Trên toàn cầu, giá sách mọi thể loại, từ bìa cứng đến bìa mềm, đang liên tục tăng. Giữa bối cảnh kinh tế khó khăn, các nhà xuất bản đang có những chiến lược mới để tìm đến những độc giả dư giả có khả năng tiêu thụ sách, thay vì hướng tới độc giả đại chúng.
Sách từng có giá rẻ cho mọi người
Trong nhiều thế kỷ, người tiêu dùng luôn được tiếp cận các tài liệu in với giá cả phải chăng. Đầu tiên là những cuốn tiểu thuyết giá rẻ Penny Dreadfuls xuất hiện vào những năm 1830 và trở nên phổ biến vào những năm 1860 và 1870 tại các sạp báo.
Weird Tales rất phổ biến thế kỷ trước. Ảnh: Book Riot.
Với nội dung chủ yếu là kinh dị, kỳ ảo và trinh thám, những ấn phẩm hàng tuần này có giá khoảng 0,47 USD ngày nay. Những tác phẩm nhiều kỳ khác, đắt tiền hơn như Charles Dickens có giá khoảng 5,5 USD ngày nay.
Từ đó đến nay, việc xuất bản theo kỳ vẫn là một lựa chọn phổ biến đối với độc giả. Từ cuối thế kỷ 19 đến giữa thế kỷ 20, các tạp chí như Weird Tales (1923 - khoảng năm 1954) đã xuất bản truyện ngắn theo kỳ với giá tương đương khoảng 4,56 USD ngày nay/ bản.
Cùng việc xuất bản theo kỳ, một định dạng sách giá rẻ mới, sách bìa mềm, đã được nhà xuất bản Penguin cho ra mắt vào năm 1938. Sách bìa mềm nhanh chóng trở thành một xu hướng với nhiều nhà xuất bản như Harlequin, Avon, Topaz, Zebra, Bantam và Mira Books theo chân vào những năm 1900-2000.
Sự chấm dứt của sách bìa mềm đại chúng tại Mỹ?
Đến cuối năm 2025, Readerlink, nhà phân phối sách bìa mềm lớn nhất nước Mỹ, sẽ ngừng phân phối hoàn toàn định dạng bìa mềm đại chúng, do doanh số thị trường sụt giảm và biên lợi nhuận mỏng.
Trong khi nhà xuất bản Kensington vẫn tiếp tục ra mắt những cuốn bìa mềm trinh thám cho thị trường đại chúng, họ sẽ không xuất bản truyện lãng mạn hay kinh dị ở định dạng này nữa. Dường như, các nhà xuất bản đang có kế hoạch chuyển sang sách bìa mềm thương mại khổ lớn.
Trên thị trường sách thường có hai loại sách bìa mềm. Sách bìa mềm dành cho thị trường đại chúng có khổ nhỏ, chất lượng giấy chấp nhận được và giá thành thấp, hợp với đại đa số độc giả. Còn sách bìa mềm thương mại thường có khổ lớn hơn, giấy tốt hơn và đắt đỏ hơn.
So với thị trường đại chúng, tiểu thuyết lãng mạn bìa mềm thương mại vào năm 2025 có giá trung bình 18,57 USD. Nhìn chung, loại sách này cao hơn sách bìa mềm cho đa số công chúng ít nhất 5,99 USD. Chênh lệch khá cao này khiến hầu hết độc giả không còn lựa chọn sách giá rẻ nào khác.
Bên ngoài hiệu sách Barnes & Nobles. Ảnh: Inc Magazine.
Sách điện tử không phải là giải pháp tiết kiệm
Trong khi nhiều độc giả nói rằng họ chọn lựa sách điện tử vì chúng tiện lợi, có giá rẻ hơn và có thể tải xuống ngay lập tức. Tuy nhiên, họ không sở hữu những cuốn sách này vĩnh viễn.
Độc giả chỉ được cấp quyền truy cập hạn chế trong khoảng thời gian nhất định họ đăng kí dịch vụ đọc sách. Họ cũng không thể bán lại sách điện tử, chia sẻ chúng với bạn bè hoặc lưu trữ chúng dưới bất kỳ hình thức nào. Do những hạn chế này, sách điện tử không bao giờ thay thế được giá trị vật thể của sách giấy.
Kindle Unlimited (KU) đã tìm cách giải quyết tình huống trên bằng cách cung cấp các gói đọc sách không giới hạn. Tuy nhiên, độc giả vẫn không thể sở hữu những cuốn sách họ đã đọc trên KU. Ngoài ra, mức giá của gói đọc sách tương đối cao. KU hiện có giá 11,99 USD/tháng, cao hơn 2 USD so với chi phí trung bình của một cuốn sách bìa mềm đại chúng.
Ngoài mức phí cao, còn có một vấn đề nữa với khả năng lưu trữ của KU. Nếu KU quyết định ngừng lưu trữ một đầu sách vì bất kỳ lý do gì, tác phẩm đó sẽ biến mất hoàn toàn. Những thế hệ độc giả sau, nếu chưa từng đọc cuốn sách đó, thậm chí còn không biết nó từng tồn tại.
Trong khi giới xuất bản có thể cho rằng việc tiền lương bị thanh toán trì trệ và khủng hoảng chi phí sinh hoạt khiến độc giả đại chúng không còn có thể mua sách và do đó, là hợp lý để loại bỏ định dạng sách bìa mềm dành cho họ.
Tuy nhiên, việc tiếp tục ra mắt các cuốn sách in có giá cả phải chăng còn có một giá trị rất quan trọng là có thể giúp độc giả sở hữu những cuốn sách họ muốn, có thể chia sẻ hoặc bán lại để tiếp tục mua tiếp những tác phẩm khác.
Trong quá khứ, dù Penny Dreadfuls và Weird Tales đã bị lãng quên theo thời gian vì chúng bị coi là rẻ tiền và dễ hư hại, chúng vẫn để lại một dấu ấn lớn trong lịch sử và mang lại cơ hội tiếp cận văn hóa cho số đông công chúng.
Minh Hoa