Thực tập sinh ĐH Văn Lang có quyền yêu cầu agency TP.HCM bồi thường

2 giờ trướcBài gốc

Mối quan hệ giữa thực tập sinh và doanh nghiệp cần được xây dựng chặt chẽ hơn. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Cuối tháng 11, một doanh nghiệp trong lĩnh vực truyền thông - quảng cáo (agency) tại TP.HCM gây chú ý khi quyết định kỷ luật một thực tập sinh đến từ ĐH Văn Lang được đăng công khai trên mạng xã hội.

Theo nội dung phía công ty chia sẻ, sinh viên này xin nghỉ giữa chừng dù trước đó đã được xác nhận thực tập sớm, đồng thời bị cho là có phát ngôn thiếu chuẩn mực và ứng xử không phù hợp với cấp trên. Dù đăng tải nhiều lý do giải thích, đơn vị này vẫn bị phản ứng vì làm lộ thông tin cá nhân của nhân sự.

Nói với Tri Thức - Znews, Đại diện ĐH Văn Lang nhận định cách xử lý như vậy là không phù hợp. Đến ngày 2/12, fanpage chính thức của doanh nghiệp đã không còn truy cập được, có thể do bị báo cáo hoặc tạm khóa.

Từ góc độ pháp luật, luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng luật sư Đồng Đội (Hà Nội), cho biết agency trên đã xâm phạm quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm và uy tín cá nhân. Sinh viên ĐH Văn Lang có quyền yêu cầu công ty công khai xin lỗi và bồi thường thiệt hại nếu có.

Về mặt pháp chế doanh nghiệp, mối quan hệ lỏng lẻo, thiếu ràng buộc giữa công ty và thực tập sinh được cho là nguyên nhân chính dẫn đến sự việc, đòi hỏi quy định rõ ràng giữa đôi bên trước khi chính thức hợp tác lao động.

Vi phạm quyền lợi của thực tập sinh

Theo luật sư Trần Xuân Tiền, việc công khai thông tin của một cá nhân trên mạng xã hội là hành vi trực tiếp xâm phạm đến các quyền của cá nhân đối với hình ảnh được ghi nhận trong Bộ luật Dân sự tại điều 32, Quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín (Điều 34) Bộ luật Dân sự và Quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình (Điều 38) Bộ luật Dân sự.

Ngoài ra hành vi của công ty còn xâm phạm đến quyền của chủ thể dữ liệu trong hoạt động bảo vệ dữ liệu cá nhân được ghi nhận tại Điều 9 Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Luật sư Trần Xuân Tiền cho biết TTS có quyền yêu cầu công ty công khai thông tin cá nhân cải chính, xin lỗi.

Sinh viên trong tình huống này có quyền yêu cầu công ty gỡ bỏ, cải chính thông tin cá nhân đã bị công khai trên mạng xã hội và xin lỗi. Ngoài ra, sinh viên ĐH Văn Lang có thể yêu cầu công ty bồi thường nếu chứng minh được các thiệt hại do hành vi này gây ra.

Doanh nghiệp hiện sử dụng 3 dạng hợp đồng hoặc thỏa thuận phổ biến khi làm việc với thực tập sinh, gồm Thỏa thuận/Hợp đồng thực tập, Hợp đồng cộng tác viên và Hợp đồng thử việc.

Trong đó, Thỏa thuận hoặc Hợp đồng thực tập là hình thức được áp dụng nhiều nhất. Đây là văn bản dành cho nhóm nhân sự chưa đảm nhận công việc như một lao động chính thức, mục tiêu chính là học tập và trải nghiệm. Hợp đồng thường nêu rõ thời gian thực tập, mô tả công việc, quyền và nghĩa vụ, chế độ hỗ trợ (có hoặc không có phụ cấp), cam kết bảo mật và điều khoản chấm dứt.

Đối với Thỏa thuận thực tập, đây không phải là hợp đồng lao động mà là thỏa thuận dân sự - đào tạo giữa doanh nghiệp và người học. Vì vậy, các bên được quyền tự do thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ miễn sao không trái quy định pháp luật.

Trong loại thỏa thuận này, doanh nghiệp hoàn toàn có thể đưa vào điều khoản về bảo mật thông tin, yêu cầu thực tập sinh tuân thủ nội quy, quy chế, và xác định rõ nhiệm vụ cần thực hiện trong quá trình thực tập. Do đặc thù này, việc sinh viên này nghỉ trước thời hạn hầu như không làm phát sinh trách nhiệm pháp lý đáng kể.

Khi việc thực tập bị chấm dứt trước thời hạn, dù do thực tập sinh chủ động hay do doanh nghiệp quyết định, các quyền và nghĩa vụ của hai bên vẫn tiếp tục phát sinh trong một số phạm vi nhất định.

Quyết định kỷ luật thực tập sinh được đăng tải công khai và chạy quảng cáo vào ngày 28/11 khiến agency ở TP.HCM đối mặt với chỉ trích.

Mức độ ràng buộc phụ thuộc trực tiếp vào loại thỏa thuận mà các bên đã ký, nhưng nói chung có thể hệ thống hóa thành các nhóm nghĩa vụ phổ biến sau: nghĩa vụ thông báo và tuân thủ điều kiện chấm dứt, nghĩa vụ bàn giao công việc tài sản, nghĩa vụ bảo mật thông tin sau khi chấm dứt, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra), quyền và nghĩa vụ tài chính.

