trợ các doanh nghiệp và công dân hai nước tìm hiểu và tăng cường kết nối với nhau.

Hai bên cần tăng cường các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại - đầu tư, hỗ trợ các doanh nghiệp hai nước khai thác hiệu quả hơn EVFTA nhằm đẩy mạnh trao đổi thương mại song phương; phối hợp vận động các nước EU còn lại sớm phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA) để tạo khuôn khổ pháp lý cho các hoạt động đầu tư và kinh doanh tại hai nước.

Hai bên cần nghiên cứu sớm thiết lập các cơ chế hợp tác chuyên ngành trong lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư, tạo khuôn khổ để hai nước rà soát những vấn đề tồn tại và đề xuất những biện pháp cụ thể thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng như kinh tế biển, năng lượng tái tạo, khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn…

Trong các lĩnh vực khác, hai bên cần tiếp tục thúc đẩy ký kết các văn kiện, thỏa thuận hợp tác song phương trên các lĩnh vực như quốc phòng - an ninh, lao động, giáo dục - đào tạo, văn hóa, thể thao, khoa học - công nghệ… nhằm tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho phát triển quan hệ lâu dài và bền vững.

Theo Đại biện Nguyễn Mạnh Thắng, 2025 là một năm đặc biệt ý nghĩa trong quan hệ giữa Việt Nam và Bồ Đào Nha khi hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Đây là dịp để hai bên tái khẳng định cam kết cùng phối hợp, phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác giữa hai nước ngày càng thiết thực, hiệu quả và đi vào chiều sâu thông qua các điện và thư chúc mừng giữa lãnh đạo hai nước và chuỗi các hoạt động xuyên suốt trong năm 2025 tại cả Việt Nam và Bồ Đào Nha nhằm kỷ niệm cột mốc quan trọng này. Đáng chú ý trong năm nay, hai chính phủ đã quyết định mở Cơ quan đại diện tại mỗi nước, tạo nền tảng và góp phần thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới.

Đại biện Nguyễn Mạnh Thắng kết luận: “Chúng ta tin tưởng rằng với nền tảng, kết quả vững chắc đạt được trong suốt 50 năm qua, cùng với sự quyết tâm chính trị của chính phủ và nhân dân hai nước, quan hệ Việt Nam – Bồ Đào Nha sẽ ngày càng được mở rộng và thúc đẩy mạnh mẽ, sớm nâng lên một tầm cao mới, tương xứng với tiềm năng, thế mạnh và đáp ứng nguyện vọng và lợi ích chung của nhân dân hai nước”.

Thu Hà (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/thoi-su/thuc-day-hon-nua-quan-he-hop-tac-song-phuong-viet-nam-bo-dao-nha-20250701230315858.htm