Gần đây, mạng xã hội xuất hiện một vài thông tin cho rằng TP Hà Nội sẽ không cho phép ôtô sản xuất từ năm 2017 lưu thông vào trung tâm.
Đây là thông tin xuất phát từ một dự thảo vừa được Bộ Nông nghiệp và Môi trường công bố.
Dự kiến sớm áp dụng chuẩn khí thải cho ôtô
Bộ Nông nghiệp và Môi trường mới đây công bố dự thảo Quyết định của Thủ tướng về quy định lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải ôtô lưu hành tại Việt Nam.
Theo đó, ôtô đang lưu hành tại Việt Nam sẽ được áp dụng 5 mức chuẩn khí thải. Năm mức chuẩn khí thải này sẽ sớm được Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành, tuy nhiên dự kiến tương đương các tiêu chuẩn từ Euro 1 đến Euro 5.
Trong số này, Mức 5 là mức cao nhất, đòi hỏi nghiêm ngặt hơn về lượng phát thải của phương tiện giao thông.
Nội dung dự thảo cũng đề cập ôtô sản xuất từ năm 2017 đăng ký biển số tại TP Hà Nội và TP.HCM có thể sẽ áp dụng Mức 4 ngay đầu năm sau. Với ôtô sản xuất từ năm 2022, nếu đăng ký biển số tại 2 thành phố lớn sẽ áp dụng Mức 5 từ đầu năm 2027.
Nhóm ôtô sản xuất trước năm 1999 sẽ áp dụng Mức 1 từ ngày Quyết định có hiệu lực. Cũng từ thời điểm này, nhóm ôtô sản xuất từ năm 1999 cũng sẽ bắt đầu áp dụng Mức 2.
Theo nội dung dự thảo, nhóm ôtô sản xuất từ năm 2017 nhưng đăng ký tại các tỉnh, thành khác dự kiến áp dụng Mức 3, Mức 4 hoặc Mức 5 vào các thời điểm trễ hơn so với ôtô đăng ký biển số tại Hà Nội và TP.HCM. Chi tiết xem thêm ở bảng dưới đây.
Như đã đề cập bên trên, tất cả nội dung này vẫn chỉ đang nằm ở mức dự thảo. Lượng phát thải tương ứng của từng mức chuẩn khí thải cũng như lộ trình áp dụng vẫn chưa chính thức được công bố bởi Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Có cấm ôtô đời 2017 vào trung tâm TP Hà Nội?
Trước đó vào cuối năm 2024, TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định thực hiện vùng phát thải thấp, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Vùng phát thải thấp (LEZ) là khu vực được xác định để hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường nhằm cải thiện chất lượng không khí.
Các khu vực LEZ sẽ buộc áp dụng các biện pháp nhằm đảm bảo môi trường, bao gồm cấm lưu thông các xe tải hạng nặng chạy diesel, hạn chế hoặc cấm ôtô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Mức 4 và môtô, xe gắn máy không đáp ứng tiêu chuẩn Mức 2 đi vào LEZ theo thời điểm hoặc khu vực. Trước mắt, 2 quận trung tâm Ba Đình và Hoàn Kiếm đã được chọn để thí điểm LEZ.
Nhìn chung, Quyết định này nếu có hiệu lực không đồng nghĩa với việc cấm toàn bộ ôtô đời cũ, sản xuất từ năm 2017 lưu thông vào khu vực trung tâm TP Hà Nội.
Chính xác hơn, quy định về điều kiện phương tiện trong vùng LEZ chỉ đề cập đến khả năng đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Mức 4, tức nếu ôtô đời 2017 trở về sau có thể đảm bảo lượng phát thải đạt chuẩn vẫn có thể lưu thông bình thường.
Giải pháp đơn giản nhất cho tình huống này là thực hiện bảo dưỡng thường xuyên, hoặc khắc phục tình trạng xả thải quá mức cho phương tiện ngay khi có thể, cả xe mới lẫn ôtô đời cũ.
Lộ trình nói trên nếu được thông qua cũng mở đường cho sự phát triển của xe xanh, bao gồm các xe hybrid và ôtô điện. Nhóm phương tiện này sở hữu lượng phát thải bằng không, hoặc khá thấp so với tiêu chuẩn khí thải, do đó không chịu tác động từ các hạn chế LEZ tại các thành phố lớn.
Nhìn chung việc trung tâm các thành phố lớn hạn chế ôtô có lượng khí thải cao là cách để giảm ô nhiễm ở những nơi có mật độ dân số đông, bảo vệ sức khỏe người dân. Tình trạng các thành phố lớn có mức độ ô nhiễm cao đang là vấn đề lớn không chỉ tại Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới, được cho là phần nhiều do khí thải từ phương tiện giao thông.
Phúc Hậu