Nhiều người sử dụng xà phòng hoặc sữa tắm để loại bỏ mồ hôi, bụi bẩn và tạp chất khi tắm. Tuy nhiên, thay vì làm sạch cơ thể, việc này có thể vô tình gây hại cho làn da, The Sunday Times đưa tin.
Vào mùa đông, không khí lạnh và hệ thống sưởi có thể làm da khô và kích ứng, và hầu hết loại xà phòng hay sữa tắm đều khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.
Hệ vi sinh vật trên da là một hệ sinh thái tinh vi bao gồm hàng nghìn tỷ vi sinh vật - vi khuẩn, nấm và virus. Những vi sinh vật này giúp phục hồi hàng rào bảo vệ da, chống nhiễm trùng và giảm viêm. Chúng cũng hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp ngăn ngừa các bệnh như chàm.
Việc sử dụng xà phòng và sữa tắm có tính kiềm để loại bỏ những vi sinh vật này - cùng với dầu tự nhiên, tế bào da chết và mồ hôi mà chúng sinh sống - sẽ phá vỡ lớp màng axit tự nhiên (hoặc độ pH) của da. Điều này có thể khiến da bị khô, kích ứng, thậm chí gây chàm và viêm da.
James Hamblin, giảng viên chính sách y tế công cộng tại Đại học Yale, nhận thấy sự khác biệt khi giảm dần việc sử dụng xà phòng.
“Khi tôi dần sử dụng ít đi, tôi càng ít cần đến nó hơn. Làn da của tôi dần ít tiết dầu hơn và tôi cũng bị chàm da ít hơn”, ông viết trong cuốn sách Clean: The New Science of Skin and the Beauty of Doing Less (2020) (tạm dịch: Làn da sạch: Khoa học mới và vẻ đẹp của việc tối giản).
Không nên loại bỏ hoàn toàn xà phòng và sữa tắm trong quy trình tắm. Ảnh minh họa: Karolina Grabowska/Pexels.
Hamblin cũng chỉ ra rằng có một ngành công nghiệp khổng lồ đang kiếm lợi từ việc bán các sản phẩm làm sạch. Theo công ty nghiên cứu thị trường Mintel doanh thu từ ngành công nghiệp xà phòng tại Anh dự kiến đạt 723 triệu bảng Anh vào năm 2028.
Vậy có nên loại bỏ hoàn toàn xà phòng và sữa tắm không? Câu trả lời là không, theo Giáo sư Carsten Flohr, bác sĩ da liễu tại Viện Da liễu St John’s ở London (Anh).
“Việc tắm rửa giúp loại bỏ tế bào da chết và mùi cơ thể. Chỉ dùng nước thôi là không đủ để làm sạch bụi bẩn bám trên da. Cần kết hợp nước với một chất hoạt động bề mặt, hay còn gọi là chất tạo bọt, chính là thành phần của xà phòng”, ông nói.
Tuy nhiên, không phải tất cả chất tạo bọt đều giống nhau.
“Cần đảm bảo rằng sản phẩm không chứa quá nhiều thành phần gây hại cho lớp bảo vệ tự nhiên của da”, bác sĩ da liễu Veronique Bataille giải thích.
Những chất tạo bọt gây hại thường chứa sodium lauryl sulfate (SLS), một hợp chất được chiết xuất từ dầu hạt cọ, dầu dừa hoặc dầu mỏ, thường được dùng để tạo bọt. Một thành phần tương tự là sodium laureth sulfate (SLES) dịu nhẹ hơn và thường dễ chịu hơn với da. Bataille khuyên nên tránh xà phòng dạng thanh truyền thống và thay vào đó hãy chọn các loại sữa tắm có hàm lượng chất tạo bọt thấp, chẳng hạn sản phẩm của Aveeno, Oilatum hoặc E45.
Glycerin và urea là hai thành phần nên có trong sữa tắm, theo chuyên gia chăm sóc da Caroline Hirons. Đây là các chất hút ẩm, có khả năng hấp thụ nước và giữ ẩm cho da.
“Những loại sữa tắm chứa các thành phần này sẽ giúp cấp ẩm thay vì lấy đi toàn bộ độ ẩm trên da. Điều tệ nhất là cảm giác ‘sạch kin kít’ sau khi tắm”, Hirons nói.
Một trong những điều tốt nhất để bảo vệ làn da là giảm tần suất tắm rửa. Tắm cách ngày là đủ, theo Bataille. Việc này không chỉ giúp duy trì độ ẩm tự nhiên của da mà còn tiết kiệm đáng kể thời gian hàng ngày.
Tường Uyên