Theo luật sư, các cá nhân khi ký kết hợp đồng cần phải đọc kỹ nội dung của bản hợp đồng đó. Những nội dung cần lưu ý như loại hình hợp đồng ký kết là gì, trong hợp đồng cần lưu ý về thời gian làm việc, công việc thực hiện, quyền và nghĩa vụ tài chính của các bên, điều khoản về bảo mật thông tin về bồi thường thiệt hại, thưởng phạt; lưu lại các hợp đồng đã ký kết với doanh nghiệp.

Đặc biệt, liên quan đến các nghĩa vụ và quyền lợi của bản thân mình, cá nhân nên thận trọng không ký khi chưa hiểu nội dung, hỏi trực tiếp về: phụ cấp, nhiệm vụ, thời gian, nghỉ phép, hỗ trợ; chỉ nhận tài sản khi có biên bản bàn giao rõ ràng; không chia sẻ dữ liệu nội bộ lên mạng xã hội để tránh vi phạm NDA; báo cáo bằng văn bản khi gặp vấn đề, tránh giao tiếp miệng; tự đánh giá ranh giới giữa học tập và lao động thực thụ; dám từ chối các yêu cầu trái luật, vì pháp luật luôn bảo vệ người học tập, người lao động trẻ.

TTS cần đọc kỹ nội dung trước khi ký kết hợp đồng hoặc thỏa thuận với doanh nghiệp. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Cuối cùng, nếu cảm thấy quyền lợi bị xâm phạm, thực tập sinh có thể tìm sự tư vấn từ trường học, trung tâm hỗ trợ sinh viên hoặc các tổ chức tư vấn pháp lý độc lập. Việc tìm kiếm hỗ trợ sớm giúp hạn chế rủi ro và đảm bảo quá trình thực tập diễn ra công bằng hơn, bảo vệ quyền lợi của bản thân không chỉ dựa trên quy định pháp luật mà còn phụ thuộc vào sự chủ động, sáng suốt và kỹ năng giao tiếp của mỗi nhân sự.

Thiếu thỏa thuận chặt chẽ, quy định rõ ràng

Trong khi đó, bà Hồng Ngọc, trưởng bộ phận pháp chế của một công ty truyền thông tại phường Hai Bà Trưng (Hà Nội), cho biết mối quan hệ pháp lý giữa doanh nghiệp và thực tập sinh hiện còn tương đối lỏng lẻo, tồn tại nhiều kẽ hở.

Trên thực tế, mối quan hệ này được xây dựng và thực hiện như một thỏa thuận dân sự nên không có sự ràng buộc giống một Hợp đồng lao động. Do không được bảo vệ bởi pháp luật lao động, nếu những thỏa thuận này không được các bên trao đổi và thống nhất kỹ lưỡng, những mâu thuẫn hoàn toàn có cơ hội phát sinh, khó xác định mức độ vi phạm, trách nhiệm và nghĩa vụ giải quyết, bồi thường của các bên.

Trong trường hợp công ty và thực tập sinh ký Thỏa thuận thực tập, phần lớn điều khoản đều dựa trên trao đổi giữa hai bên, có khả năng thiếu sự chặt chẽ. “Đây không phải Hợp đồng lao động chính thức nên tương đối tự do”, bà Ngọc nói.

Vì thế, hai bên đều chịu thiệt hại trong một số tình huống vì thiếu quy định rõ ràng. Từ phía doanh nghiệp, tổ chức phải đối mặt với khó khăn khi thực tập sinh nghỉ ngang, chưa bàn giao công việc, ảnh hưởng đến tiến độ dự án chung.

Trong khi đó, bức xúc phổ biến của thực tập sinh là khối lượng công việc lớn, thậm chí ngang với nhân sự chính thức, nhưng đi kèm với mức trợ cấp thấp. Như vậy, bà Hồng Ngọc cho rằng việc trao đổi kỹ lưỡng về quyền lợi và nghĩa vụ của đôi bên trong Thỏa thuận hoặc Hợp đồng thực tập là đặc biệt cần thiết.

Hiện nay, nhiều tổ chức, cá nhân chưa chú trọng vào khâu này, coi thực tập là hoạt động mang tính trải nghiệm, học hỏi, không được xét vào diện lao động chính thức. Chính tâm lý chủ quan dẫn đến mâu thuẫn, tranh chấp nghiêm trọng sau đó.

Doanh nghiệp và TTS đều có khả năng chịu thiệt hại nếu thiếu ràng buộc rõ ràng, quy định chặt chẽ. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Theo bà Hồng Ngọc, doanh nghiệp cần chủ động đưa ra các điều khoản chặt chẽ, rành mạch, quy định rõ ràng, cụ thể về quyền lợi, trách nhiệm và xử phạt vi phạm đối với cả hai bên. Thực tập sinh cũng cần đọc kỹ, tham khảo và đối chiếu với nhiều nguồn để hiểu rõ trách nhiệm và đảm bảo quyền lợi của mình.

Ngoài ra, họ cũng nên trao đổi thẳng thắn với công ty khi thắc mắc về điều khoản, quy định trong hợp đồng, tránh dẫn đến bức xúc sau này. Nếu tổ chức không chủ động ký kết hợp đồng, thực tập sinh hoàn toàn có quyền đặt câu hỏi, yêu cầu thỏa thuận rõ ràng trước khi làm việc.

Linh Vũ - Như Phương

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/thuc-tap-sinh-dh-van-lang-co-quyen-yeu-cau-agency-tphcm-boi-thuong-post1608356.html